Musul: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Thothr (mesaj | katkılar)
→‎Tarihi: + yorum içeren katkı
Thothr (mesaj | katkılar)
Gerekçe: + kaynak gerektiren bilgi eklentisi + yorum içeren katkı
46. satır:
[[Bedreddin Lülü]] zamanında (1233-1251) Musul en parlak dönemini yaşamıştır. Tepede iç kale, düzgün caddeler, çoğunun üzeri kubbe ve tonozlarla örtülü kâgir evler, cami, türbe, saray ve hanlarıyla Musul, seyyahların anlatmakla bitiremediği bir şehir olmuştur(2). 646 (1288) yılı havadisinde İbn-i Fevtî, Musul'un mamur olduğunu, Bağdad sel taşkınına maruz kaldığından, Musul'un Hatuniye mahallesindeki Türkmen çarşısının dolup taştığını, [[Bağdad]]lıların alışverişlerini buradan yaptıklarını kaydeder.
 
[[Moğol istilası|Moğol istilâsında]], Bedreddin Lülü'nün sağlığında yağmalanmaktan kurtulan şehir, 1261 yılında saldırıya uğrayıp yok olmuştur. 1871'de Musul'da 18 cami, 300 mescid, 14 medrese, 10 hânkâh, 2 köprü 1 de sur duvarı bulunduğu tespit edilmiştir(4). Bu eserler, Atabekler döneminden kalan birkaç yapı dışında, Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. [[Timur]] işgali sırasında şehirdeki bayındırlık faaliyeti arttırılarak [[Nebi Yunus Külliyesi|Nebi Yunus]] ve [[Nebi Circis Külliyesi|Nebi Circis külliyeleri]] tamir edilmiştir. [[Akkoyunlular]] devrinde meydana gelen çekişmelerden zarar gören Musul, [[Safeviler]] zamanında da aynı ilgisizlikle başbaşa kalmıştır. Bekir Subaşı hadisesi ile İranlıların eline geçen Musul, 1667 depreminde büyük hasar görmüş, veba salgını başlayınca, halk kit­leler halinde göç etmek mecburiyetinde kalmıştır. Bundan: sonra sık sık çevre eşkiyası ve Sincar bölgesi [[Yezidiler|yezîdîleri]] tarafından soyulan şehir, [[Nadir Şah]]'ın işgali ile iyice perişan olmuştur. [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlılar]]ca geri alınan Musul, 1850 yılında mutasarrıflık haline getirilerek Bağdad'a bağlanmışsa da 1877'de tekrar vilayet olmuştur. Zengin petrol yatakları bulunan şehir, [[I. Dünya Savaşı]] sırasında [[İngilizler]] tarafından işgal edilmiştir. 1857 yılında Musul'da 38 mahalle, 27 cami ve mescid, 18 de medrese bulunuyordubulunmaktaydı.
 
Hızla gelişen modern şehircilik akımına rağmen, sağlam malzemeli yapı dokusu ile [[Dicle Nehri|Dicle]] boyunca tarihi canlılığını korumaktadır. Bölgede bulunan mermer cinsi taş sayesinde bütün yapıların cepheleri sütun ve kemerlerle donatılmıştır.
 
637 tarihinde Müslümanların eline geçen Musul, uzun yıllar [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] idaresinde kaldı. [[Mondros Mütarekesi]]nden sonra İngilizler tarafından işgal edildilen Musul, Mütarekeden sonra işgal edildiği için [[Misak-ı Milli]] sınırları içerisinde yer alıyordu. İngiltere zengin [[petrol]] kaynaklarına olan yakınlığı sebebiyle Musul'u Türklere vermek istemiyordu. Musul Meselesi [[Lozan Anlaşması|Lozan]]'da çözümlenemedi. [[Musul Sorunu]], [[Lozan Antlaşması]]ndan sonra [[Türkiye]] ile [[İngiltere]] arasında uzun süre anlaşmazlık konusu olduktan sonra 1926'da çözümlendi ve Musul Irak sınırları içinde kaldı. Bugün de, [[Kürdistan Bölgesel Yönetimi]] ile [[Irak Federal Cumhuriyeti]] arasında belirsiz bir statüye sahiptir.
 
Musul, [[Orta Doğu]]’nun önemli bir noktasında yer alması sebebiyle çok çeşitli [[kültür]] ve medeniyetlerin buluştuğu bir bölge olmuştur. Şehirde önemli tarihi eserler mevcuttur. İnsanlık tarihinin ilk yazılı belgeleri bu bölgede ortaya çıkarılmış, insanların kalabalıktan teşkilâtlı topluma geçişte oluşturdukları bilgiler ilk olarak yine bu bölgede meydana gelmiştir.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Musul" sayfasından alınmıştır