Parçacık fiziği: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k çeşitli kelimelerin düzeltmeleri, değiştirildi: birarada → bir arada AWB ile
k →‎top: çeşitli kelimelerin düzeltmeleri, değiştirildi: bir çok → birçok AWB ile
1. satır:
{{Parçacık fiziğinin standart modeli}}
'''Parçacık fiziği''' ('''yüksek enerji fiziği''' olarak da bilinir), [[madde]]yi ve [[ışınım]]ı oluşturan parçacıkların doğasını araştıran bir fizik dalıdır. [[Parçacık]] kelimesi bir çokbirçok küçük nesneyi andırsa da, örn. [[proton]]lar, gaz molekülleri ve hatta evlerimizdeki toz, parçacık fiziği genellikle gözlemlenebilen, indirgenemez en küçük parçacıkları ve onların davranışlarını anlamak için gerekli temel etkileşimleri araştırır. Şu anki anlayışımıza göre bu [[temel parçacık]]lar, onların etkileşimlerini de açıklayan [[Kuantum alan teorisi|kuantum alanlarının]] uyarımlarıdırlar. Günümüzde, bu temel parçacıkları ve alanları dinamikleriyle birlikte açıklayan en etkin teori [[Standart Model]] olarak adlandırılmaktadır. Bu yüzden günümüz parçacık fiziği genellikle Standart Modeli ve onun olası uzantılarını inceler.
 
[[Atomaltı parçacıklar]] bağımsız olarak ömürleri çok kısa olduğu için normal şartlar altında gözlemlenemezler. Bu amaçla oluşturulan [[parçacık hızlandırıcısı]] denilen dev düzeneklerde, yüksek [[elektriksel alan]] etkisi ile hızlandırılmış parçacıkların [[manyetik alan]] etkisi ile odaklanarak çarpıştırılması ile ortaya çıkan farklı parçacıklar incelenebilir hale getirilmeye çalışılır. Bu işlemlerin yapılmasında ve yaratılan çarpışmalarda ortaya çıkan enerji miktarları çok büyük olduğundan [[parçacık]] fiziği yüksek [[enerji]] fiziği olarak da adlandırılır. Parçacıkları ve etkileşimlerini açıklayan en güncel kurama [[Standart Model]] adı verilir.