Hukuk: Revizyonlar arasındaki fark

<blockquote>Bakınız: [[Hukuk Tarihi]]</blockquote>Hukukun başlangıcı medeniyetin oluşumuna yakın bir şekilde ortaya çıkmıştır. M.Ö. 3000'lerde oluşmuş [[Antik Mısır]] hukuku, medeni kanunlar içeren ve yüksek olasılıkla 12 levhaya bölünmüş kitaplardan oluşmuştur. [[Ma'at]] baz alınarak hazırlanmış olan, kültürel özelliklerle karakterize edilmiş, eşitlik ve bölünemezlik konulu [[retorik]] söylev şeklindedir.<ref>Théodoridés. "law". ''Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt''.</ref><ref>VerSteeg, ''Law in ancient Egypt''</ref> M.Ö. 22. yüzyıllara gelindiğinde Sümer İmparatoru Ur-Nammu tarihteki ilk [[Ur-Nammu Kanunları|yasa]]<nowiki/>yı, ahlak kuralları ile ilgili beyanlardan oluşan bir yasayı hazırlatmıştır. M.Ö. 1760 yıllarında Kral [[Hammurabi]], Babil kanunlarını yasalaştırıp tabletlere işlettirmiştir ve halkın görmesi için krallığın çeşitli bölgelerine [[stel]] olarak yerleştirtmiştir. Bu kanunlar [[Hammurabi Kanunları]] olarak bilinir. Bu kanunların en bozulmamış kopyası 19. yüzyılda İngiliz [[Asuroloji]]<nowiki/>st tarafından bulunmuştur ve [[harf çevirisi]] yapılarak farklı dillere çevirilmiştir.<ref>Richardson, ''Hammurabi's Laws'', 11</ref>

[[Eski Ahit]] M.Ö 1280 yıllarında ortaya çıkmıştır. Ahlaki zorunluluklardan ve iyi bir toplumun sahip olması gereken özelliklerden bahseder. Milattan önce 8. yüzyıllarda, Antik [[Atina]]'dan küçük bir şehir devleti tarihteki ilk kadınlar ve [[Kölelik|köle]]<nowiki/>ler hariç geniş katılımı temel alan bir toplum oluşturmuştur. Buna rağmen Antik Atina'da hukuk bilimine ya da hukuka dair bir kelimeye rastlanmamıştır.<ref>Kelly, ''A Short History of Western Legal Theory'', 5–6</ref> Bunun yerine ilahi yasa (''thémis),'' insan kararnameleri (''nomos)'' ve törelerden (''díkē'') oluşan üçlü bir ayrıma başvurmuşlardır.<ref>J.P. Mallory, "Law", in ''Encyclopedia of Indo-European Culture'', 346</ref> Ancak [[Antik Yunanistan|Antik Yunan]] Hukuku, [[demokrasi]]<nowiki/>nin oluşumunda önemli anayasal yenilikler içermiştir.<ref>Ober, ''The Nature of Athenian Democracy'', 121</ref>

<nowiki/><nowiki/><nowiki/><nowiki/>[[Dosya:Constitution of India.jpg|thumb|312x312px|[[Hindistan|Hindistan Anayasası]] en uzun anayasadır. 444 maddeden, 12 bölümden ve 117,369 kelimeden oluşur.|alt=|sol]]<nowiki/><nowiki/><nowiki/>

Roma Hukuku ağırlıklı olarak Yunan filozoflarından etkilenmiştir ancak ayrıntılı kuralları profesyonel ve sofistike hakimleri tarafından oluşturulmuştur.<ref>Kelly, ''A Short History of Western Legal Theory'', 39</ref><ref>Stein, ''Roman Law in European History'', 1</ref> Uzun zamanlar hüküm süren Roma İmparatorluğu değişen toplumsal şartlara uyum sağlayabilmek için hukuk değişimlere uğramıştır.<ref>[[Hukuk#Roma hukuku]]</ref> [[Karanlık Çağ]]'da bu yasalar [[töre]] ve [[içtihat]]<nowiki/>larla değiştirilse de 11. yüzyılda [[Orta Çağ]] hukuk akademisyenleri Roma Hukukunu araştırmaya başlayınca yeniden keşfedilmiştir. Latince hukuk özdeyişleri rehberlik etmek için derlenmiştir. Orta Çağ İngiltere'sinde Kraliyet Mahkemeleri örnek davalardan oluşan bir bütün geliştirdiler. Bu bütün daha sonra [[Kara Avrupası hukuk düzeni|Kara Avrupası Hukuku]]<nowiki/>na kaynaklık etmiştir. Avrupa çapında geçerli olan bir Ticaret Hukuku, tüccarların ortak kurallara göre ticaret yapmalarına yarayacak ve farklı yerel hukuk kurallarına tabi olmamalarını sağlayacak şekilde oluşturulmuştur. Oluşturulan bu hukuk kuralları modern [[Ticaret hukuku|Ticaret Hukuku]]<nowiki/>nun habercisi olmuştur, sözleşme serbestisini ve mülkiyetin satılabilirliğini vurgulamıştır.<ref>Sealey-Hooley, ''Commercial Law'', 14</ref> 18. ve 19. yüzyılda [[milliyetçilik]] öne çıkınca Ticaret Hukuku ülkelerin yerel hukuklarına yeni kanunlarla birleştirilmiştir. [[Kod napolyon|Napolyon]] ve [[Bürgerliches Gesetzbuch|Alman]] yasaları en etkilileri olmuştur. Bu yasalar geniş ciltlerden oluşan İngiliz Ticaret yasalarına göre hakimlerce daha kolay uygulanabilir ve ihracat edilebilir olduklarından tercih edilmişlerdir.

Antik Hindistan ve Çin yasaları farklı hukuk geleneklerini temsil ederler ve tarihte bağımsız hukuk teorisi ve pratiği okullarına sahip olmuşlardır. M.S. 100 yıllarında Hindistan'da ''[[Arthashastra]] ve [[Manusmriti]]'' adlı kuruluş antlaşmaları emredici hukuki tedbirler içeren yazılardan oluşmuştur.<ref>Daha fazla bilgi için, bkz. Olivelle, ''Manu's Code of Law'', 18–25</ref> Hindistan mitolojisi [[Tip karakter|tip]]<nowiki/>i olan Manu'nun felsefik görüşü tolerans ve çoğulculuk üzerinedir ve Güney Doğu Asya'da benimsenmiştir. Bu Hint kültür ve yanında İslam Hukuku, Hindistan İngiltere'nin bir parçası haline gelince terk edilmiştir ve yerine Kara Avrupası Hukuku uygulanmıştır.<ref>Glenn, ''Legal Traditions of the World'', 273</ref> Doğu Asya hukuk gelenekleri ilahi ve dini unsurlarla özgün bir yapı oluşturmuştur.<ref>Glenn, ''Legal Traditions of the World'', 287</ref> [[Japonya]] hukuk sistemini çoğunluğu Alman Medeni Hukuku olmak üzere batı hukuk sistemleri ışığında modernleştiren ilk ülke olmuştur.<ref>Glenn, ''Legal Traditions of the World'', 304</ref> Çin de [[Çing Hanedanı|Çing Hanedanlığı]]'nın son yıllarında hukuk sistemini modernleştirmeye başlamıştır. Günümüz Çin Cumhuriyeti'nin hukuki altyapısı [[Sovyetler Birliği|Sovyet]] [[Sosyalist hukuk]]u<nowiki/>nun etkisi altında oluşturulmuştur.<ref>Glenn, ''Legal Traditions of the World'', 307</ref> Hızlı endüstriyelleşmeden dolayı bugün Çin, ekonomik açıdan reform sürecine girmiştir.<ref>Glenn, ''Legal Traditions of the World'', 309</ref>

<blockquote>Ana Madde: [[Ortak hukuk]]</blockquote>[[Anglo-Amerikan]] ülkelerinde uygulanan sistemdir. XI. yüzyılda [[İngiltere]]'de gelişmiştir. Ortaçağda İngiltere'de [[İngiltere'nin Normanlar tarafından fethi|Norman Fethi]]<nowiki/>nden sonra hukuk eyaletten eyalete, her bir kabilenin törelerine göre farklılık göstermeye başlamıştır. "Ortak Hukuk" konsepti ise 12. yüzyılın sonlarında [[II. Henry (İngiltere kralı)|II. Henry]]'nin saltanatı zamanında, yetkisi olan yargıçları kurumsallaşmış ve birleşik, ülke için "ortakça" uygulanabilecek bir hukuk sitemi yaratmaları konusunda tayin ettiğinde ortaya çıkmıştır. Ortak Hukukun evrimleşmesindeki sonraki en önemli adım [[John (İngiltere kralı)|Kral John]]'un zamanın baronları tarafından hukuk kurallarını ihlal etme yetkisini sınırlayan bir belge imzalattırılmasıyla atılmıştır. Bu "büyük ferman" ya da [[Magna Carta]] ayrıca Kralın muhit hakimlerinin mahkemelerini ve yargılarını, ülke hakkında öngörülemeyen konularda despot kararlar vermek yerine, "kesin bir halde" tutmalarını emretmiştir.<ref>[https://sourcebooks.fordham.edu/source/magnacarta.asp Magna Carta], Fordham University</ref> Fakat zamanla sistem fazla sistematik, katı ve değişmez hale gelmiştir ve bu vatandaşların krala Ortak Hukuku hükümsüz kılması için talepte bulunmasına yol açmıştır. Bunun sonucu Lord Şansölyeler [[Thomas More]] zamanında, Ortak Hukukun hakkaniyet eksikliklerini gidermek için yeni bir [[Şansölye Mahkemesi|mahkemeler sistemi]] kurulmuştur. 19. yüzyılda İngiltere'de, 1937'de Amerika'da bu iki sistem birleştirilmiştir.

Dini hukuk açıkça dini emirlere dayanır. [[Yahudiler|Musevi]] yasa sistemi [[Halaha]] ve Müslüman yasa sistemi [[Şeriat]] örnek verilebilir. Bazı Hristiyan Kiliseleri [[Kilise hukuku|Kanon Hukuku]]<nowiki/>nu kabul ederler ve uygularlar. Dini hukuk çoğunlukla "değiştirilemezlik"e vurgu yapar çünkü Tanrının sözlerinin hükûmet ya da mahkemeler tarafından insanlara karşı yasalaştırılmaması ve değiştirilmemesi kabul edilir. Ancak tam ve detaylı bir hukuk sistemi insan detaylandırılmasına ihtiyaç duymuştur. Bu nedenle, örneğin İslam Hukukunda [[Kıyas]], [[İcma]] ve [[İçtihat]] yöntemi kabul edilmiştir. Başka bir örnek olarak da Tevrat gösterilebilir. Bazı İsrail topluluklarının kullanmayı seçtiği basit kodlardan oluşan Yahudi Hukukunun yanında [[Halaha]], [[Talmud]]'un yorumlamalarının özetlendiği yasalardır. Yahudi Hukukunda davacılara isterlerse dini hukuku da kullanabilmeleri izni verilmiştir.