III. Antiohos: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Hiroşi (mesaj | katkılar)
Hiroşi (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
49. satır:
'''III. Antiohos''' ({{Dil|gr|Ἀντίoχoς|dil_adı=e}}; d. yaklaşık [[MÖ 241]] - ö. [[3 Temmuz]] [[MÖ 187]]), [[Seleukos İmparatorluğu]]'nun 6. hükümdarı. MÖ 222'den MÖ 187'ye kadar hükümdarlık yapmıştır. Krallık topraklarını [[I. Seleukos]] dönemindeki en geniş sınırlarına tekrar ulaştırarak “Büyük” unvanını almış ancak Romalılar karşısında [[Magnesia Savaşı]]’nda aldığı ağır yenilgi nedeniyle kendi döneminde Avrupa ve Batı Anadolu’daki topraklarını kaybetmiştir.
 
Babası [[II. Seleukos]], annesi ise Seleukos İmparatorluğu'nun kurucusu [[I. Seleukos]]’un oğlu Andromachus’un kızıdır. Abisi [[III. Seleukos]]’un MÖ 223 yılında suikasta kurban gitmesinden sonra yaşanan kısa süreli kargaşadan sonra Haziran 222’de tahta geçti. 221 yılında da [[Pontus Krallığı|Pontus]] Kralı [[II. Mithridatis]]’in kızı Laodice ile [[Zeugma]]’da evlendi<ref name= " III. Antiohos1">{{kitap kaynağı | soyadı=Arslan | ad= Murat| başlık= Mithradates VI Eupator: Roma’nın Büyük Düşmanı 1. Baskı | yayıncı=Odin Yayıncılık | yıl=2007 | yer= İstanbul| dil=Türkçe| sayfa= 60 |isbn=978-975-9078-02}}</ref>. Tahta geçer geçmez doğuda bağımsızlıklarını ilan eden Selevkos generallerinden satraplar Molon ve Alexander kardeşlerin elindeki [[Fars Eyaleti|Fars]] ve Media’yı yeniden denetim altına aldı.
 
==1. Suriye Seferi==
61. satır:
 
==Ptolemaioslar ile Mücadele ve 2. Suriye Seferi==
204 yılında en büyük düşmanı IV. Ptolemaios’un ölmesi ve yerine de altı yaşındaki oğlu V. Ptolemaios’un geçmesini fırsat bilerek aynı yılı sonlarına doğru Ptolemaioslar’ın elindeki [[Karya]] toprakları ile [[I. Attalos]] tarafından [[Pergamon Krallığı]]’na bağlanan kentleri ele geçirmek amacıyla sefer düzenledi. 5. Suriye Savaşları’nın başlamasına sebep olan bu seferde [[İyonya]]’daki [[Teos]] ile Karya’daki [[Alabanda (antik kent) |Alabanda]] (Antiochia) ve [[Amyzon]] şehirlerini ele geçirerek onlara asylia ayrıcalığı (kentlerin kralın hakimiyetini ve koruyuculuğu kabul etmesi) verdi<ref name= " III. Antiohos6">{{kitap kaynağı | soyadı=Sarıkaya| ad=Sevgi | yazar-bağ= Sevgi Sarıkaya | başlık=" III. Antiokhos’un Karia Seferi ve sonrasında Asylia Hakkı Tanıdığı Kentler: Seleukos Kralının Küçük Asya Kentleri Üzerinde Uyguladığı Politika, Uluslararası Genç Bilimciler Buluşması I:. Anadolu Akdeniz Sempozyum Bildirileri "| yayıncı= | yıl=2012| yer=Antalya| dil=Türkçe | sayfa=|isbn=978-605-4018-15-4}}</ref>.
 
Batıda düzeni sağlayıp, [[Makedonya (antik krallık) |Makedonya Kralı]] [[V. Filippos]] ile ittifak yaptıktan sonra Suriye Seferi’ne çıktı. MÖ 200 yılında [[ Golan Tepeleri]]’nin kuzeyindeki Hermon Dağı eteklerindeki antik Banias (Paneas) şehri yakınlarında gerçekleşen Panium Muharebesi’nde Ptolemaios güçlerini yenilgiye uğratarak birkaç yıl içerisinde Suriye Savaşlarının ana sebebi olan [[Klasik antik dönem]]de Coele-Suriye (Güney Suriye) olarak adlandırılan topraklar ile Fenike ve Filistin’in kıyı şeridini ele geçirdi. Sonrasında da Ptolemaioslar’ın elindeki Karya ve Kilikya’daki [[Afrodisias]], Selinos, [[Soli, Mersin|Soli]], Zephyrion (Mersin), Mallus, Anemurium (Anamur) gibi şehirleri ele geçirdi. Korakesion ([[Alanya]]) kuşatması esnasında müttefiki [[V. Filippos]] ile [[Roma Cumhuriyeti]]’nin başını çektiği koalisyon arasında MÖ 200’den beri savaş yaşanmaktaydı. [[Rodos]]lular Selevkoslar’ın Makedonyalılar’a destek vermesinden endişe ederek Romalılar’ı aracı etsede Antiokhos bir süre sonra Pamfilya üzerinden [[Likya]]’ya geçti. Burada Korykos, Andriaca, [[Limira]], [[Arikanda]], [[Patara]] ve [[Ksanthos]] gibi şehirleri ele geçirdi. Antiokhos’un genel stratejisi şehirleri savaşarak değil onlara bir takım haklar vererek savaşmayarak ele geçirmek ve böylelikle de buraları herhangi bir askeri güç yerleştirmeden hakimiyet altında tutabilmeyi sağlamaktı.
70. satır:
 
==Romayla Savaş ==
Suriye meselesini hallettikten sonra batıdaki ilerleyişini devam ettirmesi sonucunda, MÖ 193 yılına gelindiğinde Roma ve Selevkoslar arasında karşılıklı savaş ilan edildi. Aynı yıl ittifak arayışı kapsamında kızı Antiochis’i Kapadokya Kralı IV. Ariarathes ile evlendirdi. [[Demetrias]]’ta bulunduğu sırada [[İkinci Pön Savaşı]] sonrasında ülkesinden sürgün edilen [[Hannibal]] ile görüşme yaptı. Hannibal bu görüşmede onu Romalılarla savaşma yönünde teşvik etmiştir. Antiohos öncelikle kendine yerel güçlerden destek arayışına girmiştir. Aetolialılar Birliği’ne bağlı şehir devletleri onun yanında yer almakla birlikte, [[Makedonya (antik krallık) |Makedonlar]], Rodoslular, [[Pergamon Krallığı]] ve [[Achaea Ligi]] Romalılar’ın yanında yer almıştı<ref name= " III. Antiohos11">{{kitap kaynağı | soyadı1= Diakov | ad1= Vladimir| yazar-bağ1= Vladimir Diakov | soyadı2=Kovalev | ad2= Sergei| yazar-bağ2= Sergei Kovalev | yardımcıyazarlar= Çevirmen: Özdemir İnce |başlık= İlkçağ Tarihi Cilt 2 Roma | yayıncı= Yordam Kitap| yıl=2008 | yer= İstanbul| dil=Türkçe| sayfa= 87|isbn=978-994-41-2240-5}}</ref>.
Antiokhos az bir kuvvetle [[Eğriboz Adası]] ve Delium liman şehrini ele geçirdikten sonra [[Teselya]]’ya girdi. Buradan ilerleyişini sürdürerek Termopylae şehrine ulaştı. Ancak MÖ 191’de Aetolialılar Birliği’nden kendisine yardımcı kuvvetler gelmediğinden, kendisinden güçlü Romalılar karşısında mağlup olarak [[Efes]]’e çekilmek zorunda kaldı. Bu durum müttefiki bazı küçük şehir devletlerinin Roma safına geçmesine ya da tarafsız kalmasına sebep olurken Hellen topraklarındaki ele geçirdiği şehirlerde Romalılar’ın eline geçmiştir. Kendisi Trakya’daki tüm kuvvetlerini geri çekerek Romalılar’a karşı diğer imparatorluk topraklarından Magnesia ad Sipylum (günümüz Manisa) Ovasında ordu toplamaya çalıştı. Romalılarla barış yapmaya çalışsada onların, Batı Anadolu’daki ele geçirdiği yerleri bırakarak Toroslar’ın doğusuna çekilmesi, savaş tazminatının tümünü ödemesi, savaş gemilerini Romalılar’a bırakması ve Hannibal ve diğer Roma karşıtı kişileri Romalılar’a teslim edilmesi şartlarını kabul etmedi. Roma ordusu Selevkoslar’ın toparlanmasına izin vermeden kış ayında Anadolu’ya girdi.
Bu esnada [[Köprüçay]] çıkışında Roma destekli Rodoslularla, Hannibal komutasındaki Selevkoslar arasındaki deniz savaşını Rodoslular kazanırken yine aynı yıl [[Teos]] açıklarında yapılan deniz savaşını da Rodoslularca desteklenen Romalılar kazandı.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/III._Antiohos" sayfasından alınmıştır