Kömür: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Cana SAU20 (mesaj | katkılar)
Türkçe maddeleri geliştirmek için
Cana SAU20 (mesaj | katkılar)
türkçe maddeleri geliştirmek ve eksik başlıkları tamamlamak
91. satır:
=== Kok alternatifleri ===
Hurda, çelik bir [[Elektrik ark ocağı|elektrik ark ocağın]]<nowiki/>da geri dönüştürülebilir; eritme ile [[demir]] yapmanın bir alternatif yolu doğrudan azaltılmış demirdir, [[Sünger demir|sünger]] veya pelet demir yapmak için herhangi bir karbonlu yakıt kullanılabilir. Karbondioksit emisyonlarını azaltmak için indirgeyici ajan olarak hidrojen kullanılabilir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2019-08-29/how-hydrogen-could-solve-steel-s-climate-test-and-hobble-coal|başlık=kok|erişimtarihi=13 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Karbon kaynağı olarak [[biyokütle]] veya atık kullanılabilir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://leard.frontlineaction.org/coking-coal-steel-production-alternatives/|başlık=kok|erişimtarihi=13 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
<br />
 
=== Gaz haline getirme ===
== Türkiye’de kömür ==
Gazlaştırma sırasında kömür, ısıtılır ve basınçlandırılma sonrası oksijen ve buharla karıştırılır. Reaksiyon sırasında, oksijen ve su molekülleri, kömürü [[Karbonmonoksit|karbonmonokside]] (CO) ederken [[Hidrojen|hidrojen gazı]] (H2) salar. Bu, yeraltı kömür madenlerinde yapılırdı ve tüketicilere aydınlatma, ısıtma, pişirme için borulu şehir gazı yapmak için kullanılırdı.
 
3C (''as Coal'') + O<sub>2</sub> + H<sub>2</sub>O → H<sub>2</sub> + 3CO
 
'''Syngas''', veya (sentez gaz) olarakta bilinen gaz en büyük etken olan [[hidrojen]] ve [[Karbon monoksit|karbonmonoksit]] dahil olmak üzere [[Karbon dioksit|karbondioksit]], [[metan]] gibi bileşenleri içeren bir [[yakıt gazı]] karışımıdır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://tr.wikipedia.org/wiki/Sentez_gazı|başlık=sentez gazı|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Syngas genellikle kömür gazlaştırma ürünüdür ve ana uygulama alanı elektrik üretimidir. Syngas ayrıca Fischer-Tropsch yöntemi ile benzin ve dizel gibi nakliye yakıtlarına dönüştürülebilir. Sentez gazı, doğrudan yakıta karışabilir veya [[metanol]] yardımıyla benzine dönüştürülebilir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.netl.doe.gov/research/coal/energy-systems/gasification/gasifipedia/methanol-to-gasoline|başlık=gazlaştırma|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://web.archive.org/web/20140717225057/http://www.netl.doe.gov/research/Coal/energy-systems/gasification/gasifipedia/methanol-to-gasoline|başlık=gazlaştırma|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Fischer-Tropsch teknolojisi ile birleştirilmiş gazlaştırma, Güney Afrika'nın Sasol Kimya Şirketi tarafından kömür ve doğalgazdan motorlu taşıt yakıtları yapmak için kullanılmaktadır.
 
=== Sıvılaştırma ===
Kömür, [[hidrojenasyon]] veya karbonizasyon ile doğrudan [[benzin]]<nowiki/>e veya dizele eşdeğer olan sentetik yakıtlara dönüştürülebilir. <ref>{{Web kaynağı|url=https://www.netl.doe.gov/research/coal/energy-systems/gasification/gasifipedia/direct-liquefaction|başlık=National Energy Technology Laboratory|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://web.archive.org/web/20140725082303/http://www.netl.doe.gov/research/Coal/energy-systems/gasification/gasifipedia/direct-liquefaction|başlık=sıvılaştırma|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Kömür sıvılaşması, ham [[Petrol|petrold]]<nowiki/>en elde edilen sıvı yakıt üretiminden yayılan [[karbondioksit]] miktarından daha fazla karbondioksit yayar. Devlete ait Çin Enerji Yatırım'ı bir kömür sıvılaştırma tesisi işletmektedir ve iki tane daha inşa etmeyi planlıyor. <ref>{{Web kaynağı|url=https://en.imsilkroad.com/p/106231.html|başlık=sıvılaştırma|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
=== Kimyasalların üretimi ===
[[Dosya:Coal to chemicals routes diagram.jpg|küçükresim|Kömürden kimyasal madde üretimi]]
Kimyasallar 1950'lerden beri kömürden üretilmektedir. Kömür, çeşitli kimyasal gübrelerin ve diğer kimyasal ürünlerin üretiminde hammadde olarak kullanılabilir. Syngas üretmek için kömür gazlaştırması bu ürünlere giden ana yoldur. Doğrudan sentez gazından üretilen birincil kimyasallar arasında metanol, hidrojen ve karbonmonoksit bulunur. Birincil kimyasalların yüksek değerli türevi ürünlerin öncüsü olarak sentez gazının çok yönlülüğü, çeşitli değerli emtialar üretmek için kömür kullanma seçeneği sunar. Kimya endüstrisi, en uygun maliyetli olan hammaddeleri kullanma tercihindedir. Kömürden kimyasal üretimi, çok miktarda kömür madeni bulunan Güney Afrika ve Çin gibi ülkelerde çok daha fazla ilgi görüyor. Çin'de doğal gaz kaynaklarının eksikliği ile birlikte kömür madeninin  bolluğu orada kimya endüstrisine kömür için güçlü bir teşvikidir. Sasol Güney Afrika'da kömürden, kimyasal tesisler inşa ederek işletti. Kimyasal işlemler için kömür önemli derecede su kaynağı gerektirir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Coal#cite_ref-61|başlık=kimyasalların üretimi|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
= Elektrik Üretmek İçin Kömür =
 
=== Yanma öncesi arıtma ===
Rafine kömür, nemi ve belirli kirleticileri alt bitümlü ve linyit (kahverengi) kömürler gibi düşük işlevli kömürlerden uzaklaştıran kömür iyileştirme teknolojisinin ürünüdür. Yakma işleminden önce kömürün özelliklerini değiştiren kömür için yapılan bir ön işlemdir. Termal verimlilik iyileştirmesi, gelişmiş ön kurutma (linyit ve biyokütle gibi yüksek nem yakıtlarıyla ilgili) ile elde edilebilir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.rwe.com/web/cms/mediablob/en/234504/data/2378/5/rwe-power-ag/innovations/coal-innovation-centre/Brochure-The-Niederaussem-Coal-Innovation-Centre.pdf|başlık=kömür|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://web.archive.org/web/20130722025133/http://www.rwe.com/web/cms/mediablob/en/234504/data/2378/5/rwe-power-ag/innovations/coal-innovation-centre/Brochure-The-Niederaussem-Coal-Innovation-Centre.pdf|başlık=kömür|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Yanma öncesi kömür teknolojisinin amacı kömür yakıldığında verimliliği artırmak ve emisyonları azaltmaktır. Ön yanma teknolojisi, bazen kömürle çalışan kazanlardan kaynaklanan emisyonları test etmek amaçlı yanma sonrası teknolojilere ek olarak kullanılabilir.
 
=== Santral yanması ===
[[Dosya:Komatsu bulldozer pushing coal in Power plant Ljubljana (winter 2017).jpg|küçükresim|[[Buldozer]] Ljubljana Güç İstasyonunda kömür itiyor.]]
Termal kömür, elektrik üretmek için kömür santrallerinde [[katı yakıt]] olarak yakılan kömür çeşitidir. Kömür, yanma yoluyla çok yüksek sıcaklıklar üretmek için de kullanılır. Dünya genelinde kömür kullanımını azaltma çalışmalarında bazı bölgeler daha düşük karbon kaynağı olan doğalgaz ve elektriğe geçişine yol açmıştır. Kömür elektrik üretimi için kullanıldığında, toz haline getirilir ve daha sonra kazanlı bir fırında yakılır. <ref>{{Web kaynağı|url=https://www.worldcoal.org/coal/uses-coal/coal-electricity
https://en.wikipedia.org/
https://en.wikipedia.org/wiki/Wayback_Machine|başlık=santral yanması|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Fırın ısısı, kazan suyunu buhara dönüştürür, bu daha sonra jeneratörleri çeviren ve elektrik üreten türbinleri döndürmek için kullanılır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://arquivo.pt/wayback/20090929225531/http://w1.siemens.com/responsibility/en/environment/portfolio/fossil_power_generation.htm|başlık=santral yanması|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> IGCC [[Elektrik santrali|enerji santralleri]], toz haline getirilmiş kömür yakıtlı santrallere göre daha az yerel kirlilik yayar; ancak gazlaştırma ve yakmadan önce karbon tutma ve depolama teknolojisinin bugüne kadar kömürle kullanılması çok pahalı olduğu belirlenmiştir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.powermag.com/doe-sank-billions-of-fossil-energy-rd-dollars-in-ccs-projects-most-failed/|başlık=PowerMag|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> 2017 yılında dünyadaki elektriğin% 38'i, 30 yıl önceki aynı yüzde olan kömürden geldi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.vox.com/energy-and-environment/2018/6/15/17467164/energy-chart-renewables-coal-climate-change|başlık=santral yanması|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> 2013 yılında maksimum kömür kullanımına ulaşıldı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://webstore.iea.org/login?ReturnUrl=%2fdownload%2fdirect%2f2542%3ffileName%3dCoal_Information_2019_Overview.pdf&fileName=Coal_Information_2019_Overview.pdf|başlık=santral|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> <ref>{{Web kaynağı|url=https://en.wikipedia.org/wiki/International_Energy_Agency|başlık=santral|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
= Kömür Endüstrisi =
 
=== Kömür madenciliği ===
Her yıl yaklaşık 8000 Mt kömür üretilmektedir, bunların neredeyse % 90'ı taşkömürü ve % 10 linyittir.Yeraltı madenciliğiindesüzey madenciliğinden daha fazla kaza meydana gelir. Tüm ülkeler madencilik kazası hakkında bulunan istatistikleri yayınlamamaktadır, bu nedenle dünya çapındaki rakamlar belirsizdir, ancak ölümlerin çoğunun Çin'de kömür madenciliği kazalarında meydana geldiği düşünülmektedir. 2017'de Çin'de 375 kömür madenciliği hakkında ölüm oldu.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.theguardian.com/world/2018/dec/16/miners-killed-in-south-west-china-mining-accident|başlık=kömür madenciliği|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Maden kömürünün çoğu termal kömürdür (elektrik üretmek, buhar yapmak için kullanılan buhar kömürü olarak da bilinir), ancak metalurjik kömür (demir yapmak için kullanılan kok kömürü olarak kullanılan "koka kömürü" olarak da adlandırılır)küresel kömür kullanımının %10 ila %15'ini oluşturur.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.forbes.com/sites/judeclemente/2018/08/12/the-one-market-thats-sure-to-help-coal/#28b63aa26f6e|başlık=kömür madenciliği|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
=== İşlem gören kömür ===
[[Çin|Çin,]] dünya kömürünün neredeyse yarısını madenler, ardından [[Hindistan]]'ın ise onda birini madenler.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.bp.com/content/dam/bp/excel/energy-economics/statistical-review-2016/bp-statistical-review-of-world-energy-2016-workbook.xlsx|başlık=işlem gören kömür|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Avustralya dünya kömür ihracatının yaklaşık üçte birini oluşturmaktadır ve bunu Endonezya ve Rusya takip etmektedir. Kömür' ün en büyük ithalatçıları ise Japonya ve Hindistan'dır. Metalurjik kömürün fiyatı termal kömürün fiyatından çok daha yüksektir,<ref>{{Web kaynağı|url=https://eneken.ieej.or.jp/data/7732.pdf|başlık=(PDF). IEA. Retrieved 26 November 2018.|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> çünkü metalurjik kömürde kükürt oranı daha düşük olmalıdır ve daha fazla temizlik gerektirir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.eia.gov/energyexplained/coal/prices-and-outlook.php|başlık=U.S. Energy Information Administration|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Kömür Vadeli Sözleşmeleri, kömür üreticilerine ve elektrik enerjisi endüstrisine riskten korunma ve risk yönetimi için önemli bir araç sağlar.
 
=== Pazar eğilimleri ===
Kömür üreten ülkelerden en fazla olanı Çin madenleridir, dünya kömürünün neredeyse yarısı çıkartırlar ve Hindistan % 10'dan daha az olarak Çin'den sonra geliyor. Çin açık ara en büyük tüketicidir. Fazla olması nedeniyle, piyasa eğilimleri Çin Enerji Politikasına bağlıdır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://en.wikipedia.org/wiki/International_Energy_Agency|başlık=pazar eğilimleri|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
== Türkiye’de kömürKömür ==
{{ana madde|Türkiye'de kömür}}
Türkiye linyit kömürü açısından zengin bir ülke olup, bunun haricinde taş kömürü de çıkartılmaktadır.
 
== Sağlık zararlarıZararları ==
 
Kömürün yıllık sağlık maliyeti en az 800.000 erken ölüm hesaplanmıştır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Endcoal: Health | url = https://endcoal.org/health/ | arşivurl = https://web.archive.org/web/20171222052743/https://endcoal.org/health/ | arşivtarihi = 22 Aralık 2017 | erişimtarihi = 19 Aralık 2017 | ölüurl = no }}</ref> Madencilik [[silikozis]] sebep oluyor.<ref>{{Web kaynağı | soyadı1 = ATAMAN | ad1 = Tacettin | başlık = MADENCİNİN MESLEKİ HASTALIĞI: PNÖMOKONYOZ | url = http://www.maden.org.tr/resimler/ekler/1b0ef5ba6b56968_ek.pdf | yayıncı = O.D.T.Ü. | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140327112437/http://www.maden.org.tr/resimler/ekler/1b0ef5ba6b56968_ek.pdf | arşivtarihi = 27 Mart 2014 | erişimtarihi = 29 Şubat 2016 | ölüurl = no }}</ref> [[Cıva]] önemli bir risk taşımamaktadır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Cıva: çevre ve insan sağlığı için kalıcı bir tehdit | url = https://www.eea.europa.eu/tr/articles/civa-cevre-ve-insan-sagligi | yayıncı = [[Avrupa Çevre Ajansı]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190402040648/https://www.eea.europa.eu/tr/articles/civa-cevre-ve-insan-sagligi/ | arşivtarihi = 2 Nisan 2019 | erişimtarihi = 31 Mart 2019 | ölüurl = no }}</ref>
 
== Çevresel zararlarıZararları ==
 
Kömürlü termik santraller [[Çevre kirliliği|çevre sağlığına zarar]] vermektedir.<ref name=HEAL>{{Web kaynağı | başlık = ÖDENMEYEN SAĞLIK FATURASI Türkiye’de Kömürlü Termik Santraller Bizi Nasıl Hasta Ediyor? | url = http://env-health.org/IMG/pdf/03072015_heal_odenmeyensaglikfaturasi_tr_2015_final.pdf | yayıncı = Sağlık ve Çevre Birliği HEAL (Health and Environment Alliance) | erişimtarihi = 15 Şubat 2016 | tarih = 2015 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160102132244/http://env-health.org/IMG/pdf/03072015_heal_odenmeyensaglikfaturasi_tr_2015_final.pdf | arşivtarihi = 2 Ocak 2016 | ölüurl = no }}</ref>
[[Küresel ısınma]]nın başlıca aktörlerinden olan kömürün.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Tam ‘gaz’ kirlilik | url = http://www.milliyet.com.tr/tam-gaz-kirlilik-gundem-2189621/ | website = Milliyet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160224184803/http://www.milliyet.com.tr/tam-gaz-kirlilik-gundem-2189621/ | arşivtarihi = 24 Şubat 2016 | erişimtarihi = 15 Şubat 2016 | ölüurl = no }}</ref>
 
= Yeraltı Yangınları =
Dünyada yeraltında binlerce kömür madeni yanıyor.<ref>{{Web kaynağı|url=https://web.archive.org/web/20050830091254/http://www.coalfire.caf.dlr.de/projectareas/world_wide_distribution_en.html|başlık=yeraltı yangını|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Yeraltında yananların bulunması zor olabilir ve çoğunlukla birçoğu söndürülemez. Yangınlar üst zeminlerin de çökmesine neden olabilir, yanma sırasındaki gazlar insan yaşamı için tehlikelidir ve yüzeye çıkması dahilinde yüzey yangınlarını başlatabilir. Kömür yatakları kendiliğinden yanması veya bir maden yangını sonucu veya yüzeyde çıkan yangın ile temas ederek ateşe verilebilir. Yıldırım çarpması önemli bir tutuşma kaynağıdır. Kömür alanındaki bir çim yangını, onlarca kömür yatağını ateşe verebilir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://web.archive.org/web/20060218013724/http://www.fire.blm.gov/textdocuments/6-27-03.pdf|başlık=yeraltı yangın|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Çin'deki kömür yangınları yılda yaklaşık 120 milyon ton kömür yakıyor. Terkedilmiş antrasit şerit maden ocağında bulunan ilçe depolama alanındaki çöp yangını nedeniyle 1962'de ateşlenmiştir. Yangını söndürme girişimleri başarısız olmuş ve hala bu güne kadar yeraltında yanmaya devam ediyor.
 
= Küresel Isınma =
Kömür kullanımının büyük ve uzun vadeli etkisi, iklim değişikliğine ve küresel ısınmaya neden olan bir sera gazı olan karbondioksit salınımıdır.2016 yılında dünya kömür kullanımından kaynaklanan brüt karbondioksit emisyonları 14.5 gigaton'dur.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.globalcarbonatlas.org/en/CO2-emissions|başlık=küresel ısınma|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> 2013 yılında BM iklim ajansı başkanı, felaket olan küresel ısınmadan kaçınmak için dünyanın kömür rezervlerinin çoğunun toprağa bırakılması gerektiğini önerdi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.theguardian.com/environment/2013/nov/18/leave-coal-avoid-climate-catastrophe-un|başlık=küresel ısınma|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
= Kömür Kirliliğinin Azaltılması =
Tarihsel olarak, asıl odak asit yağmuruna sebep açan ve en önemli gaz olan SO2 ve NOx idi. Görünür hava kirliliği, hastalık ve erken ölümlere neden olan parçacıklar saçar. Cıva emisyonları % 95'e kadar azaltılabilir. Bununla birlikte, karbondioksit emisyonlarının yakalanması genellikle ekonomik olarak uygun değildir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://web.unep.org/globalmercurypartnership/our-work/mercury-control-coal-combustion|başlık=kirlilik|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0301421518303963?via%3Dihub|başlık=Sugathan, Anish; Bhangale, Ritesh; Kansal, Vishal; Hulke, Unmil (2018). "How can Indian power plants cost-effectively meet the new sulfur emission standards? Policy evaluation using marginal abatement cost-curves". Energy Policy. 121: 124–37.|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6142229/|başlık=Karplus, Valerie J.; Zhang, Shuang; Almond, Douglas (2018).|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
=== Standartlar ===
Yerel kirlilik standartları; Çin, Hindistan, Endüstriyel Emisyonlar Direktifi (AB) ve Temiz Hava Yasası'nı (ABD) içerir.
 
=== Uydu izleme ===
Uydu izleme artık ulusal verileri kontrol etmek için kullanılıyor, örnek olarak Sentinel-5 Habercisi, Çin'in SO2 kontrolünün kısmen başarılı olduğunu göstermiştir.
 
=== Kombine çevrim santralleri ===
Kömür gazlaştırma ile birkaç Entegre gazlaştırma kombine çevrim (IGCC) için kömür yakıtlı enerji santrali inşa edilmiştir.
 
=== Karbon yakalama ve depolama ===
Kömür dışındaki bazı kullanımlar için hala yoğun bir şekilde araştırılmaya, ekonomik olarak uygun görülmesine rağmen; karbon yakalama ve depolama, Petra Nova ve Sınır Barajında, kömürle çalışan enerji santrallerinde test edilmiş ve teknik olarak mümkün olduğu ancak kömürle kullanım için ekonomik olarak uygun olmadığı bulunmuştur.
 
= Ekonomi =
2018'de kömür adına 80 milyar dolarlık yatırım yapıldı, ancak neredeyse hepsi yeni maden açmak yerine üretim seviyelerini korumak için kullanıldı. Uzun vadede kömür ve petrol, dünyaya trilyonlarca dolara mal olabilir. Kömür tek başına Avustralya'ya milyarlarca dolara mal oluyor.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.theguardian.com/environment/2018/oct/24/labor-opposes-plan-to-indemnify-new-coal-plants-warns-it-could-cost-billions|başlık=the Guardian|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Kömürden (iklim değişikliği yoluyla) en fazla zarar gören ekonomiler, karbonun en yüksek sosyal maliyetine sahip ülkeler oldukları için Hindistan ve ABD olabilir. <ref>{{Web kaynağı|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2018NatCC...8..895R https://www.nature.com/articleshttps://re.public.polimi.it/handle/11311/1099986#.Xr1f9UBuLDc/s41558-018-0282-y|başlık=Ricke, Katharine; Drouet, Laurent; Caldeira, Ken; Tavoni, Massimo (2018). "Country-level social cost of carbon". Nature Climate Change. 8 (10): 895–900|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>Kömürü finanse etmek için banka kredileri Hindistan ekonomisi için bir risktir. En büyük üretici olduğu bilinen Çin'in kömür santrallerinin beşte ikisinin zarar verici olduğu tahmin ediliyor.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.economist.com/briefing/2018/08/02/india-shows-how-hard-it-is-to-move-beyond-fossil-fuels|başlık=he Economist. 2 August|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://carbontracker.org/40-of-chinas-coal-power-stations-are-losing-money/|başlık=Carbon Tracker.|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
= Siyaset =
Çin, Hindistan ve Japonya gibi yeni kömürle çalışan elektrik santralleri inşa eden veya finanse eden ülkeler, Paris Anlaşmasının amaçladığı hedefleri engellediği gerekçesiyle uluslararası eleştirilerle karşı karşıya kalkmaktadırlar.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.ifri.org/sites/default/files/atoms/files/cornot_gandolphe_coal_exit_2018.pdf|başlık=Cornot-Gandolfe, Sylvie (May 2018)|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> 2019'te, Pasifik Adası ülkeleri (özellikle Vanuatu ve Fiji) Avustralya'yı, emisyonlarını olduğundan daha hızlı bir oranda azaltmadığı için eleştirdi, kıyıya su baskını ve erozyonla ilgili endişelerini dile getirdiler.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.theguardian.com/environment/2018/dec/14/pacific-nations-under-climate-threat-urge-australia-to-abandon-coal-within-12-years|başlık=siyaset|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
=== Bozulma ===
Hindistan'da ve Çin'de yolsuzluk iddiaları soruşturuluyor.<ref>{{Web kaynağı|url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/coal-scam-naveen-jindal-others-summoned-as-accused-in-money-laundering-case/articleshow/65405188.cms|başlık=siyaset|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
= Kömür' e Muhalefet =
Kömür kirliliğine muhalefet, Modern Çevre Hareketinin 19. yüzyılda başlatılmasının ana nedenlerinden biriydi.
 
= Kömürden Geçiş =
Küresel iklim hedeflerine ulaşmak için 2040 yılına kadar kömür gücü yaklaşık 10.000 TWh'den 2.000 TWh'nin altına düşürülmelidir.
 
=== Zirve kömür ===
Birçok ülkede yeraltında kömür bulunmasına rağmen hepsi tüketilmeyecektir. Günümüzde "'''pik kömür'''", kömür tüketiminin maksimuma ulaştığı nokta anlamına gelmektedir. Kömür kullanımı 2013 yılında zirve yaptı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://webstore.iea.org/login?ReturnUrl=%2fdownload%2fdirect%2f2542%3ffileName%3dCoal_Information_2019_Overview.pdf&fileName=Coal_Information_2019_Overview.pdf|başlık=zirve kömür|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> <ref>{{Web kaynağı|url=https://en.wikipedia.org/wiki/International_Energy_Agency|başlık=zirve kömür|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
=== İş ===
Bazı kömür madeni işçileri, geçiş sürecinde işlerinin kaybedilebileceğinden endişe ediyorlar.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.dw.com/en/thousands-protest-german-coal-phaseout/a-46019342|başlık=iş|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
=== Biyoremidasyon ===
Diplococcus bakterisinin kömürü bozduğu ve sıcaklığını artırdığı bulunmuştur.<ref>{{Web kaynağı|url=https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspb.1908.0023|başlık=Potter, M.C. (May 1908). "Bateria as agents in the oxidation of amorphous carbon". Proceedings of the Royal Society of London B. 80 (539): 239–59.|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
= Kültürel Kullanımı =
Bazı kültürler, yanlış davranan çocukların Noel çoraplarında hediye yerine Noel Baba'dan sadece bir parça kömür alacağını düşünüyor. Gelenekseldir ve Yılbaşı gününde kömür vermek için İskoçya ve İngiltere'nin kuzeyinde şanslı sayılır. Gelecek yıl için sıcaklığı temsil eder. <ref>{{Web kaynağı|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Coal#cite_note-187|başlık=kültür|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
== Dış bağlantılar ==
 
* [https://endcoal.org/global-coal-plant-tracker/ Global Coal Plant Tracker {{İng}}]
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kömür" sayfasından alınmıştır