Macarca: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck (mesaj | katkılar)
k →‎Eski teoriler: Düzenlemeler, değiştirildi: {{cite journal → {{Dergi kaynağı AWB ile
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 6 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
37. satır:
 
== Tarih ==
Macarlar yaklaşık MÖ 1000 yılında önce bağımsız bir kavim olarak yaşamaya başlamış ve Milat sıralarında [[Ural dağları]]nın doğusuna ulaşmışlardır. MS 5. yüzyılda Macarlar [[İç Asya]]'dan batıya doğru göç eden [[Türkler]]e katılarak onlarla birlikte [[Kafkas]] bölgesine gelmişler ve kesintisiz 500 yıl boyunca da burada oğuz Türkleri ile birlikte yaşamışlardır.{{Kaynak belirt}} Macarlar tarihte [[Onogurlar|Onoğurlar]] ve [[Ön Bulgarlar]] ile yakın bir ilişkide bulunmuş ve bu dönemde Macarcaya [[Oğur dilleri]] kökenli özellikle de hayvan yetiştiriciliği ve [[tarım]]la ilgili yaklaşık 250{{Kaynak belirt}} kadar sözcük geçmiştir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Hungary&nbsp;– Early history | url = http://memory.loc.gov/frd/cs/hutoc.html | eser = [[Library of Congress]] (public domain) | erişimtarihi = 29 Haziran 2008 | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20150717074645/http://memory.loc.gov:80/frd/cs/hutoc.html | arşivtarihi = 17 Temmuz 2015 | ölüurl = no }}</ref> Bunlara örnek olarak árpa (arpa), búza (buğday), borsó (burçak), gyümölcs (yemiş), szőlő (<sidleğ / üzüm), bor (şarap), bika (boğa), ökör (öküz), borjú (buzağı),<ref>András Róna-Tas & Árpád Berta, ''West Old Turkic: Turkic Loanwords in Hungarian. Part 1: Introduction, A-K'' (Wiesbaden: Harrassowitz, 2011), 151-2.</ref> barsony (<barçın/kadife), sátor (çadır), kapu (kapı), tenger (deniz), sárga (sarı), bélyeg (<bilig / pul) yer almaktadır.{{Kaynak belirt}} Oğurlar, Macarların yazıyla tanışmasında önemli bir rol oynamıştır. Günümüz Macarcasında kullanılan ve Macarcaya Batı Türkçesinden geçen ír (yazmak) ve betű (<betik / harf) sözcükleri bu etkiyi göstermektedir.{{Kaynak belirt}}
 
Günümüzdeki yurtları olan [[Karpatlar|Karpatlar Havzası'na]] 896 yılında yerleşen Macarlar, 1001 yılında [[Hristiyanlık|Hristiyanlığın]] kabulünden sonra bulundukları bölgenin etnik karakteri dolayısıyla [[Eski Kilise Slavcası]], [[Sırp-Hırvatça]], [[Slovenler|Sloven]], [[Çekler|Çek]], [[Slovaklar|Slovak]] dillerinden de [[tarım]], [[ekonomi]], ev aletleri, [[din]], [[devlet yönetimi]]ne ilişkin birçok sözcük almışlardır. Bu dillerin yanı sıra Türk dilleri ailesinde yer alan [[Kumanca]] ve [[Peçenekçe]] de 12. ve 13. yüzyıl civarında Macarca üzerinde etkiler bırakmıştır. Macarca ise [[Rumence]]yi etkilemiş olup, Rumencede yer alan söz varlığının yaklaşık %1.5'inin kökeni Macarcaya dayanmaktadır.<ref>Kim Schulte, "Loanwords in Romanian", ''Loanwords in the World's Languages: A Comparative Handbook'' (Berlin: De Gruyter Mouton, 2009), 239.</ref>
62. satır:
|[[Macaristan]]||align="right"|10 milyon ([http://www.nepszamlalas.hu/eng/volumes/06/00/tabeng/2/load01_10_0.html 2001 Nüfus sayımı])
|-
|[[Romanya]]<br /><small>(çoğunluk [[Transilvanya]])</small>||align="right"| 1,443,970 ([https://web.archive.org/web/20070212224120/http://www.insse.ro/rpl2002rezgen/17.pdf 2002 Nüfus sayımı])
|-
|[[Slovakya]]||align="right"|520,528 ([https://web.archive.org/web/20070516175819/http://www.statistics.sk/webdata/slov/scitanie/tab/tab3a.htm 2001 Nüfus sayımı])
|-
|[[Sırbistan]]<br /><small>(çoğunluk [[Vojvodina]])</small>||align="right"|293,299 ([https://web.archive.org/web/20090616051949/http://www.statserb.sr.gov.yu/Ter/epop.htm 2002 Nüfus sayımı])
|-
|[[Ukrayna]] <br /><small>(çoğunluk [[Zakarpattia Oblast|Zakarpattia]])</small>||align="right"|149,400 ([https://web.archive.org/web/20041101075902/http://www.ukrcensus.gov.ua/eng/results/general/language/ 2001 Nüfus sayımı])
|-
|[[Amerika Birleşik Devletleri]]||align="right"|117,973 ([https://archive.today/20200212214529/http://factfinder.census.gov/servlet/QTTable?_bm=y&-geo_id=01000US&-qr_name=DEC_2000_SF3_U_QTP16&-ds_name=DEC_2000_SF3_U 2000 Nüfus sayımı])
|-
|[[Kanada]]||align="right"|75,555 ([http://www12.statcan.ca/english/census01/products/standard/themes/RetrieveProductTable.cfm?Temporal=2001&PID=55670&APATH=3&GID=431515&METH=1&PTYPE=55430&THEME=41&FOCUS=0&AID=0&PLACENAME=0&PROVINCE=0&SEARCH=0&GC=0&GK=0&VID=0&FL=0&RL=0&FREE=0 2001 Nüfus sayımı])
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Macarca" sayfasından alınmıştır