Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
ႧႤႧႰႨ ႾႠႰႨ (mesaj | katkılar) →Müdahalede Türkiye: Ardahan, Artvin ve Batum'u Gürcü askerleri boşalttığı için çatışma yok. |
bilgi kutusu eklendi + düzeltme |
||
1. satır:
{{Savaş bilgi kutusu
[[Dosya: Democratic Republic of Georgia (en).svg|thumb|sağ|300px|[[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti]], 1921 yılı. [[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti]]'nin [[Milletler Cemiyeti]] tarafından kabul edilmiş olan sınırları. [[Kızıl Ordu]]'nun müdahalesinin ve Türk birliklerinin saldırıları sonucunda Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti’nin güneybatı parçası ([[Artvin (il)|Artvin]], [[Oltu]], [[Ardahan (il)|Ardahan]]) Türkiye’nin eline geçti (haritada sarıya boyanmış bölge). Ülkenin kalan kısmını ise [[Sovyetler Birliği]] ilhak etti. Daha sonra Moskova’nın kararıyla haritada pembe renge boyanmış bölge [[Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti]]’ne, yeşil renge boyanmış yerler [[Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti]]’ne bırakıldı. Turuncu renge boyanmış Soçi vilayeti ile Kafkas Dağlarının kuzey etekleri ise 1918-1919 arasında [[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti]]’nin topraklarıydı, ama [[Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti]] tarafından daha önce ilhak edilmişti.]]▼
| çatışma = Kızıl Ordu'nun Gürcistan'a müdahalesi
| parçası = [[Rus İç Savaşı]] ve [[Kurtuluş Savaşı]]
| resim = Red Army in Tbilisi Feb 25 1921.jpg
| başlık = Kızıl Ordu Tiflis'te, 25 Şubat 1921
| tarih = 15 Şubat – 17 Mart 1921
| yer = [[Transkafkasya]]
| sonuç = Sovyet ve Türk askeri zaferi
* [[Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Gürcistan SSC]]'nin kurulması.
* [[Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti|Gürcü]] hükümeti [[Leuville-sur-Orge]] , [[Fransa]] ve [[İngiltere]]'ye sürgün edildi.
| savaşan1 = '''{{bayrakülke|Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti|Rusya SFSC|1918}}'''<br/>{{bayrakülke|Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Ermenistan SSC|1922}}<br/>{{bayrakülke|Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Azerbaycan SSC|1920}}
| savaşan2 = {{bayraksimge resim|Flag of Georgia (1918-1921).svg}} [[Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti|Gürcistan]]
| savaşan3 = {{bayraksimge|Osmanlı İmparatorluğu|1823}} [[Ankara Hükümeti]]
| komutan1 = {{bayraksimge|Rusya SFSC|1918}} [[Anatoli Gekker]]<br/>{{bayraksimge|Rusya SFSC|1918}} [[Mihail Velikanov]]<br/>{{bayraksimge|Rusya SFSC|1918}} [[Josef Stalin]]<br/>{{nowrap|{{bayraksimge|Rusya SFSC|1918}} [[Sergo Ordzhonikidze]]}}<br/>{{bayraksimge|Rusya SFSC|1918}} [[Filipp Maharadze]]
| komutan2 = {{nowrap|{{bayraksimge resim|Flag of Georgia (1918-1921).svg}} [[Parmen Çiçinadze]]}}<br/>{{flagicon image|Flag of Georgia (1918-1921).svg}} [[Giorgi Kvinitadze]]<br/>{{flagicon image|Flag of Georgia (1918-1921).svg}} [[Giorgi Mazniaşvili]]<br/>{{flagicon image|Flag of Georgia (1918-1921).svg}} [[Valiko Jugheli]]
| komutan3 = {{bayraksimge|Osmanlı İmparatorluğu|1823}} [[Kazım Karabekir]]
| güç1 = 40,000 piyade<br/>4,300 süvari<br/>900 Oset militan<br/>196 topçu<br/>1,065 makineli silah<br/>50 savaş uçağı<br/>7 zırhlı tren<br/>4 tank<br/>24+ zırhlı araç<ref>{{cite web|url=http://www.conflicts.rem33.com/images/Georgia/Soviet_Georgian_War21_E1.html|title=iveria|publisher=|accessdate=1 November 2014}}</ref>
| güç2 = 11,000 piyade<br/>400 süvari<br/>Gürcistan Halk Muhafızlarından yüzlercesi<br/>46 topçu<br/>Birkaç yüz makineli tüfek<br/>56 savaş uçağı<br/>4 zırhlı tren<br/>Birkaç zırhlı araç<ref>{{cite web|url=http://www.conflicts.rem33.com/images/Georgia/Soviet_Georgian_War21_E1.html#_ftnref5|title=iveria|publisher=|accessdate=1 November 2014}}</ref>
| güç3 = 20,000
| kayıp1 = 5,500 ölü<br/>2,500 esir<br/>bilinmeyen sayıda yaralı<ref name="gulag.ipvnews.org">According to a Russian statistician and Soviet-era [[dissident]], Professor I.A. Kurganov, the 1921-2 military operations against Georgia took lives of about 20,000 people. {{cite web |url=http://www.gulag.ipvnews.org/contacts.php |title=Archived copy |accessdate=2006-11-03 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20061105202445/http://www.gulag.ipvnews.org/contacts.php |archivedate=2006-11-05 }}</ref>
| kayıp2 = 3,200 ölü veya esir<br/>bilinmeyen sayıda yaralı<br/>3,800-5,000 sivil öldü<ref name="gulag.ipvnews.org">According to a Russian statistician and Soviet-era [[dissident]], Professor I.A. Kurganov, the 1921-2 military operations against Georgia took lives of about 20,000 people. {{cite web |url=http://www.gulag.ipvnews.org/contacts.php |title=Archived copy |accessdate=2006-11-03 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20061105202445/http://www.gulag.ipvnews.org/contacts.php |archivedate=2006-11-05 }}</ref>
| kayıp3 = 30 ölü<br/>26 yaralı<br/>46 kayıp<ref>Ayfer Özçelik: ''Ali Fuat Cebesoy: 1882-10 Ocak 1968'', publisher Akçağ, 1993, [https://books.google.com/books?ei=eMTMUJfDIoPatAa7wYHADw&sqi=2&hl=de&id=ylRpAAAAMAAJ&dq=Ali+Fuat+Cebesoy%3A+1882-10+Ocak+1968&q=%22Bu+arada+Batum%27da+T%C3%BCrk+Ordusu+4+subay%2C+22+er+%C5%9Fehit%2C+26+yaral%C4%B1+ve+46+kay%C4%B1p+vermi%C5%9Ftir.%22 page 206]. {{in lang|tr}}</ref>
| campaignbox = {{Campaignbox Russian Civil War}}
}}
▲[[Dosya: Democratic Republic of Georgia (en).svg|thumb|sağ|300px|[[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti]], 1921 yılı. [[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti|Gürcistan DC]]'nin [[Milletler Cemiyeti]] tarafından kabul edilmiş olan sınırları. [[Kızıl Ordu]]'nun müdahalesinin ve Türk birliklerinin saldırıları sonucunda Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti’nin güneybatı parçası ([[Artvin (il)|Artvin]], [[Oltu]], [[Ardahan (il)|Ardahan]]) Türkiye’nin eline geçti (haritada sarıya boyanmış bölge). Ülkenin kalan kısmını ise [[Sovyetler Birliği|SSCB]] ilhak etti. Daha sonra Moskova’nın kararıyla haritada pembe renge boyanmış bölge [[Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Ermenistan SSC]]
'''Kızıl Ordu'nun Gürcistan'a müdahalesi''', '''Sovyet–Gürcü Savaşı'''<ref name="Hrono">{{Rus}} {{Web kaynağı | başlık = Советско-грузинская война 1921 г. (Soviet-Georgian war of 1921) | iş = Хронос ("Hronos") | url = http://www.hrono.ru/sobyt/1921gruz.html | erişimtarihi = 2 Kasım 2006 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140412233440/http://www.hrono.ru/sobyt/1921gruz.html | arşivtarihi = 12 Nisan 2014 | ölüurl = no }}</ref> ya da '''Sovyetlerin Gürcistan'ı işgali'''<ref name="Debo">Debo, R. (1992). ''Survival and Consolidation: The Foreign Policy of Soviet Russia, 1918-1921'', pp. 182, 361-364. McGill-Queen's Press. ISBN 0-7735-0828-7</ref> olarak da bilinir (15 Şubat – 17 Mart 1921), [[Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti]]'ne bağlı [[Kızıl Ordu]]'nun [[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti]]'nin [[Menşevik]] hükûmetini çökertip yerine [[Bolşevik]] rejimini kurmak amacıyla giriştiği askeri harekâttır. Müdahale, Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin varlığının sona ermesi ve [[Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti]]'nin kurulmasıyla sonuçlanmıştır.
Satır 17 ⟶ 42:
[[Kazım Karabekir]] komutasındaki 3. Ordu bu iş için görevlendirilmişti. Türk kuvvetleri Gürcülerin boşalttığı Ardahan, Artvin ve Batum'a girdi. Ancak bunun ardından [[Giorgi Mazniaşvili]] komutasındaki Gürcü kuvvetleri Batum'dan Türkleri çıkardı ve kenti [[Bolşevik]] kuvvetlerine teslim etti.
==Ayrıca bakınız==
| |||