İbn Haldun: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
MHIRM (mesaj | katkılar)
MHIRM (mesaj | katkılar)
Vikipedide vikipedi kaynak gösterilmez
17. satır:
|katkıları = [[Sosyoloji]], [[tarih]], [[felsefe]], [[siyaset bilimi]], [[sosyal bilimler]], [[ekonomi]]
}}
'''Ebu Zeyd Abdurrahman bin Muhammed bin Haldun el Hadramî''' ([[Arap alfabesi|Arapça]]: أبو زيد عبد الرحمن بن محمد بن خلدون الحضرمي‎; d. 27 Mayıs 1332, Tunus - ö. 19 Mart 1406,<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Ibn_Khaldun</ref> Kahire) veya tanınan kısa adıyla '''İbn-i Haldun''' (Arapça: ابن خلدون), modern [[historiyografi]]nin, [[sosyoloji]]nin ve [[iktisat]]ın öncülerinden kabul edilen 14. yüzyıl [[düşünür]]ü, [[devlet adamı]] ve [[tarihçi]]si. Köklü bir aileden geldiği için iyi bir eğitim aldı. [[Tunus]] ve [[Fas]]'ta devlet görevlerinde bulunduktan sonra [[Granada, İspanya|Gırnata]] ve [[Mısır]]'da çalıştı. Kuzey Afrika'nın o dönem istikrarsız ve entrikalarla dolu siyasal yaşamı 2 yıl hapiste yatmasına neden oldu. [[Bedevi]] kabilelerini çok iyi tanımasından dolayı aranan bir devlet adamı ve danışman oldu. Mısır'da 6 defa [[Maliki]] kadılığı yaptı. [[Şam]]'ı işgal eden [[Timur]] ile görüşmesi bir [[:wikt:fatih|fatih]] ile bir [[bilgin]]in ilginç buluşması olarak tarihe geçti.
 
Siyasal yaşamdan çekildiği dönemlerde adını tarihe geçiren 7 ciltlik dünya tarihi Kitâbu’l-İber ve onun giriş kitabı olarak düşündüğü [[Mukaddime]]'yi yazdı. Eseri, Arap dünyasında etki yaratmasa da Osmanlı tarih anlayışını derinden etkiledi. Başta [[Katip Çelebi]], [[Naima]] ve [[Ahmet Cevdet Paşa]] olmak üzere Osmanlı tarihçileri [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]'nin yükseliş ve çöküşünü pek çok defa onun teorileriyle analiz etti. Arap dünyasında yeniden keşfedilmesi ancak Arap milliyetçiliğinin gelişmeye başlaması ile oldu. 19. yüzyıldan itibaren ise Avrupalı tarihçiler tarafından keşfedildi ve eserleri büyük takdir gördü. Öyle ki [[Toynbee]], aradan geçen yüzyıllardan sonra onun için şöyle dedi: "Herhangi bir zamanda, herhangi bir ülkede, herhangi bir zihin tarafından yaratılmış en büyük tarih felsefesinin sahibi".<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Toynbee|ad=Arnold J.|başlık=A Study of History: III The Growths of Civilizations|yıl=1934|yayıncı=Oxford University Press|dil=İngilizce|tarih=1934|alıntı=he has conceived and formulated a philosophy of history which is undoubtedly the greatest work of its kind that has ever yet been created by any mind in any time or place}}</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İbn_Haldun" sayfasından alınmıştır