Kânûn-ı Esâsî: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
ToprakBot (mesaj | katkılar)
k →‎1908 Devrimi ve Anayasanın Yeniden İlanı: İmla, değiştirildi: hükümet → hükûmet AWB ile
ToprakBot (mesaj | katkılar)
k →‎1908 Devrimi ve Anayasanın Yeniden İlanı: imla, değiştirildi: hükümeti → hükûmeti
136. satır:
[[Selanik]]'te başgösteren ihtilal üzerine II. Abdülhamit 24 Temmuz 1908'de yayımladığı bir tebliğle 1876 Anayasası'nı yeniden yürürlüğe soktu. '''[[Hürriyetin İlanı]]''' adıyla anılan bu olayın yıldönümleri, 1930'lu yıllara dek Türkiye'de resmi bayram olarak kutlandı. Büyük bir heyecan ve özgürlük ortamında yapılan genel seçimlerden sonra 17 Aralık 1908'de Meclis-i Mebusan toplandı. Mecliste çoğunluğu oluşturan '''[[İttihat ve Terakki]] Cemiyeti''' yanlısı mebuslar, 13 Şubat 1909'da [[Kâmil Paşa]] hükümetini istifaya zorlayarak, [[Hüseyin Hilmi Paşa]] başbakanlığında Osmanlı tarihinin ilk parlamenter tabanlı hükümetinin kurulmasını sağladılar.
 
Kanûn-ı Esâsî Tadil Komisyonu'nun hazırladığı '''anayasa değişiklikleri''' 8 Ağustos 1909'da saat 10:30 da kabul edildi. Yapılan değişikliklerle padişahın tahta geçişinde "vatan ve millete sadakat" yemini etmesi zorunluğu kondu, padişaha yargısız sürgün hakkı veren 113. madde değiştirilerek "Hiç kimse yasanın belirlediği sebep ve suretten başka bir bahane ile tutuklanamaz ve cezalandırılamaz" hükmü kondu, basından sansür kaldırıldı, sadrazamın yetkileri artırıldı, meclisin güvensizlik oyu ile hükümetihükûmeti düşürme yetkisi tanındı, padişah tarafından veto edilen kanunların mecliste üçte iki çoğunlukla yeniden kabulü ilkesi benimsendi, posta evrakının mahkeme kararı olmadan denetlenemeyeceği kabul edildi.
 
1913'te [[İttihat ve Terakki]] iktidarının kurulmasından sonra Kanûn-ı Esâsî'de 1914 yılında iki, 1916'da üç ve 1918'de bir kez olmak üzere toplam 6 kez değişiklik yapıldı. Değişikliklerin çoğu hükûmet kararıyla seçimlerin yenilenmesi ve ertelenmesine ve Meclisin feshi usulüne ilişkin idi.