Barış Derneği: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Yugoslavya eklendi Etiket: 2017 kaynak düzenleyici |
1. ve 2. genel kurul bilgileri eklendi Etiket: 2017 kaynak düzenleyici |
||
49. satır:
| notlar =
}}
'''Barış Derneği''', 18 Nisan 1977'de İstanbul'da kurulan, amacı tüzüğünde "adil ve kalıcı bir barışın gerçekleşme koşullarının araştırılması, geliştirilmesi ve tanıtılması" olarak belirtilen [[dernek]].<ref name="seyirdefteri">{{kitap kaynağı|editör1-soyadı=Görsev|editör1-ad=Doğan|editör1-bağı=G.Doğan Görsev|tarih=1986|başlık=Türkiye'de Barış Savaşımı'nın Küçük Seyir Defteri|yayıncı=Ruhr Uluslararası Barış Yılı Girişimi, Barış Yılı Yayınları: 1|yer=Duisburg, F. Almanya
==Öncesi ve arka plan==
56. satır:
==Kuruluşu==
Barış Derneği'nin 3 Nisan 1977 tarihli kuruluş konferansında seçilen 39 kişilik girişimciler kurulunda, ilerleyen günlerde ilk Merkez Yönetim Kurulu'na seçilen [[Mahmut Dikerdem]], Enis Coşkun, Bedir Aydemir, Zülal Kılıç, [[Reha İsvan]], [[Ali Sirmen]], Bahtiyar Erkul ve Cüneyt Başbuğu'nun yanı sıra [[Ataol Behramoğlu]], [[Aydın Engin]], [[Aziz Nesin]], [[Beria Onger]], [[Erdal Atabek]], [[Fakir Baykurt]], [[Kadir İnanır]], [[Orhan Apaydın]], [[Orhan Taylan]], [[Sadun Aren]], [[Semra Özdamar]], [[Vedat Günyol]] gibi isimler yer almıştır.<ref name="seyirdefteri" /><ref name="selekp">[[Pınar Selek]], [https://books.google.com.tr/books?id=MIEmg86jO5kC&pg=PA339&lpg=PA339&dq=Tahsin+Usluo%C4%9Flu&source=bl&ots=-Tp9r0xBie&sig=BsapPA-Vp8Ngu4XXzGK6BoArMNY&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwjDqOPpuKPPAhXNOSwKHVEgA24Q6AEIGzAA#v=onepage&q=Tahsin%20Usluo%C4%9Flu&f=false Barışamadık], cilt 18, İthaki Yayınları, 2004, Erişim tarihi: 22 Eylül 2016.</ref> Dernek, bir önceki [[Barışseverler Cemiyeti]] gibi nükleer silahların yasaklanması ve [[NATO]] dahil tüm askerî ittifakların kaldırılmasını kendisine hedef olarak koymuştur.
Derneğin 1. Genel Kurulu 3 Mart 1978'de yapılarak Merkez Yönetim Kurulu üyelerinin sayısı 5'e indirilip [[Mahmut Dikerdem]] (Genel Başkan), Enis Coşkun (Genel Sekreter), Mehmet Karaca, [[Reha İsvan]] ve Bedir Aydemir'den oluştu ve daha geniş bir Genel Yönetim Kurulu oluşturuldu. "Nötron Bombasına Hayır!", "Dünya Barış Konseyine üyelik", "1 Eylül Dünya Barış Gününü Kutlama", (Barış Derneği'nin kuruluş yıldönümü olarak) "3 Nisan'ın Kutlanması", "1 Mayıs'a Katılma", "Kamu Yararına Dernek Statüsüne Geçilmesi ve Türkiye Barış Derneği Adının Alınması" ve "Merkezi Bir Yayın Organının Yayınlanması" (Barış Haberleri) başlıklı kararlar alındı.<ref name="seyirdefteri" />
Başta [[Sovyetler Birliği]] olmak üzere [[Doğu Bloku]]'nun ve diğer sosyalist ülkelerin ([[Tito-Stalin ayrılığı]] nedeniyle [[Yugoslavya]] ve [[Çin-Sovyet ayrılığı]] nedeniyle [[Çin]] ve [[Arnavutluk Halk Cumhuriyeti|Arnavutluk]] hariç) [[barış içinde bir arada yaşama]] ve [[silahsızlanma]] politikalarının karşılığı olan [[Dünya Barış Konseyi]] bütün ülkelerde ulusal barış komiteleri olarak örgütlenmekteydi. Türkiye'deki Mahmut Dikerdem'in başkanı olduğu Barış Derneği 1979 yılında [[Dünya Barış Konseyi]]'ne üye kabul edildi.
26-27 Ocak 1980'de Barış Derneği'nin genişletilmiş Genel Yönetim Kurulu Toplantısına [[Türkiye İşçi Partisi]] (TİP) Genel Başkanı [[Behice Boran]] ve [[Türkiye Sosyalist İşçi Partisi]] (TSİP) Genel Başkanı [[Ahmet Kaçmaz]] ile bu partilerden çeşitli kişilerin katılması [[Türkiye Komünist Partisi (1920)|Türkiye Komünist Partisi]] (TKP) ile bu partiler arasında süregelen sert rekabetten birlik sürecine geçişin önemli bir kilometretaşını oluşturarak Barış Derneği'nin bileşiminin daha da genişlemesine yol açtı. 3-5 Nisan 1980'de Derneğin 2. Genel Kurulunda Merkez Yönetim Kurulu yerine Başkanlık Divanı adlı bir üst organ oluşturularak yeni dönemde derneğin üst yönetiminde artık sadece TKP'liler ve onunla birlikte hareket eden sosyal-demokrat ve sosyalist kişiler değil, TİP'liler ve TSİP'liler de yer alıyordu: Genel Başkan [[Mahmut Dikerdem]], Genel Sekreter Enis Coşkun ve Genel Başkan Yardımcıları [[Orhan Apaydın]], [[Erdal Atabek]], [[Reha İsvan]], Mehmet Karaca, Aykut Göker, Gültekin Gazioğlu, Yavuz Çizmeci, Tektaş Ağaoğlu, [[Kemal Anadol]], [[Nedim Tarhan]], [[Oya Baydar]], Mehdet Serhat.<ref name="seyirdefteri" />
Barış Derneği 12 Eylül 1980'deki askeri darbenin hemen ardından diğer birçok dernekle birlikte yasaklandı.
Dikerdem, derneğin kuruluşu aşamasındaki öncü rolüne ve üstlendiği dernek başkanlığı görevine verdiği değeri 18 Temmuz 1983 tarihli son savunmasında şu sözlerle ifade etmiştir:<ref>http://www.tustav.org/yayinlar/kutuphane/baris-kutuphanesi/mahmut-dikerdem-savunma-1983.pdf</ref>
| |||