Böcek: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Baş bölgesi: Yazım hatası düzeltildi Etiketler: Mobil değişiklik mobil uygulama değişikliği Android uygulaması değişikliği |
Nazlitanis (mesaj | katkılar) |
||
23. satır:
'''Böcek''' adının [[Türkçe]]de Insecta üyeleri için yoğun olarak kullanılması türlerinin çokluğu yüzündendir. Türkçenin tarihi gelişimi içinde böcek adı, Insecta dışındaki eklem bacaklıları da kapsayacak kadar geniştir. Bu kullanımı halk dilinde hâlâ görmemiz mümkündür. Insecta dışındaki eklem bacaklıları hatta diğer [[omurgasız]]ları terim dışı olarak "böcek" adıyla anmak o kadar da yanlış sayılmamalı. Bu, adlandırmalarda kendini belli eder: [[kabuklular]]dan [[tespih böceği]], [[örümceğimsiler]]den [[uyuz böceği]], [[karından bacaklılar]]dan [[sümüklü böcek]] gibi.
Takımın [[Latince]] bilim adı '''Insecta''' kelimesi [[Yunanca]] ἔντομον [''éntomon''] «parçalar halinde doğramak» kelimesinin 1600'lü yıllarda Latinceye ''insectum'' biçimindeki çevrilmesinden gelir. Yunanca kelime bugün '''böcek bilimi''' ya da '''
== Genel tanımlama ==
Kural olarak karasal hayvanlar olmakla beraber, derin denizlerin dibi dışında tüm biyotoplara uyum yapmış birçok türe sahiptir. Kutuplardan okyanuslara kadar hemen her [[ekosistem]]de ayakta kalmayı başarabilmiş canlılardır. Canlılar aleminin belki de en kalabalık sınıfıdır. Bu sınıfta 32 takım yer almaktadır.
Dış iskelet bulunur. Büyüme esnasında dış iskeletin neden olduğu kısıtlama, deri değişimi ile telafi edilir. Vücutlarında sadece çizgili kas bulunur, bu yüzden çok hızlı hareket ederler. Solunum trake sistemiyledir. Açık dolaşım sistemi görülür. Vücutta dolaşan solunum sıvısı "[[hemolenf]]" adını alır ve çoğunlukla renksiz, bazen de soluk yeşil-sarı renktedir. Vücutları bez bakımından zengindir. Çekici veya itici koku, mum, zehir, ipek, yağ, tükürük, [[antikoagülan]] madde gibi birçok maddeyi salgılamak üzere özelleşmiş çok sayıda bez taşırlar. Duyu organları ve sinir sistemleri iyi gelişmiştir. Birçok grupta, özel görevleri olan duyu organlarına rastlanır (yeri geldikçe açıklanacaktır). Avlanmak veya avcılarından korunmak için son derece başarılı uyumlar kazanmışlardır. Renklenmeleri büyük çeşitlilik gösterir. Bazılarında ışık çıkarma özelliği görülür.
Kural olarak yumurta ile çoğalırlar ve gelişmelerinde çoğunlukla bir metamorfoz görülür.
75. satır:
=== Vücut örtüsü ===
'''Vücut örtüsü''' (''integument''): Embriyonik olarak iki tabakaya ayrılır. Üstte ektoderm kökenli [[epidermis]] ve ''kaide zarı''; altta [[periton]]dan meydana gelmiş, hücreli ince [[bağdoku]] yapısında ve kasların üzerine yığılmış olarak duran ''kutis''
* '''[[Kutikula]]''': Ektoderm kökenlidir ve epidermis tarafından salgılanır. İçerisine birçok organik ve inorganik birleşiğin katılmasıyla, çoğunlukla, sert bir yapı kazanır. İki çeşidi vardır: sert ve bükülmez olanları ''sklerit'', daha yumuşak ve esnek olanları da ''zar (= membran)'' olarak adlandırılır. Kutikula, olağanüstü dayanıklı ve korunaklıdır. Suyu geçirmez.
**
** '''Prokutikula''': En tanınmış temel birleşiği [[kitin]]dir. 3 alt tabakaya ayrılır: ekzokutikula, mezokutikula, endokutikula.
** '''Subkutikula''': Mukopolisakkaritlerden oluşmuş, granüler yapıda ve kitinsizdir.
| |||