Kırkkilise Muharebesi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Madrox (mesaj | katkılar)
Silinmiş dosya çıkarıldı.
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
116. satır:
Bulgar orduları 23 Ekim akşamında da saldırı ve ilerlemelerini Kırkkilise yönünden doğru sürdürürler, 3. kolordu çekilip yeni bir savunma hattı kurmaya uğraşsa da bir başarı elde edemez. 3. kolordunun geri çekilme işlemi redif askerlerinin paniğinin nizami birliklere yayılmasıyla tam bir panik,kaos halini almıştır. Ahmet Muhtar Paşa'nın kurmayları bile panikle cepheden uzaklaşmıştır.{{ref label|kitap3|C|}} Kırklareli şehri de tam bir karışıklık içerisindedir, ayaklandırılan Bulgar çeteleri, bir kısım Hristiyan azınlık şehirde kaçan asker ve subaylara ateş açmakta,saldırmaktadır.{{ref label|kitap2|B|}} Çevre köyler alev alev yanmaktadır, bir mısır ekmeğine tüfeğini satan askerlere bile rastlanmaktadır, Müslüman halk ise kağnılara, atlara, trene bilerek [[Tekirdağ]]'a kaçmaya çalışmaktadır, tren yolunda ise oluşan tren kazaları ise demir yollarını kullanılamaz hale getirmiştir. Gece boyu panikleyerek kaçan 3. Kolorduyu izleyen Bulgar 3. Ordusu, 24 Ekim saat 11.00 civarında stratejik öneme haiz Petra kayalıkları ve yerleşkesini eline geçirir. Kırkkilise'nin iyice yakınına Bulgar kuvvetleri çarpışa,çarpışa girmeyi başarır. Ferik Abdullah Paşa bütün kolorduların Pınarhisar-Lüleburgaz-Karaağaç hattına çekilmelerini emreder. Bulgarlarda artık şehri tutamayacağını anlayan ve geri çekilen 3. kolordu birliklerinin ardından şehre girmeyi başarır. Geri çekilmeler o kadar düzensiz ve hızlı olmuştur ki, kolordular pek çok taşınamayan top ve ağırlıkları ve hatta ağır yaralılarının bir kısmını bile Bulgarların insafına<ref>'''Erickson, Edward J. (2003). Defeat in Detail: The Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-275-97888-5 sayfa 97'''</ref> terk etmek zorunda kalmıştır. 2 osmanlı uçağı bulgarların eline geçmiştir. Bulgarlar çevre köyleri yakarak yıkarak Kırk kilise'ye girerler.<ref>[http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=F00716FE355E13738DDDA80894D9415B828DF1D3 24 Ekimde yaşananları anlatan NY times haberi]</ref><ref>[http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=F50A1EF73A5E13738DDDAC0A94D8415B828DF1D3 O döneme ait başka bir NYtimes haberi]</ref><ref>Diğer haberler [http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=F0081EF63D5417738DDDAF0A94D8415B828DF1D3 Fought Hand to Hand][http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=F3071EF63D5417738DDDAF0A94D8415B828DF1D3 Turkish Denial of Defeats]</ref>
 
Bununla birlikte Bulgar ordusu geri çekilen Osmanlı ordusunu süvarileri ile takip etmez. Zira 2 gündür aralıksız süren çatışmalar ve sürekli olarak yürüyüş halinde tuttukları birlikleri yorgundur. Bunun yerine 3 gün kadar olduğu yerde kalıp birliklerini toplayıp dinlendirmeyi seçerler. Bu hareket doğu ordusunun daha da ağır bir bozguna ve kayba uğramasını engeller. Ancak sonuçta Osmanlı ordusu ağır bir bozguna uğramış artık Edirne Bulgar ordusunca kuşatma altına alınmış ve Rumeli ile bütün kara bağlantısı kopmuş ve Rumeli'deki Osmanlı birlikleri takviye alamaz hale gelmiş, doğu ordusu ise ağır derecede hırpalanmış, ağır ve kısa zamanda doldurulamayacak kayıplara uğramış, dahası tutunabileceği ve harbi lehine çevirebilecek en korunaklı mevziilerinden atılmış ve inisiyatif tamamen Bulgarların eline geçmiştir. Bulgar ordusu Kırklareli'ndeki azınlıklarca sevinçle karşılanırken, Müslüman Türkler ise katliama uğrarlar. Osmanlı Ordusu geri çekilirken askerler bir yana, Kırklareli ve civarından 25-30 bin kişinin muhacir olarak daha güvenli olan İstanbul'a, hatta Anadolu'ya doğru göç ettiği düşünülmektedir. Bazıları savaş sonrası Trakya köylerine geri dönerler.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.trakyagezi.com/dosya/79-tarih/647-bozgun-1912-balkan-savaslarinda-trakya.html?showall=1 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=30 Eylül 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20131127231715/http://www.trakyagezi.com/dosya/79-tarih/647-bozgun-1912-balkan-savaslarinda-trakya.html?showall=1 |arşivtarihi=27 Kasım 2013 |ölüurl=yes }}</ref>
 
Bulgarlar Kırkkilise'de ağır ve günlerce sürecek bir direniş beklerken bu büyük zaferle şaşkına uğrarlar ve bu başarı ile dünyanın çeşitli ülkelerinde büyük yankı uyandırırlar.<ref>[http://query.nytimes.com/mem/archive-free/pdf?res=F2081EF63D5417738DDDAF0A94D8415B828DF1D3 TURKS' SITUATION DESPERATE.; European Observers Amazed at the Bulgarian Successes]</ref> Öyle ki, zafer sonrası, [[Fransa]] savaş bakanı [[Alexandre Millerand]] [[Bulgarlar|Bulgar]] ordusunun [[Avrupa]]'nın en iyi ordusu olduğunu ifade ederek birlik için 100.000 Bulgarı tercih edeceğini ifade etmiştir.<ref>В. Мир, № 3684, 15. X. 1912.</ref>
145. satır:
:C.&nbsp;{{not|kitap3}}Olayları yerinde izleyen Fransız gazeteci Stephan Lausanne ise bu durumu için şu sözlerle doğrulamaktadır:<ref name=Orhansuat />
''“Mahmut Muhtar Paşa'nın emir subayları bile artık kaçmak gerektiğine kanaat getirerek karargahı terk ettiler. Bütün resmi evrakı, dosyaları, haritaları, planları, hatta komutanlığın şifreli yazışmalarını ortada bıraktılar. Emir subaylarından biri o şaşkınlıkta götürecek şey bulamadı, Muhtar Paşa'nın bisküvi kutusunu aldı sadece. Bu trajedinin tek komik tarafı olan bu şuursuz hareket işe yaradı, çünkü sonraki üç gün Muhtar Paşa, fırtınadan kurtarılan bisküvilerden başka yiyecek bulamayacaktı.”''
:D.&nbsp;{{not|kitap4}} Bununla birlikte Kırkkilise Muharebesinde Bulgar Ordusuna birkaç gün önce saldırıya geçilse bu harekatın başarılı olabileceğini saldırıyı düşünen Nazım Paşa'nın saldırı kararını geç verdiğini savunanlarda bulunmaktadır. Gerçekten 18 ekimde Abdullah Paşa düşman yerleşmeden öncü kuvvetlerine baskın şeklinde saldırı yapılmasını bu şekilde Bulgar ordusunun savaş düzeninin bozulmasını istemiştir ancak Nazım Paşa tarafından saldırı emri verilmesi 21 Ekim tarihini bulmuştur, 19 Ekimde Mahmud Muhtar Paşa Abdullah Paşa'dan düşmanın bozuk bir arazide yürüdüğü 1. ve 3. kolordularla düşman öncülerine hemen o anda ani baskın şeklinde bir taarruz yapılırsa Bulgar Ordusunun şoka uğratılabileceğini söyler; fakat bu talebi de Abdullah Paşa hava koşullarını ileri sürerek kabul etmez. Sonuçta bu saldırı bu görüşü savunanlara göre geç yapılmıştır ve neticesi kötü olmuştur.<ref name="tez">Olgun Said,Mahmud Muhtar Paşa (1867-1935) hayatı, askeri ve siyasi faaliyetleri, eserleri (Yüksek Lisans Tezi) Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ankara 2006 s:132-133 url:http://www.belgeler.com/blg/st8/mahmud-muhtar-paa-1867-1935-hayati-askeri-ve-siyasi-faaliyetleri-eserleri-mahmud-muhtar-pasha-1867-1935-his-life-military-and-politicial-activities-writings {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130209060328/http://www.belgeler.com/blg/st8/mahmud-muhtar-paa-1867-1935-hayati-askeri-ve-siyasi-faaliyetleri-eserleri-mahmud-muhtar-pasha-1867-1935-his-life-military-and-politicial-activities-writings |date=9 Şubat 2013 }}</ref>
 
== Kaynakça ==