Vikipedi

Feliks Dzerjinski: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
CommonsDelinker (mesaj | katkılar)
Botlar
61.510 değişiklik
Felix_Dzerzhinsky_2.jpg adlı dosya, 1989 tarafından Commons'tan silindiği için kaldırıldı. Gerekçe:per c:Commons:Deletion requests/File:Felix Dzerzhinsky 2.jpg
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.112.861 değişiklik
k Tarih bağlantısı düzenleme
54. satır:
}}</ref>.
 
Dzerjinskiy, [[1895]]'te [[Litvanya Sosyal Demokrat Partisi]]'nin [[Kaunas]] (Kovno) örgütüne girdi. Parti örgütçüsü olarak görevler aldı. [[1897]]-[[1908]] arasında devrimci eylemlerden dolayı Rus çarlık polisince beş kez tutuklanmasına karşın, sürgüne gönderildiği Sibirya'dan<ref name="Rus" /> her defasında kaçmayı başardı. Çeşitli zanaat dallarında ve fabrikalarda çalışarak geçimini sağladı.
 
1897 yılında Kovno cezaevinde bir yıl hapis yattıktan sonra 1898'de Ural Dağları'nın doğusunda Nolinsk iline sürgüne gönderildi. Orada bir fabrikaya girdi ve çalışırken işçiler arasında devrimci propaganda faaliyetlerine başladı. Ağustos 1899'da sürgün bölgesinden kaçmayı başardı.
65. satır:
1906'da [[Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi]]'nin IV.Kongresi'ne Polonya temsilcisi olarak katıldı. 1907'de [[RSDİP]] Merkez Komite üyesi seçildi. Ancak 1909'da en soğuk bölgelerden olan Kuzeydoğu [[Sibirya]]'da Yenisey bölgesinde ağır işçilikle sürgün cezasına çarptırıldı. Kasım 1909'da [[Gorki ]]'nin de bulunduğu [[İtalya]]'nın [[Capri]] adasına kaçtı. 1910'da tekrar Polonya'ya geçerek devrimci faaliyetlerini sürdürdü. Mart ayında parti sekreteri Sofia Muşkat ile evlendi. [[Sosyal Demokrat (gazete)|Sosyal Demokrat]] adlı gazetenin yayın kurulunda görev aldıysa da gazetenin editörleri ile devrimci taktikler konusunda anlaşmazlığa düştü ve onları pasif kalmakla suçladı.
 
Daha sonra devrimci çalışmalarını [[Rus Çarlığı]]'nda ve [[Batı Avrupa]]'da sürdürdü. [[1912]]'de altıncı kez tutuklandı ve [[1917]] [[Şubat Devrimi]]'ne değin hapiste kaldı. Dzerjinskiy toplam 11 yıl hapis yattı ve pek çok kez kürek mahkûmu olarak ağır işlerde çalıştırıldı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://russiahousenews.info/analitics-and-comments/artur-ginzburg-legendi-istini | başlık = Артур Гинзбург: Легенды и Истины | yazar = | eser = | tarih = | yayıncı = | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150423203131/http://russiahousenews.info/analitics-and-comments/artur-ginzburg-legendi-istini | arşivtarihi = 23 Nisan 2015 | erişimtarihi = 21 Ekim 2015 | ölüurl = no }}</ref>.
==Devrim ve [[Çeka]] Başkanlığı==
82. satır:
Dürüst, ama acımasız bir kişi olarak ün kazandı.<ref name="Spa">[http://spartacus-educational.com/RUSDzerzhinsky.htm İlgili Spartakus online makalesi] {{İng}} 22 Haziran 2015 tarihinde erişilmiştir</ref>
 
[[Sovyet-Polonya Savaşı]] ([[1919]]-[[1920]]) sırasında [[Kızıl Ordu]], Polonya kuvvetlerini batıya doğru sürerken Dzerjinskiy, Bolşevik hükümetinin denetiminde kurulan Polonya Devrimci Komitesi Başkanlığı'na atandı. Sovyet ordusunun geri çekilmek zorunda kalmasından sonra, yeniden Rusya'daki çalışmalara ağırlık verdi. [[Çeka]] başkanlığının yanı sıra 1919'da İçişleri Halk Komiseri, 1921'de de Ulaştırma Halk Komiseri olarak görev yaptı. [[1924]]'te [[Vladimir Lenin|Lenin]]'in ölümünden sonra iktidar mücadelesinde [[Josef Stalin|Stalin]]'i kararlılıkla destekledi. Yüksek Ekonomik Konsey başkanlığına getirildi ve [[Politbüro]] aday üyeliğine seçildi.
 
20 Temmuz 1926'da bürokrasi meselelerinin eleştirildiği Merkez Komite toplantısında kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti.<ref name="Rus" /> Naaşı 22 Temmuz'da [[Kremlin Duvarı Mezarlığı]]'na defnedildi.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Feliks_Dzerjinski" sayfasından alınmıştır