Vikipedi

Pertek: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Therou (mesaj | katkılar)
Devriyeler
3.926 değişiklik
2019
k Vikipedi:Sayfa_taşıma_talepleri/Arşiv/2020/Ocak#24-01-2020_–_Elâzığ_→_Elazığ AWB ile
29. satır:
'''Pertek''', ([[Kürtçe]]: ''Pêrtag'', ''Pêrtage'' veya ''Pertaq,''<ref>[http://nisanyanmap.com/?lv=2&y=Pertag%20n.d.%20Surpdigin&t=&srt=x&u=1&ua=0 Index Anatolicus]</ref> [[Doğu Anadolu Bölgesi]]'nde [[Tunceli (il)|Tunceli]] iline bağlı bir ilçedir.
 
[[Tunceli (il)|Tunceli ilinin]] güneyinde yer alır. [[ElâzığElazığ (il)|ElâzığElazığ]] il sınırları ile arasındaki [[Keban Baraj Gölü]] ile ayrılmaktadır. [[ElâzığElazığ (il)|ElâzığElazığ]] il merkezine en yakın ilçedir ve baraj gölü üzerinde feribot işletmeciliğine sahiptir. [[ElâzığElazığ (il)|ElâzığElazığ]] il merkezine önce feribot, ardından araçla 25 dakikalık (27&nbsp;km) mesafede, [[Tunceli]] il merkezine ise dağlık bir yoldan 50 dakikalık (55&nbsp;km) bir mesafededir. 1916'da [[Tunceli]] vilayeti teşekkül edilince Tunceli'nin ilçesi durumuna gelen Pertek, 1937 yılında diğer ilçelerle birlikte [[ElâzığElazığ (il)|ElâzığElazığ]]'dan yönetilmeye başlanmıştır. [[1947]]'de [[Tunceli]]'nin tekrar il olarak teşekkülü ile birlikte Pertek de diğer ilçelerle birlikte [[Tunceli (il)|Tunceli]] ilinin bir ilçesi durumuna gelmiştir.<ref name="ilce">[http://www.pertek.bel.tr Pertek Belediyesi]</ref>
 
== Köken bilimi ==
38. satır:
2007 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre toplam 11.869 kişinin yaşadığı Pertek'te nüfusun %50,82'si ilçe merkezinde, %49,18'i ise köylerde yaşamaktadır. Nüfusun cinsiyete göre dağılımına bakıldığında toplam erkek nüfusun 6.165, toplam kadın nüfusun ise 5.704 olduğu görülmektedir.
 
İlçe nüfusunda özellikle 1990 yılından sonra büyük oranda düşme olduğu görülmektedir. Genellikle göçler, yakınlığı sebebiyle [[ElâzığElazığ (il)|ElâzığElazığ]]'a yapılmaktadır. Bu düşüşün en büyük sebebi işsizliğin yol açtığı geçim sıkıntısıdır.
<ref name="tarih">[http://www.pertek.gov.tr Pertek Kaymakamlığı]</ref>
 
187. satır:
19. yüzyılın sonuna Şavak]]lılar'') yaşamaktadır. Gerek [[mezhep]] gerekse [[etnisite]] olarak mozaik bir yapıya sahip olan Pertek'in etnik dağılımına dair kesin bir oran verilmesi mümkün olmamakla birlikte, 2007 yılında, [[Ankara Üniversitesi]]-[[Etnoloji]] Anabilim Dalı tarafından yapılan bilimsel bir araştırmaya göre [[Türkler|Türk]]-[[Sünnilik|Sünni]]lerinin yoğun olarak ilçe merkezinde, [[Kürtler|Kürt]]-[[Alevilik|Alevi]]lerinin ise yoğun olarak Pertek'e bağlı köylerde ikamet ettiği söylenebilir. Bazı köylerde Sünni Kürtler de vardır. Fakat son yıllardaki göçlerle birlikte ilçe merkezindeki [[Türkler|Türk]]-[[Sünnilik|Sünni]] ve [[Kürtler|Kürt]]-[[Alevilik|Alevi]] oranında Aleviler daha baskındır.<ref>http://www.ysk.gov.tr/ysk/SandikSonuclari/Tunceli/pertek-P.pdf</ref><ref>http://www.ysk.gov.tr/ysk/SandikSonuclari/Tunceli/pertek-B.pdf</ref>
 
Bazı [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] belgelerinde, Pertek ilçe merkezi yerli halkının ve merkeze bağlı Sağman ile Dereli köylerinin Karakeçili [[Türkmen]] aşiretine mensup olduğu geçer. Karakeçili aşiretinin, [[Ertuğrul Gazi]] ve [[Süleyman Şah]] idaresinde [[Fırat]] nehrini takip ederek [[Anadolu]]'ya geldikleri ve bu göçle birlikte Karakeçililerin bir bölümünün [[ElâzığElazığ (il)|ElâzığElazığ]] ve çevresine yerleştikleri bilgisi, aynı kaynaklarda mevcuttur. Bununla birlikte bu aşiretin, [[ElâzığElazığ (il)|ElâzığElazığ]]'da toplam 44 köyü kurduğu ve Pertek merkez ilçe yerlileri ile Sağman ve Dereli köy halkının da [[ElâzığElazığ (il)|ElâzığElazığ]]'daki Karakeçili'lerin uzantısı olduğu söylenir. Bu tezi destekleyecek belgeler [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] kayıtlarında bulunmaktadır.<ref>Prof. Dr. İsmail Özçelik - Türk Kültüründe Karakeçililer Uluslararası Şöleni Bildirileri, 3 Haziran 1999, Şanlıurfa, AKM Başkanlığı, Yay. Ankara, 1999</ref>. Benzer kaynaklar, [[Çemişgezek]] ilçesinin yerli halkı ve [[Çemişgezek]]'e bağlı toplam 10 köyde de aynı aşirete mensup insanların yaşadığı bilgisini verir. Özellikle Pertek ve Çemişgezek ilçelerinde yaşayan bazı insanların, köken olarak aynı aşiret ismini vermesi, merkez ilçe yerli halklarının kendilerini "[[Harput]]'luluk" kavramı dahilinde tanımlamaları ve [[Harput]] yöresinin kültürel özelliklerini taşımaları, bu kaynakları doğrular niteliktedir.
 
== Eğitim ve sağlık ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Pertek" sayfasından alınmıştır