Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k →‎Anlaşma: İmla, değiştirildi: hükümet → hükûmet AWB ile
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
4. satır:
Mübadele ile 1.200.000 Ortodoks Hristiyan Rum [[Anadolu]]'dan Yunanistan'a, 500.000 Müslüman Türk de Yunanistan'dan Türkiye'ye göç etmek zorunda kalmıştır.<ref>[http://www.belgeler.com/blg/pwp/turkiye-ile-yunanistan-arasinda-mubadele-meselesi-1923-1930-questions-exchange-of-minorities-between-turkey-and-greece-1923-1930 ''Türk-Yunan nüfus mübadelesi sonucu Kocaeli'ne iskan edilen göçmenler (1923-1930)''], Ayhan Ateş, 2008, Abant İzzet Baysal Üniversitesi (Sosyal Bilimler Enstitüsü), sayfa 53-54</ref><ref>[http://www.belgeler.com/blg/pwp/turkiye-ile-yunanistan-arasinda-mubadele-meselesi-1923-1930-questions-exchange-of-minorities-between-turkey-and-greece-1923-1930 ''Türkiye ile Yunanistan arasında mübadele meselesi (1923-1930)''], İbrahim Erdal, 2006, Ankara Üniversitesi (Sosyal Bilimler Enstitüsü), sayfa 285.</ref> Mübadele kapsamına giren kişiler ile mübadele kapsamına girmeyen kişiler arasındaki ayrımın ana kıstası ırk ya da dil değil din olduğu için Rum denilenlerin arasında, [[Türkçe]]den başka dil bilmeyen ve konuşmayan Türk Ortodoks Hristiyan [[Gagavuzlar]] ile [[Karamanlılar (Rum Ortodoks)|Karamanlı Ortodokslar]], Yunanistan'dan gelen Müslümanların arasında da Türklerin yanında Drama, Kavala, Karacaova ve Kesriye'den gelen Bulgarca ve Makedonca konuşan [[Pomaklar]], [[Rumence]] konuşan [[Ulahlar]], [[Yunanca]] ("''romeika''") konuşan [[Patriyotlar]] ve kendi dilleriyle konuşan [[Arnavutlar]] da bulunmuşlardır.{{Kaynak belirt}}
 
Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi kapsamında Türkiye'de sadece [[İstanbul]] ile [[Gökçeada]] ve [[Bozcaada]]'da oturan [[Rumlar]], Yunanistan'da ise sadece [[Batı Trakya Türkleri]] mübadeleden muaf tutulmuşlardır<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.hrw.org/legacy/reports/1999/greece/Greec991-04.htm | başlık = Batı Trakya Türkleri | erişimtarihi = 22 Haziran 2009 | yayımcı = www.hrw.org | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20160306143518/https://www.hrw.org/legacy/reports/1999/greece/Greec991-04.htm | arşivtarihi = 6 Mart 2016 | ölüurl = no }}</ref>. Mübadelede [[Drama]], [[Girit]], [[Midilli (ada)|Midilli]]{{olgu}},[[Kavala]], [[Selanik]], [[Vodina]] ve [[Yanya]]'dan [[Türkiye]]'ye gelen nüfus [[Doğu Trakya]] ve [[Batı Anadolu]]'da Rum azınlığın ayrılışı ile boşalan yerlere iskan edilmişlerdir. Mübadillerin yoğun olarak iskan edildikleri şehirler [[Adana]], [[Balıkesir]], [[Bilecik]], [[Bursa]], [[Çanakkale]], [[Edirne]], [[İstanbul]], [[İzmir]], [[Kırklareli]], [[Kocaeli]], [[Manisa]], [[Mersin]], [[Samsun]] ve [[Tekirdağ]] idi.<ref>Bruce (2006). Twice A Stranger: How Mass Expulsion Forged Modern Greece and Turkey. Granta. p. 18. ISBN 1-86207-752-5.</ref>. Değişimin çok büyük bir bölümü 1923-1924 yıllarında gerçekleşmiş, ancak geriye kalan az sayıda olayda 1930 [[İsmet İnönü]]-[[Venizelos]] sözleşmesine dek zorunlu göç uygulamasına devam edilmiştir. Zorunlu göç gerek Türk, gerek Yunan ekonomisinde yaklaşık 20 yıl süren ağır bir krize yol açmıştır.{{Kaynak belirt}}
 
== Anlaşma öncesindeki durum ==
12. satır:
 
== Anlaşma ==
[[Dosya:Muslim refugee by the compulsory population exchange.jpg|thumb|230px|Mübadeleye tabi tutulan Müslüman mültecilerin bir kısmı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.zaman.com.tr/pazar_turkiyenin-ilk-mubadele-muzesi-aciliyor_1067008.html | başlık = Türkiye'nin ilk mübadele müzesi açılıyor | yayımcı = [[Zaman (gazete)|Zaman.com.tr]] | tarih = 19 Aralık 2010 | ilk = Ayhan | son = Hülagü | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20141109195203/http://www.zaman.com.tr/pazar_turkiyenin-ilk-mubadele-muzesi-aciliyor_1067008.html | arşivtarihi = 9 Kasım 2014 | erişimtarihi = 31 Ocak 2013 | ölüurl = no }}</ref>]]
Sözleşme 19 maddeden oluşuyordu. Sözleşme gereği 1 Mayıs 1923 tarihi itibarıyla Türkiye topraklarındaki [[Rumlar|Rum/Ortodoks]] nüfus ile Yunanistan topraklarındaki [[Türkler|Türk/Müslüman]] nüfus arasında [[zorunlu göç]] uygulaması şarta bağlanmış oluyordu.
 
179. satır:
 
==Kültürel etkiler==
İnanca dayalı olarak yapılan zorunlu mübadele sonrası yaşanan [[dram]] ve [[ayrılık]] Türk toplumsal yaşamında ve Balkanlarda yaşan Türkler üzerinde derin kırılganlıklar yaratmış, mübadeleyi konu olan belgeseller, filmler, kitaplar ve müzikler yayınlanmıştır. Yönetmenliğini Çağan Irmak'ın yaptığı sinema filmi ''[[Dedemin İnsanları]]'', anonim [[Selanik]] türküsü "Bir Fırtına Tuttu Bizi" dikkat çeken eserler olmuştur.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.bursaselanikgocmenleri.com/2009/11/bir-frtna-tuttu-bizi-deryaya-kard.html | başlık = Bir Fırtına Tuttu Bizi | tarih = 28 Kasım 2009 | yayıncı = Bursa Selanik Göçmenleri | arşivurl = httphttps://web.archive.org/web/20170316113604/http://www.bursaselanikgocmenleri.com/2009/11/bir-frtna-tuttu-bizi-deryaya-kard.html | arşivtarihi = 16 Mart 2017 | erişimtarihi = 15 Mart 2017 | ölüurl = no }}</ref>
 
==Kaynakça==