İçten yanmalı motor: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + vandalizm amaçlı değişiklik |
Revizyonist (mesaj | katkılar) Tarihsel gelişiminin özeti eklendi ve bazı küçük değişiklikler yapıldı. |
||
2. satır:
'''İçten yanmalı motorlar''', yakıtın motor içinde yanma odası adı verilen sınırlı bir alan içinde yakılması ile oluşan basıncın, piston denen parçayı hareket ettirmesi ile oluşan makinedir.
İçten yanmalı motorların öncülü sayılan, içinde bir piston bulunan metalik silindirden oluşan bir düzenek 1673’te Paris’te fizikçi [[Christiaan Huygens]] ve asistanı [[Denis Papin]] tarafından geliştirilmiştir. Belçikalı mühendis [[Étienne Lenoir|Etienne Lenoir]] 1859’da “Gazlı ve genleşmiş havalı motor” adı altında iki zamanlı içten yanmalı bir motorun patentini almış ve 1860 yılında elektrik ile ateşlenen ve su soğutmalı ilk içten yanmalı motoru geliştirmiştir. <ref>https://www.moment-expo.com/tr/dergiler/80/kapak/icten-yanmali-motorlarin-dogusu</ref>
Bu motorlara içten yanmalı motor adının verilmesinin sebebi, yanma olayının motor içerisinde gerçekleşmesindendir. Dıştan yanmalı motorlar da ise dışarıda yanma gerçekleştiğinden bunlara dıştan yanmalı motorlar denilmiştir. Örneğin: Buhar kazanlı motorlar.▼
▲Bu motorlara içten yanmalı motor adının verilmesinin sebebi, yanma olayının motor içerisinde gerçekleşmesindendir. Dıştan yanmalı motorlar da ise dışarıda yanma gerçekleştiğinden bunlara dıştan yanmalı motorlar denilmiştir. Örneğin: [[Buhar kazanlı motorlar]].
İçten yanmalı motorlarda yanma odasının motorun içine taşınmasıyla birlikte oldukça kompakt motorlar üretilebilmiştir ve otomobillerin oluşması sağlanmıştır.
Bir enerji formunu (elektrik, kimyasal enerji...[[benzin]], [[tiner]], [[Sıvılaştırılmış petrol gazı|LPG]] vb.) mekanik enerjiye çeviren makine'ye motor denir.
== Çalışma prensibi ==
Yakıt, [[karbüratör]] veya [[Yakıt enjeksiyonu]] sistemiyle belli bir oranda hava ile karıştırılarak yanma odası denilen silindirin içine gönderilir. Karışım piston tarafından sıkıştırılarak [[buji]] yardımıyla ateşlenir. [[Dizel motor]]larda ateşleme buji yerine yüksek basınç altında sıkıştırmayla yapılır. Karışım karbondioksit ([[karbondioksit|CO<sub>2</sub>]]) ve karbonmonoksit ([[karbonmonoksit|CO'e]] )dönüşür. Bu reaksiyon hacim ve ısı yaratır. Bu da pistonların salınım hareketi [[Krank mili]] yardımıyla mekanik enerjiye dönüştürülerek iş yapılmış olur. Yakıt olarak önceleri [[Gaz yağı|gazyağı]] kullanılmış günümüzde ise [[benzin]], [[mazot]] ve [[LPG]] (Sıvılaştırılmış Petrol Gazı) oldukça yaygındır. Günümüz teknolojisinde "[[Hibrit (otomobil)|hibrit]]" otomobiller üretilmeye başlanmıştır
Günümüzde kullanılan içten yanmalı motorların ezici çoğunluğu 4 zamanlı içten yanmalı motorlardır. 4 zaman ifadesi piston işlevlerinin bir sınıflandırmasıdır. Bu zamanlar ve işlevleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
'''1. Emme:''' Temiz hava ve benzin karışımı üstte sağ taraftaki emme kanalındaki sübapın açılmasıyla ve pistonun aşağıya doğru hareketinden oluşan vakum etkisiyle silindir içerisine
'''2. Sıkıştırma:''' Silindir içerisine alınan hava ve yakıt karışımı pistonun yukarı hareketiyle sıkıştırılarak hem sıcaklığı hem de basıncı yükseltilip çok ufak bir hacme
'''3. Yanma:''' Sıkıştırılan benzin ve hava karışımı sübapların tam ortasında yer alan [[buji]] ile ateşlenerek yanma gerçekleşir. Aracın hareketini sağlayan güç bu anda üretilir. <br />
'''4. Egzoz:''' Yanma sonrasında piston yukarı geri gelirken, yanmış artık gazlar üst sol tarafta yer alan [[egzoz]] sübapının açılmasıyla dışarıya atılır. Ardından pistonun aşağıya tekrar gelmesi esnasında 1. çevrim yani emme safhası tekrar başlar.
| |||