Greta Thunberg: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Düzenlemeler, değiştirildi: dil = fr → dil = Fransızca , location = London → konum = Londra AWB ile
21. satır:
 
== Hayatı ==
Greta Thunberg, 3 Ocak 2003'te doğdu.<ref>{{Web kaynağı | soyadı = Lobbe | ad = Anne-Marie | başlık = À 15 ans, elle remet les dirigeants mondiaux à leur place! | url = http://www.sympatico.ca/actualites/decouvertes/a-15-ans-elle-remet-les-dirigeants-mondiaux-a-leur-place-1.8622552 | erişim tarihi = 3 Ocak 2019 | website = Sympatico | tarih = 18 Aralık 2018 | dil = frFransızca | arşivurl = https://web.archive.org/web/20181223060319/http://www.sympatico.ca/actualites/decouvertes/a-15-ans-elle-remet-les-dirigeants-mondiaux-a-leur-place-1.8622552 | arşivtarihi = 23 Aralık 2018 | ölüurl = no }}</ref> Annesi [[Malena Ernman]], İsveçli bir opera sanatçısı ve babası, aktör Svante Thunberg .<ref name="Democracy Now"/> Dedesi oyuncu ve yönetmen Olof Thunberg .<ref>{{Web kaynağı | url = https://heavy.com/news/2018/12/greta-thunberg/ | başlık = Greta Thunberg: 5 Fast Facts You Need to Know | soyadı = Santiago | ad = Ellyn | tarih = 14 Aralık 2018 | website = [[Heavy.com]] | erişim tarihi = 5 Şubat 2019 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190914101014/https://heavy.com/news/2018/12/greta-thunberg/ | arşivtarihi = 14 Eylül 2019 | ölüurl = no }}</ref>
Kasım [[TED (konferans)|2018'deki]] bir [[TED (konferans)|TEDx]] konuşmasında Thunberg, ilk olarak sekiz yaşında iklim değişikliğini duyduğunu ve neden bu kadar az şey yapıldığını anlayamadığını söyledi.<ref name="Thunberg_20181212">{{Video kaynağı|ad=Greta |soyadı=Thunberg |tarih=12 Aralık 2018 | başlık=School strike for climate – save the world by changing the rules |yayıncı=TEDxStockholm|url=https://www.youtube.com/watch?v=EAmmUIEsN9A&t=1m46s |erişim tarihi=29 Ocak 2019 |time=1:46 |via=[[YouTube]] |alıntı=I was diagnosed with Asperger's syndrom, OCD, and selective mutism. That basically means I only speak when I think it's necessary. Now is one of those moments… I think that in many ways, we autistic are the normal ones, and the rest of the people are pretty strange, especially when it comes to the sustainability crisis, where everyone keeps saying that climate change is an existential threat and the most important issue of all and yet they just carry on like before.}}</ref> 11 yaşındayken depresyona girdi ve konuşmayı bıraktı. Daha sonra [[Asperger sendromu]] <ref name="jw01"/>, [[Obsesif kompulsif bozukluk|obsesif-kompulsif bozukluk]] (OKB) <<ref name="jw01"/>, [[Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu|DEHB]] <ref name="jw01"/> ve selektif mutizm (seçici konuşmamazlık) tanısı kondu.<ref name="jw01"/> Konuşmasında seçici mutizmi nedeniyle ancak ihtiyaç duyduğu zaman konuşabildiğini ve “şimdi bu anlardan biri” olduğunu; ve "spektrum" da olmanın, "hemen hemen her şey siyah veya beyaz olduğu için" bir avantaj olduğunu söyledi.<ref name="Thunberg_20181212" /> Thunberg “Protesto etmezsem içimde ölüyormuşum gibi hissediyorum” dedi.<ref name=":0">{{Haber kaynağı |url=https://www.theguardian.com/science/2018/sep/01/swedish-15-year-old-cutting-class-to-fight-the-climate-crisis | başlık=The Swedish 15-year-old who's cutting class to fight the climate crisis|soyadı=Crouch |ad=David |tarih=1 Eylül 2018 |gazete=The Guardian |erişim tarihi=12 Mayıs 2019 }}</ref>
Babası okula gitmemesinden hoşlanmıyor, ancak şöyle diyor: "[Biz] ayakta durma istediğine saygı duyuyoruz. Evde oturup gerçekten mutsuz olabilir ya da protesto edip mutlu olabilir".<ref name=":0"/> Greta, ailesinin [[karbon ayak izi]]ni azaltmak için, [[Veganlık|vegan]] olmaları ve uçmayı [[Veganlık|bırakmaları]] konusunda ısrar etti.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.straitstimes.com/world/europe/climate-crusading-schoolgirl-greta-thunberg-pleads-next-generations-case | başlık = Climate crusading schoolgirl Greta Thunberg pleads next generation's case | tarih = 5 Aralık 2018 | website = [[The Straits Times]] | erişim tarihi = 22 Aralık 2018 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190826072959/https://www.straitstimes.com/world/europe/climate-crusading-schoolgirl-greta-thunberg-pleads-next-generations-case | arşivtarihi = 26 Ağustos 2019 | ölüurl = no }}</ref> Ailesini suçlu hissetmelerini sağlayarak et yemekten vazgeçmeye ikna ettiğini söyleyip “Onlara geleceğimizi çaldıklarını söylemeye devam ettim.” dedi.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.plantbasednews.org/post/vegan-greta-thunberg-made-parents-feel-guilty-eating-meat-dairy | başlık = Environmentalist Greta Thunberg Made Her Parents Feel Guilty For Eating Meat And Dairy | soyadı = Chiorando | ad = Maria | website = Plant Based News | tarih = 29 Nisan 2019 | erişim tarihi = 12 Mayıs 2019 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190512045452/https://www.plantbasednews.org/post/vegan-greta-thunberg-made-parents-feel-guilty-eating-meat-dairy | arşivtarihi = 12 Mayıs 2019 | ölüurl = no }}</ref> Annesi ayrıca, bir opera şarkıcısı olarak uluslararası kariyerini bıraktı.<ref name=":0"/> Uluslararası etkinliklerde konuşma davetlerine rağmen, Greta da hiçbir yere uçmuyor.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.repubblica.it/dossier/ambiente/proteste-clima/2019/03/11/news/greta_thunberg_la_paladina_del_clima_mamma_non_vuole_ma_salvero_il_pianeta_-221266090/ | başlık = Greta Thunberg, la paladina del clima: "Mamma non vuole ma salverò il pianeta" | tarih = 11 Mart 2019 | soyadı = Zakaria | ad = Fareed | website = [[la Repubblica]] | dil = it | erişim tarihi = 19 Nisan 2019 | alıntı = Ho smesso di usare l'aereo, ho smesso di mangiare carne e latticini | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190917150253/https://www.repubblica.it/dossier/ambiente/proteste-clima/2019/03/11/news/greta_thunberg_la_paladina_del_clima_mamma_non_vuole_ma_salvero_il_pianeta_-221266090/ | arşivtarihi = 17 Eylül 2019 | ölüurl = no }}</ref>
61. satır:
 
=== COP24 zirvesi ===
Thunberg, 4 Aralık 2018'deki <ref name="Guardian2"/> COP24 Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesine katılanlara hitap etti .<ref>{{Web kaynağı | soyadı = Thunberg | ad = Greta | başlık = You Are Stealing Our Future: Greta Thunberg, 15, Condemns the World's Inaction on Climate Change | url = https://www.democracynow.org/2018/12/13/you_are_stealing_our_future_greta | website = Democracy Now! | tarih = 13 Aralık 2018 | erişim tarihi = 22 Temmuz 2019 | alıntı = You only speak of a green eternal economic growth because you are too scared of being unpopular. You only talk about moving forward with the same bad ideas that got us into this mess, even when the only sensible thing to do is pull the emergency brake. You are not mature enough to tell it like it is. Even that burden you leave to us children. […] And if solutions within the system are so impossible to find, then maybe we should change the system itself. | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190819185216/https://www.democracynow.org/2018/12/13/you_are_stealing_our_future_greta | arşivtarihi = 19 Ağustos 2019 | ölüurl = no }}</ref><ref>{{Web kaynağı | başlık = Greta Thunberg full speech at UN Climate Change COP24 Conference | ad = Greta | soyadı = Thunberg | yayıncı = [[Connect4Climate]] | viaile = YouTube | url = https://www.youtube.com/watch?v=VFkQSGyeCWg | tarih = 15 Aralık 2019 | erişim tarihi = 22 Temmuz 2019 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190913140121/https://www.youtube.com/watch?v=VFkQSGyeCWg | arşivtarihi = 13 Eylül 2019 | ölüurl = no }}</ref> Zirvede 12 Aralık 2018'deki genel kurul toplantısında da söz aldı. Daha önce de okul grevinin nasıl başladığı hakkında konuştuğu "We Don't Have Time" vakfı yetkilileri ile bir panele de konuşmacı olarak katıldı.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=hqlTtZ0UyFE&t=6s | başlık = We Don't Have Time -with Mårten Thorslund & Greta Thunberg | tarih = 8 Aralık 2018 | yayıncı = United Planet Faith & Science Initiative | viaile = YouTube | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190418041741/https://www.youtube.com/watch?v=hqlTtZ0UyFE&t=6s | arşivtarihi = 18 Nisan 2019 | erişimtarihi = 16 Eylül 2019 | ölüurl = no }}</ref>
 
=== Davos ===
23 Ocak 2019'da Thunberg, 32 saatlik bir tren yolculuğunun ardından <ref>{{Haber kaynağı |soyadı=Larson |ad=Nina | başlık=Time to 'get angry', teen climate activist says in Davos |url=https://news.yahoo.com/time-angry-teen-climate-activist-says-davos-015904861.html|erişim tarihi=24 Ocak 2019 |via=[[Yahoo! News]] |agency=[[Agence France-Presse]] |tarih=24 Ocak 2019 |alıntı=I think it is insane that people are gathered here to talk about the climate and they arrive here in private jet.}}</ref>, 1.500 özel jet uçuşuyla gelen birçok delegenin aksine,<ref name="Indy2301">{{Haber kaynağı |soyadı=Forrest |ad=Adam | başlık=Record number of private jets to fly into Davos conference addressing climate change |url=https://www.independent.co.uk/environment/davos-2019-private-jets-climate-change-world-economic-forum-summit-attenborough-a8742681.html |erişim tarihi=24 Ocak 2019 |eser=[[The Independent]] |tarih=23 Ocak 2019}}</ref> [[Dünya Ekonomik Forumu|Dünya Ekonomik Forumu'nda]] iklim kampanyasına devam etmek için <ref name="CNN0125">{{Haber kaynağı |soyadı1=Kottasová|ad1=Ivana |soyadı2=Mackintosh |ad2=Eliza | başlık=Teen activist blames Davos elite for climate crisis|url=https://edition.cnn.com/2019/01/25/europe/greta-thunberg-davos-world-economic-forum-intl/index.html |erişim tarihi=26 Ocak 2019|yayıncı=CNN |tarih=25 Ocak 2019}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.bbc.com/news/av/world-europe-47231271/greta-thunberg-the-swedish-teen-inspiring-climate-strikes | başlık = Greta Thunberg: The Swedish teen inspiring climate strikes | yayıncı = BBC News | tip = Video | timezaman = 2:04 | tarih = 14 Şubat 2019 | erişim tarihi = 22 Temmuz 2019 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190830062356/https://www.bbc.com/news/av/world-europe-47231271/greta-thunberg-the-swedish-teen-inspiring-climate-strikes | arşivtarihi = 30 Ağustos 2019 | ölüurl = no }}</ref> [[Davos|Davos'a]] geldi. Bir Davos paneline “Bazı insanlar, bazı şirketler, bazı karar vericiler, özellikle de akla gelmeyen miktarlarda para kazanmaya devam etmek için ne kadar paha biçilmez değerden vazgeçtiklerini tam olarak biliyorlar. Sanırım burada olan bir çoğunuz bu grup insanlara dahilsiniz" dedi.<ref name="Nation0128">{{Haber kaynağı |soyadı=Hertsgaard |ad=Mark|authorlink=Mark Hertsgaard| başlık=The Climate Kids Are Coming |url=https://www.thenation.com/article/greta-thunberg-climate-change-davos/|erişim tarihi=14 Şubat 2019 |eser=[[The Nation]] |tarih=28 Ocak 2019}}</ref>
 
Forumun olduğu haftanın ilerleyen zamanında, küresel liderleri “Umutlu olmanızı istemiyorum. Panik yapmanı istiyorum. Sizin her gün hissettiğim korkuyu hissetmeniz istiyorum ve sonra eyleme geçmenizi istiyorum. Bir krizde olduğu gibi hareket etmelisiniz. Ev yanıyormuş gibi davranmanızı istiyorum - çünkü öyle "..<ref>{{Web kaynağı | başlık = I want you to panic: 16-year-old issues climate warning at Davos | url = https://www.youtube.com/watch?v=RjsLm5PCdVQ&t=2m23s | timezaman = 2:23 | ad = Greta | soyadı = Thunberg | yayıncı = Guardian News | viaile = YouTube | tarih =25 Ocak 2019| erişim tarihi =22 Temmuz 2019| arşivengelli = evet}}</ref> Ocak 2019’da ''[[The Guardian]]'' için bir makalede yazdı: “ [[Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli|IPCC’ye]] (Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli) göre, hatalarımızı geri alamayacağımız noktadan 12 yıldan daha az bir zaman uzaktayız. Toplum ihtiyacı her alanda bizim [[Karbondioksit|{{CO2}}]] emisyonlarını en az% 50 oranında bir azalma da dahil olmak üzere her alanda değişikliklerin gerçekleşmesi "dedi.<ref name="Our house is on fire">{{Haber kaynağı |soyadı=Thunberg |ad=Greta | başlık='Our house is on fire': Greta Thunberg, 16, urges leaders to act on climate |url=https://www.theguardian.com/environment/2019/jan/25/our-house-is-on-fire-greta-thunberg16-urges-leaders-to-act-on-climate |eser=The Guardian |tarih=25 Ocak 2019 |erişim tarihi=14 Şubat 2019}}</ref>
 
=== Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi ===
79. satır:
=== Avusturya Dünya Zirvesi R20 ===
 
Mayıs 2019'da Thunberg, [[Arnold Schwarzenegger|Schwarzenegger’in]] Paris Anlaşması’ndaki ilerlemeyi hızlandırmak için düzenlediği konferansın açılışında Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri [[António Guterres]] ve Avusturya Cumhurbaşkanı [[Alexander Van der Bellen]] ile bir araya geldi..<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.energylivenews.com/2019/05/29/greta-thunberg-and-arnie-team-up-to-terminate-climate-change/ | başlık = Greta Thunberg and Arnie team up to terminate climate change | website = Energy Live News | soyadı = Bairstow | ad = Jonny | tarih = 29 Mayıs 2019 | erişim tarihi = 22 Temmuz 2019 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190705183308/https://www.energylivenews.com/2019/05/29/greta-thunberg-and-arnie-team-up-to-terminate-climate-change/ | arşivtarihi = 5 Temmuz 2019 | ölüurl = no }}</ref> En son IPCC raporundan alıntı yaparak: “Eğer yaklaşık 2030 yılında gerekli değişiklikleri yapmazsak, muhtemelen insan kontrolünün ötesinde geri dönüşü olmayan bir zincirleme reaksiyon ortaya koyacağız. O zaman geri dönüşü olmayan bir noktaya geçeceğiz. bu felaket olacak." dedi. Etkinliğe 30 farklı ülkeden 17 bin kişi katıldı.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=hQ0D-ZSgLis | başlık = Greta Thunberg Joins Arnold Schwarzenegger & More To Deliver Speeches On Climate | eser = Time | viaile = YouTube | tarih = 28 Mayıs 2019 | erişim tarihi = 22 Temmuz 2019 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190901003309/https://www.youtube.com/watch?v=hQ0D-ZSgLis | arşivtarihi = 1 Eylül 2019 | ölüurl = no }}</ref>
 
=== 1975 grubu ile sesli işbirliği ===
88. satır:
| date = 25 Temmuz 2019
| work = The Guardian
| locationkonum = LondonLondra, United Kingdom
| issn = 0261-3077
| url = https://www.theguardian.com/music/2019/jul/25/time-to-rebel-greta-thunberg-makes-musical-debut-on-the-1975-track
105. satır:
Haziran 2019 yılında İsveç Demiryolları (SJ), ülke içi yolculuklar için tren bileti alan İsveçliler sayısı; {{CO2}} üzerinde uçan etkisi hakkında büyüyen kamuyu ile; bir önceki yıla göre %8 daha arttığı gözlemlenmiştir. Thunberg'in uluslararası konferanslara uçmayı reddetmesi sayseinde altını çizdiği {{CO2}} emisyonu etkili oldu. Çevresel etkisinden dolayı uçağa binmekten utanmak, sosyal medyada 'Flygskam' veya "Uçmaktan Utanç" olarak #jagstannarpåmarken olarak etiketlendi.<ref>{{Haber kaynağı |url=https://www.theguardian.com/world/2019/jun/04/stayontheground-swedes-turn-to-trains-amid-climate-flight-shame| başlık=#stayontheground: Swedes turn to trains amid climate 'flight shame' |gazete=The Guardian |soyadı=Henley|ad=Jon|tarih=4 Haziran 2019|erişim tarihi=22 Temmuz 2019}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.theguardian.com/environment/2019/apr/26/greta-thunberg-train-journey-through-europe-flygskam-no-fly| başlık=Greta Thunberg's train journey through Europe highlights no-fly movement|eser=The Guardian |soyadı=Orange|ad=Richard |tarih=26 Nisan 2019|erişim tarihi=4 Temmuz 2019}}</ref>
=== Adının kötüye kullanılması ===
2018 yılının sonlarında, Thunberg'in iklim grevini ilk yayınlayanlardan biri olduğunu iddia eden Ingmar Rentzhog, klima şirketi "start-up"<nowiki>'</nowiki>ına ücretsiz gençlik danışmanı olmasını istedi. Daha sonra Rentzhog, icra kurulu başkanı olduğu, yan kuruluşu için milyonlarca dolarlık bağış için bilgisi veya izni olmadan adını ve imajını kullandı.<ref name="Politico-Feb11">{{Haber kaynağı|soyadı=Oroschakoff |ad=Kalina | başlık=Teen climate icon used for fundraising without her knowledge|url=https://www.politico.eu/article/greta-thunberg-teen-climate-icon-used-for-fundraising-without-her-knowledge/ |eser=[[Politico Europe]]|tarih=11 Şubat 2019|erişim tarihi=22 Temmuz 2019}}</ref> Thunberg şirketten hiç para almadı.<ref name="TheLocal"/><ref>{{Haber kaynağı |soyadı=von Hall|ad=Gunilla |url=https://www.svd.se/rentzhog-darfor-ber-vi-greta-thunberg-om-ursakt | başlık=Greta Thunberg: Har ingen kontakt med bolaget längre|gazete=Svenska Dagbladet|tarih=11 Şubat 2019|erişim tarihi=22 Temmuz 2019|url-access=subscription|dil=sv}}</ref> İlgili firma ile gönüllü danışman görevini iptal etti, firmanın kendi adını kullanarak para kazandıklarını ve "hiçbir kuruluşun bir parçası olmadığını… tamamen bağımsız olduğumu ... [ve] ne yapıyorsa tamamen ücretsiz yaptığını açıkladı. " <ref name="GretaFeb2Facebook">{{Web kaynağı | soyadı = Thunberg | ad = Greta | başlık = Recently I’ve seen many rumors… | url = https://www.facebook.com/732846497083173/posts/767646880269801/ | viaile = [[Facebook]] | erişim tarihi = 15 Şubat 2019 | tarih = 2 Şubat 2019 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190904143635/https://www.facebook.com/732846497083173/posts/767646880269801/ | arşivtarihi = 4 Eylül 2019 | ölüurl = no }}</ref>
 
== Notlar ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Greta_Thunberg" sayfasından alınmıştır