Vikipedi

Nestâlik: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Justinianus (mesaj | katkılar)
Devriyeler
23.336 değişiklik
k dz.
Justinianus (mesaj | katkılar)
Devriyeler
23.336 değişiklik
k dz.
12. satır:
[[Hat sanatı]]nı öğrenmek için, alıştırma taslakları ({{unicode|''sīāh-[[:wikt:meşk|mašq'']]}}) ve alıştırma modelleri ({{unicode|''sar-[[:wikt:meşk|mašq'']]}}) yaygın olarak kullanılır. Sīāh-mašq, genellikle nestâlik veya şikasta nestâlik yazı türünde, bir [[hattat]]ın alıştırmak için üzerine harf ve harf birleşimlerini yazmış olduğu alıştırma (''karalama'') taslak yapraklarına denir. Sar-mašq ise, güzel el yazı örnekleridir, ki öğretmenler öğrencilere suret çıkarmaları için verir. Günümüzde, sar-mašq derlemleri, hat sanatı öğrencileri için, çoğaltılmış ve ders kitaplarında ve son zamanlarda büyük ustaların eserlerinde yayınlanmıştır.
 
[[16. yüzyıl]]da [[Safevî Devleti|Devlet-i Safeviyye]], [[Babür İmparatorluğu|Soltanat-e Moġulī-ye Hend]] ve [[Osmanlı İmparatorluğu|Devlet-i Âliye-i Osmâniyye]] sahasında, [[hattat]]ların, ortalama bir kitap sayfası boyutunda, ayrı ayrı kâğıtlara bir veya birkaç çeşit, daha çok ikili olarak ''sülüs-nesih'', ''muhakkak-reyhâni'', ''tevki’-rikâ’'' yazı türü ile yazılan yazılara [[:wikt:kıt’a|kıt’a]], bunların yanlarından birbirine tutturulup katlanılarak birleştirilmesiyle oluşturulan kıt’a albümlerine de [[murakka]] denilmektedir. Murakka albüm, çeşitli güzel sanatı, İslam hat sanatı, Osmanlı minyatürleri, resimler, çizimler, gazel dahil olmak üzere, Farsça şiirlerden oluşan derlemelerdirf<&lt;ref>&gt;A. E. Froom. (2001). "&quot;''Collecting Tastes: A Muraqqa’ for Sultan Murad III''"&quot;. Electronic Journal of Oriental Studies IV: 19, pp. 1.; Kishwar Rizvi. (2003). "&quot;''Prefacing the File: The Writing of Art History in Sixteenth-Century Iran by David J. Roxburgh.''"&quot; The Art Bulletin. 85.4. pp. 800.<&lt;/ref>&gt;.
 
=== Uygulamalar ===
24. satır:
Güzel yazı sanatında kalem ([[:wikt:kalem|{{unicode|''qalam''}}]]), [[mürekkep]] ({{unicode|''morak-kab''}}), [[kâğıt]], [[:wikt:kalemtıraş|kalemtıraş]] ({{unicode|''qalamtarāš''}}) denilen özel iki bıçak, [[:wikt:hokka|hokka]], [[:wikt:makta|makta]], bıçakları keskinleştirmek için {{unicode|''sang-e rūmī''}} veya {{unicode|''sang-e ḥejāzī''}} denilen bilemetaşı gibi yardımcı araç ve gereçler kullanılır. [[Hattat]]lar, işlerinde kolaylık sağlamak için, içinde, gerekli kalem, bir çakı, qaṭṭzan, bir küçük kaşık, kâğıt kesmek için makas ve bilemetaşı bulunan, bir ucuna bağlı hokka olan bir özel kutu ({{unicode|''qalamdān''}}) kullanırlardı.
=== Kalem ===
Nestâlik, [[Arap alfabesi]] için en akışkan hat sanatı biçemleri arasındadır. Kalem, için dışı kahverengi ve içi beyaz, olgunlaşmış düz kamış daha uygundur. Kalem dili denilen bu yassı kısmın iki kenarı, kalem ağzı nestâlik için 5–10&amp;nbsp;mm kadar genişlikte yontulur. Kalemin ağız kısmı ortadan çatlatılarak iki kısıma ayrılır ve bu yarığa {{unicode|''fāq-e qalam''}} denilir. Arada oluşan ve bir depo görevi gören bu yarığa mürekkep birikir ve yazarken devamlı bir şekilde aşağıya akar.
 
Kamış kalem, [[İslam]]'ın en değerli yazma aletidir. [[İslam]] [[peygamber]]i [[Muhammed]]'e [[İslam'da melek|melek]] [[Cebrâîl]] aracılığıyla [[vahiy]] yoluyla inen [[Kur'an]]'da, 96. [[Alak Suresi]] 4. [[ayet]];
 
{{unicode|''Al-Ladhī `Allama Bil-Qalami''}}
"&quot;O Rab ki kalemle yazmayı öğretti."&quot; olarak söz edilir.
 
=== Kâğıt ===
40. satır:
 
=== Hokka ===
Metal, cam veya topraktan yapılmış, içine mürekkep konulan küçük kap<&lt;ref>&gt;[http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&amp;kelime=hokka&amp;ayn=tam TDK ''Güncel Türkçe Sözlük'']{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }}<&lt;/ref>&gt; içinde "&quot;[[:wikt:lika|lika]]"&quot; (''līqa'', ''porz'') denilen ham [[ipek]] bulunur. Bu ham ipek, hokka içindeki mürekkebi emer ve kalemi bu ham ipeğe dokundurmak sureti ile kalemin yazmaya yetecek kadar mürekkebi alması sağlanılır.
 
== Ünlü hattatlar ==
66. satır:
[[Kategori:Hüsn-i hat]]
[[Kategori:Farsça]]
<&lt;!--
[[Category:Persian calligraphy]]
[[Category:Persian orthography]]
-->&gt;
[[Kategori:Urduca]]
<&lt;!--
[[Category:Urdu orthography]]
[[Category:Urdu calligraphy]]
[[Category:Persian art]]
-->&gt;
[[Kategori:İran'da sanat]]
<&lt;!--
[[Category:World Digital Library related]]
-->&gt;
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Nestâlik" sayfasından alınmıştır