1950 Türkiye genel seçimleri: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k İmla, değiştirildi: hükümet → hükûmet , 1'er → birer AWB ile |
k imla, değiştirildi: hükümeti → hükûmeti (3) AWB ile |
||
59. satır:
Ocak 1946'da kurulan [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]'nin (DP) yurt düzeyinde örgütlenmesini tamamlayamadan, [[Cumhuriyet Halk Partisi]] (CHP) meclis grubu erken seçim kararı almıştı. Temmuz 1946'da yapılan tek dereceli seçimlerde açık oy, gizli sayım yöntemi iktidarın seçim sonuçlarını çarpıtmasını kolaylaştırmıştı. Seçimlerde CHP'nin 395, DP'nin 66 milletvekilliği kazandığı açıklanmıştı.
Seçimlerin ardından
Yeni
Partiler arasındaki ılımlı hava, muhalefet partisi DP içinde huzursuzluğa neden oldu. CHP'ye karşı sert siyaset izlenmesini isteyen [[Kenan Öner]], [[Sadık Aldoğan]], [[Hikmet Bayur]] DP yöneticilerini muvazaa (danışıklı davranma) ile suçladılar. Parti içi bölünme bu grubun ayrılarak [[Millet Partisi (1948)|Millet Partisi]]'ni kurmasına yol açtı (Temmuz 1948). [[Fevzi Çakmak]]'ın fahri başkanı olduğu partinin ilk başkanı Hikmet Bayur oldu. MP'nn kurulmasıyla DP meclis grubu 31'e geriledi. DP bu süreçte dağılmamak için siyasetini sertleştirmeye başladı. DP'nin II. Kongresi'nde (20-25 Haziran 1949) I. Kongre'deki istekler yinelendi, seçim yasasının değiştirilmesi öncelikle istendi. Kongrede alınan karara göre oylar iktidar tarafından değiştirilirse, seçim hilelerine başvurulursa vatandaşlar meşru müdafaa durumunda olacaklar, CHP yönetimi "milletin husumetiyle" karşılaşacaktı. CHP iktidarının "Millî Husumet Andı" adını taktığı bu karara rağmen hükümetle ilişkiler yumuşadı.
90. satır:
Ilımlı bir siyaset ortamında yapılan 14 Mayıs 1950 seçimleri, CHP için büyük bir yıkım oldu. DP'nin üstünlüğüyle sonuçlanan seçimler sonunda CHP 27 yıllık iktidarını yitirdi. [[çoğunluk sistemi|Liste usulü çoğunluk sistemi]] nedeniyle, oyların yüzde 55'ini alan DP kazandığı 416 milletvekilliğiyle TBMM'nin yüzde 85'ini elde ederken, buna karşın CHP yüzde 40 oy oranıyla kazandığı 69 milletvekilliğiyle TBMM'nin ancak yüzde 14'ünü elde edebildi. MP ve Bağımsızlarsa birer milletvekiliyle TBMM'ye girdiler. DP listelerinden bağımsız olarak seçimlere giren 5 aday ([[Ali Fuat Cebesoy]] (Eskişehir), [[Halide Edib Adıvar]] (İzmir), [[Hamdullah Suphi Tanrıöver]] (Manisa), [[Nadir Nadi]] (Muğla), [[Sinan Tekelioğlu]] (Seyhan)) milletvekili seçildi. Seçime katılım oranı %89,3 olarak gerçekleşti. 63 seçim çevresinden 52'sinde DP, 10'unda CHP, 1'inde de Bağımsızlar birinci oldu.
22 Mayıs 1950'de [[Celal Bayar]] Türkiye'nin üçüncü cumhurbaşkanı seçildi. Aynı gün [[Adnan Menderes]] başkanlığındaki ilk DP
1950 genel seçimlerinin sonuçları:<ref>[http://www.ysk.gov.tr/ysk/content/conn/YSKUCM/path/Contribution%20Folders/SecmenIslemleri/Secimler/1950-1977-MVSecimleri/Turkiye.pdf 1950 - 1977 Yılları Arası Seçim Çevresine Göre Milletvekili Genel Seçimi Sonuçları], ysk.gov.tr</ref>
| |||