Yüksek Hızlı Tren: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yakamoz51 (mesaj | katkılar)
Bluetime93 (mesaj | katkılar)
Düzenleme
4. satır:
|BILDPFAD_FOTO= TCDD Taşımacılık HT65000 at Ankara Tren Gari.jpg
|PIXEL_FOTO= 333px
|TEXT_FOTO= [[Ankara Yüksek Hızlı Tren Garı|Ankara YHT GarGarı]]ındanda bekleyen bir hızlı tren seti ([[TCDD HT65000]])
|TEXT_KARTE= Türkiye'deki Yüksek Hızlı Tren hatları (inşaat hâlinde ve plan aşamasında olanlar dahil)
|KBS=
19. satır:
|}
{{YHT diyagram}}
'''Yüksek Hızlı Tren''' (kısaca '''YHT'''), [[Türkiye]]'de [[Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları|TCDD]]'nin bağlıtarafından inşa edilen yüksek hızlı demiryolu hatları ortaklığıüzerinde [[TCDD Taşımacılık]] tarafından işletilen yüksek hızlı demiryolları ve tren setleri ile verilensunulan [[hızlı tren]] hizmetidir.<ref name=Zaman>{{Web kaynağı | url = http://zaman.com.tr/haber.do?haberno=824895 | başlık = Hızlı tren yola çıktı, Başbakan [[Makinist]] koltuğuna oturdu | erişimtarihi = 15 Mart 2009 | yayımcı = [[Zaman (gazete)|Zaman]] | tarih = 13 Mart 2009 | arşivengelli = evet }}{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }}</ref>
 
YHT, ilk seferini 13 Mart 2009 tarihinde saat 09.40'ta [[Ankara Garı|Ankara]]'dan [[Eskişehir Garı|Eskişehir]]'e Cumhurbaşkanı [[Abdullah Gül]] ve Başbakan [[Recep Tayyip Erdoğan]]'ın da içinde bulunduğu bir trenle yapmıştır. Bu sefer ile Türkiye, Avrupa'da 6.ve dünyada 8. [[hızlı tren]] kullanan ülke olmuştur.<ref name=Zaman/>
 
Ankara – Eskişehir güzergâhının ardından 23 Ağustos 2011 tarihinde 300 km/s hız yapılabilen [[Ankara-Konya yüksek hızlı demiryolu]] hattı açılmıştır. 25 Temmuz 2014'te Eskişehir-[[Pendik Tren İstasyonu|Pendik]] bağlantısı tamamlanarak, [[Ankara-İstanbul yüksek hızlı demiryolu|Ankara – İstanbul YHT]] de hizmete girmiştir. <ref name="Anaray">{{web kaynağı |soyadı1=Pektaş |ad1=İlhami |başlık=YÜKSEK HIZLI TRENLERİN DÜNÜ, BUGÜNÜ VE YARINI |url=https://www.anadoluraylisistemler.org/content/upload/document-files/hizli-trenlerin-tarihi-dr-20180428170750.pdf |website=www.anadoluraylisistemler.org/}}</ref>YHT, son olarak 12 Mart 2019'da [[Marmaray]] projesi kapsamında, [[Gebze Tren İstasyonu|Gebze]] – [[Halkalı Tren İstasyonu|Halkalı]] arası demiryolu hattının tamamlanması ile [[İstanbul Boğazı]] altından Halkalı'ya kadar servis vermeye başlamıştır.
29. satır:
== Yüksek Hızlı Tren hatları==
TCDD, [[Ankara-İstanbul yüksek hızlı demiryolu|Ankara - İstanbul]] ve [[Ankara-Konya yüksek hızlı demiryolu|Ankara – Konya]] yüksek hızlı demiryollarını kullanarak Ankara – Eskişehir, Ankara – İstanbul, Ankara – Konya ve İstanbul – Konya olmak üzere 4 hatta YHT seferi yapmaktadır.
 
=== Ankara – Eskişehir YHT hattı===
[[Ankara Garı|Ankara]] - [[Eskişehir Garı|Eskişehir]] arası YHT, Türkiye'nin ilk hızlı tren hattıdır. Hatta ilk sefer 13 Mart 2009 tarihinde saat 09.40'ta hareket eden tren ile yapılmıştır.<ref name=Zaman/> Açıldığında ortalama yolculuk süresi 1 saat 29 dakika olan hatta, günümüzde [[Başkentray]] ve Eskişehir şehir içi demiryolu geçişi projesinin tamamlanması ile süre 1 saat 5 dakikaya düşmüştür.
 
Güzergahda, 5 tanesi Ankara – Eskişehir ve 8 tanesi Ankara – İstanbul treni olmak üzere günde 13 sefer yapılmaktadır.
 
Ankara – Eskişehir seferini yapan hızlı trenin 4 durağı bulunmaktadır. Bunlar sırasıyla (Ankara kalkışlı olarak) [[Ankara Yüksek Hızlı Tren Garı|Ankara YHT]], [[Eryaman Yüksek Hızlı Tren Garı|Eryaman YHT]], [[Polatlı Yüksek Hızlı Tren Garı|Polatlı YHT]] ve [[Eskişehir Garı|Eskişehir]]dir.
 
=== Ankara – İstanbul YHT hattı===
{{Ana madde|Ankara-İstanbul yüksek hızlı demiryolu}}
[[Ankara YHTYüksek GarHızlı Tren Garı|Ankara]] ile [[İstanbul]] arasında hizmet veren [[hızlı tren]] hattıdır. 533&nbsp;km. uzunluğundaki hatta yolculuk 5 saat 30 dakika sürmektedir <ref>YHT Zaman Çizelgesi [http://www.tcdd.gov.tr/home/detail/?id=2518 TCDD Resmi Site]</ref>. Hat azami 250&nbsp;km/sa hıza uygun inşaa edilmiştir, ancak Köseköy-Gebze arası gibi hızlı demiryolu yapımı devam eden bazı bölümlerde konvansiyonel hatlar kullanılmakta ve hız 160 km/saate kadar düşmektedir. Bu hatta [[TCDD HT65000|HT65000]] hızlı trenleri hizmet vermektedir.
 
Ankara – İstanbul YHT seferleri, 25 Temmuz 2014'te Eskişehir-[[Pendik Tren İstasyonu|Pendik]] bağlantısının tamamlanması ile başlamış <ref name="Anaray"/> ve 12 Mart 2019'da [[Marmaray]] projesi kapsamında, [[Gebze Tren İstasyonu|Gebze]] – [[Halkalı Tren İstasyonu|Halkalı]] arası demiryolu hattının tamamlanması ile [[İstanbul Boğazı]] altından Halkalı'ya kadar servis vermeye başlamıştır.
 
Ankara – İstanbul seferini yapan hızlı trenin 14 durağı bulunmaktadır. Bunlar sırasıyla (Ankara kalkışlı olarak) [[Ankara Yüksek Hızlı Tren Garı|Ankara YHT]], [[Eryaman Yüksek Hızlı Tren Garı|Eryaman YHT]], [[Polatlı Yüksek Hızlı Tren Garı|Polatlı YHT]], [[Eskişehir Garı|Eskişehir]], [[Bozüyük Yüksek Hızlı Tren Garı|Bozüyük YHT]], [[Bilecik Yüksek Hızlı Tren Garı|Bilecik YHT]], [[Arifiye Tren İstasyonu|Arifiye]], [[İzmit Garı|İzmit]], [[Gebze Tren İstasyonu|Gebze]], [[Pendik Tren İstasyonu|Pendik]], [[Bostancı Tren İstasyonu|Bostancı]], [[Söğütlüçeşme Tren İstasyonu|Söğütlüçeşme]], [[Bakırköy Tren İstasyonu|Bakırköy]] ve [[Halkalı Tren İstasyonu|Halkalı]]'dır.
 
=== Ankara – Eskişehir YHT hattı===
[[Ankara Garı|Ankara]] - [[Eskişehir Garı|Eskişehir]] arası YHT, Türkiye'nin ilk hızlı tren hattıdır. Hatta ilk sefer 13 Mart 2009 tarihinde saat 09.40'ta hareket eden tren ile yapılmıştır.<ref name=Zaman/> Açıldığında ortalama yolculuk süresi 1 saat 29 dakika olan hatta, günümüzde [[Başkentray]] ve Eskişehir şehir içi demiryolu geçişi projesinin tamamlanması ile süre 1 saat 5 dakikaya düşmüştür.
 
Güzergahda, 5 tanesi Ankara – Eskişehir ve 8 tanesi Ankara – İstanbul treni olmak üzere günde 13 sefer yapılmaktadır.
 
Ankara – Eskişehir seferini yapan hızlı trenin 4 durağı bulunmaktadır. Bunlar sırasıyla (Ankara kalkışlı olarak) [[Ankara Yüksek Hızlı Tren Garı|Ankara YHT]], [[Eryaman Yüksek Hızlı Tren Garı|Eryaman YHT]], [[Polatlı Yüksek Hızlı Tren Garı|Polatlı YHT]] ve [[Eskişehir Garı|Eskişehir]]dir.
 
=== Ankara – Konya YHT hattı===
{{Ana madde|Ankara-Konya yüksek hızlı demiryolu}}
[[Dosya:Siemens yüksek hızlı tren.jpg|alt=|küçükresim|300px |300 km/sa azami operasyon hızlı [[TCDD HT80000|HT80000]] seti]]
 
Hatta seferler, 23 Ağustos 2011 tarihinde 212&nbsp;km.'lik [[Polatlı Tren İstasyonu|Polatlı]] – [[Konya Garı|Konya]] demiryolunun tamamlanması ile [[TCDD HT65000|HT65000]] hızlı trenleri ile başlamıştır. Günümüzde, Türkiye'nin azami 300 km/sa hıza uygun tek hattıdır, hatta [[TCDD HT80000|HT80000]] hızlı trenleri kullanılmaktadır.
 
Satır 64 ⟶ 63:
 
== Yapımı devam eden YHT demiryolları==
 
=== Ankara – İzmir hattı ===
{{Ana madde|Ankara-İzmir yüksek standartlı demiryolu}}
Satır 79 ⟶ 77:
=== Bursa – Osmaneli hattı ===
{{Ana madde|Bursa-Osmaneli yüksek standartlı demiryolu}}
Tamamlandığında [[Ankara-İstanbul hızlıyüksek trenhızlı hattıdemiryolu]] ile entegre olacak yüksek standartlı demiryolu hattıdır.<ref name="Yenihat">{{web kaynağı |başlık=Trenimiz de küme düştü: Adı artık ‘hızlı tren’ değil |url=https://www.olay.com.tr/yazar/ahmet-emin-yilmaz/trenimiz-de-kume-dustu-adi-artik-hizli-tren-degil-282818 |website=Bursa Olay |ref=www.olay.com.tr}}</ref> Hat kapsamında [[Bursa]] - [[Yenişehir, Bursa|Yenişehir]] - [[Osmaneli]] arasında yüksek standartlı demiryolu inşaa edilmektedir.<ref name="tcdd-yp">{{web kaynağı |başlık=TCDD 2020 yılı yatırım programı |url=http://www.tcdd.gov.tr/uploads/upmenu/yp2020.pdf |website=tcdd.gov.tr |erişimtarihi=}}</ref>
 
Tamamlandığında [[Ankara-İstanbul hızlı tren hattı]] ile entegre olacak yüksek standartlı demiryolu hattıdır.<ref name="Yenihat">{{web kaynağı |başlık=Trenimiz de küme düştü: Adı artık ‘hızlı tren’ değil |url=https://www.olay.com.tr/yazar/ahmet-emin-yilmaz/trenimiz-de-kume-dustu-adi-artik-hizli-tren-degil-282818 |website=Bursa Olay |ref=www.olay.com.tr}}</ref> Hat kapsamında [[Bursa]] - [[Yenişehir, Bursa|Yenişehir]] - [[Osmaneli]] arasında yüksek standartlı demiryolu inşaa edilmektedir.<ref name="tcdd-yp">{{web kaynağı |başlık=TCDD 2020 yılı yatırım programı |url=http://www.tcdd.gov.tr/uploads/upmenu/yp2020.pdf |website=tcdd.gov.tr |erişimtarihi=}}</ref>
 
Hat, 250 kilometre hıza uygun olarak inşa edilmektedir, ancak, hatta yüksek hızlı yolcu trenlerinin saatte 200 km/sa ile çalışması planlanmaktadır. Proje tamamlandığında Bursa - [[Bilecik]] arasının 35 dakikaya inmesi planlanmaktadır.<ref name="m.internethaber.com">{{Web kaynağı |url=http://m.internethaber.com/News.aspx?q=487938#ixzz2FwoAglm7 |başlık=Bursa yüksek hızlı trenine kavuşacak |erişimtarihi=24 Aralık 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140519185351/http://m.internethaber.com/News.aspx?q=487938#ixzz2FwoAglm7 |arşivtarihi=19 Mayıs 2014 |ölüurl=yes }}</ref> Proje kapsamında Bursa ve Yenişehir'e hızlı tren garı ve Bursa'daki havalimanına hızlı tren istasyonu inşaa edilecektir.{{olgu}}
Satır 89 ⟶ 86:
Şu anda, YHT servisinde çalışan toplam 19 adet olmak üzere iki tip yüksek hızlı tren seti vardır:
 
* 12 adet [[Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles|CAF]] tarafından üretilen [[TCDD HT65000]] ve
* 7 adet [[Siemens AG]] tarafından üretilen [[Siemens Velaro]] marka [[TCDD HT80000]]<ref>[http://ekonomi.milliyet.com.tr/400-kilometre-hiz-yapan-trenler/ekonomi/detay/1728583/default.htm Milliyet: 400 kilometre hız yapan trenler Türkiye'ye geliyor]</ref>. Bu set [[Siemens Velaro]] markasının YHT için özel üretimidir. Türkiye ayrıca 13 Nisan 2018'de on adet daha Velaro tren seti için Siemens ile sözleşme imzaladı. Bu sözleşme ile Türk Velaro filosu 17 sete çıkacaktır.<ref name="presiem">{{cite web |title=Turkish State Railways signed contract for ten high-speed trains |url=https://press.siemens.com/global/en/pressrelease/turkish-state-railways-signed-contract-ten-high-speed-trains |website=press.siemens.com |accessdate=10 May 2020}}</ref>
 
13 Nisan 2018'de on adet Velaro tren seti alımı için Siemens ile sözleşme imzalandı. Bu sözleşme ile Türk Velaro filosu 17 sete çıkacaktır.<ref name="presiem">{{cite web |title=Turkish State Railways signed contract for ten high-speed trains |url=https://press.siemens.com/global/en/pressrelease/turkish-state-railways-signed-contract-ten-high-speed-trains |website=press.siemens.com |accessdate=10 May 2020}}</ref>
Ayrıca [[Eskişehir]]–[[Ankara]] hattında test amaçlı kullanılmak üzere İtalya'dan iki adet [[ETR 500]] Y2 tipi tren seti kiralanmıştır. Operasyon hızı 300&nbsp;km/sa olan <ref>[http://www.hurriyet.com.tr/ankara/6389114.asp?gid=140 Hürriyet: Hızlı tren artık raylarda]</ref> setler ile 14 Eylül 2007'deki test sürüşleri sırasında 303&nbsp;km/sa hız yapılarak Türkiye rekoru oluşturulmuştur.<ref name="TPr">{{web kaynağı |soyadı1=Karakaş |ad1=İsmail |başlık=Türkiye’de Demir yolları ve Hız tutkunu olduğum doğrudur|url=https://www.turkishpress.co.uk/turkiyede-demir-yollari-ve-hiz-tutkunu-oldugum-dogrudur-makale,409.html |website=turkishpress.co.uk |yayıncı=Turkish Press Gazetesi}}</ref>
 
Ayrıca [[Eskişehir Garı|Eskişehir]] [[Ankara Garı|Ankara]] hattında test amaçlı kullanılmak üzere İtalya'dan iki adet [[ETR 500]] Y2 tipi tren seti kiralanmıştır. Operasyon hızı 300&nbsp;km/sa olan <ref>[http://www.hurriyet.com.tr/ankara/6389114.asp?gid=140 Hürriyet: Hızlı tren artık raylarda]</ref> setler ile 14 Eylül 2007'deki test sürüşleri sırasında 303&nbsp;km/sa hız yapılarak Türkiye rekoru oluşturulmuştur.<ref name="TPr">{{web kaynağı |soyadı1=Karakaş |ad1=İsmail |başlık=Türkiye’de Demir yolları ve Hız tutkunu olduğum doğrudur|url=https://www.turkishpress.co.uk/turkiyede-demir-yollari-ve-hiz-tutkunu-oldugum-dogrudur-makale,409.html |website=turkishpress.co.uk |yayıncı=Turkish Press Gazetesi}}</ref>
===Özellikleri===
 
=== Özellikleri ===
Her sette, önde ve arkada kontrol kabinli vagonlar, ekonomi sınıfı ve business sınıfı yolcu vagonları bulunur. Oturma düzenleri business sınıfta arka arkaya 3 koltuk (bir tarafta 1, diğer tarafta 2) ve ekonomi sınıfında arka arkaya 4 koltuk (her iki tarafta 2) şeklindedir. Toplamda 419 yolcu kapasiteli olan setlerde 55 business, 354 ekonomi sınıf , 2 tekerlekli sandalye bölümü bulunmaktadır. Ayrıca, bazı HT80000 setlerinde 4 koltuklu business class vagonları vardır.
 
Otomatik kayar kapılar, vagonlar arasında geçiş sağlar. Bagaj, koltukların üstündeki üst kısımlara, vagon girişlerindeki özel bölümlere veya koltukların altına yerleştirilebilir. Birinci sınıf vagonlarda, Wi-Fi hizmeti ve dizüstü bilgisayar için güç girişleri mevcuttur. Tüm setlere tekerlekli sandalyeyle erişilebilir (yalnızca ekonomi sınıfında özel yer vardır). Ekonomi sınıfında koltuklar kumaş kaplıdır ve ses konnektörleri ve katlanabilir masalara sahiptir. Business sınıfta deri kaplı koltuklar ve 4 farklı kanalda en az 4 saat yayın yapabilen görsel ve işitsel yayın sistemi, tüm vagonlarda tavanda yol bilgisi ve reklam yayını yapan LCD ekranlar bulunmaktadır. Setlerde bulunan tuvaletler engelli yolcuların da ihtiyacının giderilmesini sağlayacak şekilde özel tasarlanmıştır. Tren ve platformlar, engellilerin rahat bir şekilde seyahat edebilecekleri şekilde tasarlanmıştır. Setler, yolculuk esnasında dışarıdan düşük gürültü gelmesini sağlayacak ses yalıtımına ve yolcuların olası kulak rahatsızlıklarının önlenmesi için basınç dengeleme sistemine sahiptir.<ref name=Zaman/>
 
== Servis ve operasyonlar ==
=== Hız sınırlamaları ===
YHT, Ankara-Konya arasında azami 300 km/sa, Ankara-İstanbul arasında ise azami 250 km/sa hızda çalışmaktadır. Ancak YHT, Ankara-İstanbul arasında yüksek hızlı demiryolunun henüz tamamlanmamış, Köseköy-Gebze arası gibi bazı kesimlerinde 160 km/sa hız ile çalışmaktadır. Bunun yanı sıra, özellikle Ankara ve İstanbul'da olmak üzere merkez istasyona yaklaşılırken ve bazı kentsel bölümlerde de hız kısıtlamaları uygulanmakta ve yolculuk süreleri artmaktadır. Aynı zamanda, operasyonel olarak Ankara'da [[Başkentray]] ve İstanbul'da [[Marmaray]] ile ortak raylar kullanılabilmekte ve dolayısıyla yolculuk süresi artabilmektedir.
 
=== Personel, işletme ve güvenlik ===
[[File:Ankara Central Station 2012 04.JPG|thumb|300px| Ankara garındaki YHT yolcuları için bir güvenlik kontrol noktası]]
 
YHT hizmetinde genellikle 1 tren mühendisi (bazı trenlerde 2), bir tren yöneticisi (bazı seyahatlerde yoktur), iki tren görevlisi ve bir kafe görevlisi vardır. Birinci sınıf yolculara, biletlerini alırken satın almaları durumunda koltuklarında yemek ikram edilir. Trenlere erişirken, yolcular havaalanlarında olduğu gibi bir güvenlik kontrolünden geçmelidir.
 
=== Bakım ve Onarım ===
Setlerin bakımı Ankara [[Eryaman Yüksek Hızlı Tren Garı|Eryaman YHT Garı]]'dakinın ''bitişiğinde bulunan [[Etimesgut Yüksek Hızlı Tren Ana Bakım Merkezi']]'nde yapılmaktadır. <ref name="hurrıyet">{{web kaynağı |başlık=Avrupa'nın en büyük YHT Bakım Merkezi kapılarını açtı |url=https://www.hurriyet.com.tr/galeri-avrupanin-en-buyuk-yht-bakim-merkezi-kapilarini-acti-41386211 |website=www.hurriyet.com.tr |yayıncı=www.hurriyet.com.tr}}</ref> Tesis, 2017 yılında faaliyete geçmiş, 50 bin metrekaresi kapalı 300 bin metrekare alana kurulmuştur. YHT setlerine, rutin dışı bir durum gelişmezse, plan dahilinde 3 veya 4 gün arayla bakım yapılmaktadır.<ref name="hurrıyet"/>
 
== Kaynakça ==
Satır 122 ⟶ 120:
{{TCDD Taşımacılık hatları}}
{{Yüksek hızlı tren}}
{{tren-taslak}}
 
[[Kategori:TCDD Taşımacılık|Trenler]]