Suriye Kürdistanı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynaklar ve referanslarda düzenleme
Khutuck (mesaj | katkılar)
Düzenlemeler
43. satır:
|longm = 13
}}
'''Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi''',<ref name="en.hawarnews.com">{{Haber kaynağı |url=http://en.hawarnews.com/second-day-of-northern-syria-constituent-assembly-conference-takes-place/|başlık=Second day of Northern Syria Constituent Assembly conference takes place|dil=İngilizce|tarih=28 Aralık 2016|yayıncı=[[Hawar News Agency]]|erişimtarihi=28 Aralık 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20170611083336/http://en.hawarnews.com/second-day-of-northern-syria-constituent-assembly-conference-takes-place/|arşivtarihi=11 Haziran 2017|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref><ref name="uk.reuters.com">{{Haber kaynağı |başlık=Syrian Kurdish groups, allies say approve blueprint for federal system|url=http://uk.reuters.com/article/uk-mideast-crisis-syria-kurds-idUKKBN14I1BG|erişimtarihi=1 Ocak 2017|yayıncı=Reuters|tarih=29 Aralık 2016}}</ref><ref name="kurdistan24.net">{{Haber kaynağı |başlık='Rojava' no longer exists, 'Northern Syria' adopted instead|url=http://www.kurdistan24.net/en/news/51940fb9-3aff-4e51-bcf8-b1629af00299/-Rojava--no-longer-exists---Northern-Syria--adopted-instead-|erişimtarihi=1 Ocak 2017|yayıncı=Kurdistan24|tarih=31 Aralık 2016}}</ref><ref name="Northern Syria Social Contract in Syriac">{{Web kaynağı |url=http://fdr-bs.com/sur/2017/02/03/%DC%A9%DC%9D%DC%A1%DC%90-%DC%9F%DC%A2%DC%98%DC%AB%DC%9D%DC%9D%DC%90-%DC%95%DC%A6%DC%95%DC%AA%DC%90%DC%A0%DC%9D%DC%98%DC%AC%DD%82%DC%90-%DC%95%DC%9D%DC%A1%DC%A9%DC%AA%DC%90%DC%9B%DC%9D%DC%AC%DC%90/|başlık=ܩܝܡܐ ܟܢܘܫܝܝܐ ܕܦܕܪܐܠܝܘܬ݂ܐ ܕܝܡܩܪܐܛܝܬܐ ܕܓܪܒܝ ܣܘܪܝܐ|yayıncı=}}</ref> veya '''Rojava''', [[Suriye]]'nin kuzeydoğu kesiminde [[Araplar|Arap]], [[Çerkesler|Çerkes]], [[Suriye Kürtleri|Kürt]], [[Süryaniler|Süryani]]<ref name="tangled wilderness">{{Web kaynağı | başlık = A Mountain River Has Many Bends | url = http://www.tangledwilderness.org/a-mountain-river-has-many-bends/ | arşivurl = http://web.archive.org/web/20161220035606/http://www.tangledwilderness.org:80/a-mountain-river-has-many-bends/ | arşivtarihi = 20 Aralık 2016}}</ref> ve [[Türkmenler]]in<ref name=Agos>{{Web kaynağı | başlık = ‘Rojava modelinin önünde çok önemli sınavlar var’ | url = http://www.agos.com.tr/tr/yazi/16619/rojava-modelinin-onunde-cok-onemli-sinavlar-var | yayıncı = Agos | arşivurl = http://web.archive.org/web/20161006123840/http://www.agos.com.tr:80/tr/yazi/16619/rojava-modelinin-onunde-cok-onemli-sinavlar-var | arşivtarihi = 6 Ekim 2016}}</ref> yaşadığı bölge. [[Orta Doğu]] coğrafyasında [[Kürtler]]'in yoğun olarak yaşadığı bölgenin, [[Suriye]] sınırları içinde kalan kesimini tanımlar. [[PYD]] tarafından bölgede önce [[Özerklik|özerk]] [[kanton]]lar, sonrasında [[federasyon]] ilan edilmiş; fakat hiçbiri [[Suriye]] hükümeti tarafından tanınmamıştır.<ref>[http://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/03/160317_suriye_federasyon Suriyeli Kürtler federasyon ilan etti, Şam 'tanımıyoruz' dedi], BBC Türkçe, 17 Mart 2016.</ref>
 
== İsim ==
'''Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi''', bir çok farklı adla anılmaktadır. Suriye'nin kuzey bölgeleri için kullanılan isimler arasında ''Suriye Kürdistanı'' ({{Dil|ku|Kurdistana Sûriyê|dil_adı=e}}), ''Batı Kürdistan'', ({{Dil|ku|Rojavayê Kurdistanê|dil_adı=e}}), ''Güneybatı Kürdistan'' ({{Dil|ku|Başûrê Rojavaya Kurdistanê|dil_adı=e}}) ve ''Rojava'' (''[[Kürtçe]]de batı'') isimleri bulunmaktadır.<ref>{{Web kaynağı |url = http://ku.hawarnews.com/yekineya-anti-teror-a-rojavaye-kurdistane-hate-avakirin/|başlık = Yekîneya Antî Teror a Rojavayê Kurdistanê hate avakirin|dil = Kurdish|tarih = 7 Nisan 2015|website = Ajansa Nûçeyan a Hawar|erişimtarihi = 13 Mayıs 2015|archive-url = https://web.archive.org/web/20150512023530/http://ku.hawarnews.com/yekineya-anti-teror-a-rojavaye-kurdistane-hate-avakirin/|arşivtarihi = 12 Mayıs 2015|url-status = dead|df = dmy-all}}</ref> Bölge [[Büyük Kürdistan]]'ın dört parçasından biri olarak belirtilir.<ref>''Kurdish Awakening: Nation Building in a Fragmented Homeland'', (2014), by Ofra Bengio, University of Texas Press</ref> Kuzeydoğu Suriye'deki Cezire ili çevresi Suriyeli Süryaniler tarafından '''Gozarto''' ({{Dil|syc|ܓܙܪܬܐ|translit=Gozarto|dil_adı=e}}), olarak adlandırılır ve tarihi Süryani vatanının parçası olarak görülür.<ref>{{Kitap kaynağı |url=|başlık=Aramaic (Assyrian/Syriac) Dictionary & Phrasebook: Swadaya-English, Turoyo-English, English-Swadaya-Turoyo|soyadı=Awde|ad=Nicholas|soyadı2=Lamassu|ad2=Nineb|soyadı3=Al-Jeloo|ad3=Nicholas|tarih=2007|yayıncı=Hippocrene Books|yıl=|isbn=9780781810876|location=|sayfalar=300|dil=en}}</ref>
 
17 Mart 2016'da bölgenin [[de facto]] yönetimi tek taraflı olarak federal bir hükümetin kuluşunu ilan etmiş ve '''Rojava - Kuzey Suriye Demokratik Federasyonu''' adını kabul etmişlerdir.({{Dil|ku|Federaliya Demokratîk a Rojava – Bakurê Sûriyê|dil_adı=e}}; {{Dil|ar|الفدرالية الديمقراطية لروج آفا – شمال سوريا|translit=al-Fidirāliyya al-Dīmuqrāṭiyya li-Rūj ʾĀvā – Šamāl Suriyā|dil_adı=e}}; {{Dil|syc|ܦܕܪܐܠܝܘܬ݂ܐ ܕܝܡܩܪܐܛܝܬܐ ܠܓܙܪܬܐ ܒܓܪܒܝܐ ܕܣܘܪܝܐ|translit=Federaloyotho Demoqraṭoyto l'Gozarto b'Garbyo d'Suriya|dil_adı=e}}; {{Dil|en|Democratic Federation of Rojava – Northern Syria|dil_adı=e}}).<ref name="AlJazeeraFederal">{{Web kaynağı |url=http://www.aljazeera.com/news/2016/03/syria-civil-war-kurds-declare-federal-system-north-160317111902534.html |başlık=Syria civil war: Kurds declare federal region in north|dil= İngilizce|tarih =17 Mart 2016|website=Aljazeera}}</ref><ref>{{Haber kaynağı |url=https://www.wsj.com/articles/kurds-declare-federal-region-in-syria-says-official-1458216404|başlık=Kurds Declare ‘Federal Region’ in Syria, Says Official|soyadı=Bradley|ad=Matt|soyadı2=Albayrak|ad2=Ayla|gazete=Wall Street Journal|issn=0099-9660|soyadı3=Ballout|ad3=Dana|erişimtarihi=18 Mart 2016}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://ku.hawarnews.com/resnivisa-hevpeymana-civaki-ya-federaliya-demokratik-a-bakure-suriyeye/|başlık=Reşnivîsa Hevpeymana Civakî ya Federaliya Demokratîk a Bakurê Sûriyeyê – ANHA|website=ku.hawarnews.com}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://fdr-bs.com/kur/2017/02/02/hevpeymana-civaki-ya-federaliya-demokratik-ji-bo-bakure-suriye/|başlık=Hevpeymana Civakî ya Federaliya Demokratîk ji bo Bakurê Sûriyê|yayıncı=}}</ref>
 
Bölgenin Aralık 2016'da güncellenen yönetim anayasası '''Kuzey Suriye Demokratik Federasyonu''' ({{Dil|ku|Federaliya Demokratîk a Bakûrê Sûriyê|dil_adı=e}}; {{Dil|ar|الفدرالية الديمقراطية لشمال سوريا|translit=al-Fidirāliyya al-Dīmuqrāṭiyya li-Šamāl Suriyā|dil_adı=e}}; {{Dil|syc|ܦܕܪܐܠܝܘܬ݂ܐ ܕܝܡܩܪܐܛܝܬܐ ܕܓܪܒܝ ܣܘܪܝܐ|translit=Federaloyotho Demoqraṭoyto d'Garbay Suriya|dil_adı=e}}; {{Dil|en|Democratic Federation of Northern Syria|dil_adı=e}}).<ref name="en.hawarnews.com"/><ref name="uk.reuters.com"/><ref name="kurdistan24.net"/><ref name="Northern Syria Social Contract in Syriac"/> adını kullanmıştır.
 
6 Eylül 2018'de [[Suriye Demokratik Konseyi]] kararı ile bölge için '''Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi''' ({{Dil|ku|Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê|dil_adı=e}}; {{Dil|ar|الإدارة الذاتية لشمال وشرق سوريا|dil_adı=e}}; {{Dil|syc|ܡܕܰܒܪܳܢܘܬ݂ܳܐ ܝܳܬ݂ܰܝܬܳܐ ܠܓܰܪܒܝܳܐ ܘܡܰܕܢܚܳܐ ܕܣܘܪܝܰܐ|translit=Mdabronuṯo Yoṯayto l-Garbyo w-Madnḥyo d-Suriya|dil_adı=e}}; {{Dil|en|Autonomous Administration of North and East Syria|dil_adı=e}}) adını [[Fırat]], [[Afrin]], [[Cezire]] bölgeleri ve Rakka, Menbic, Tabqa ve Deir ez-Zor yerel sivil konseyleri için kullanmaya başlamıştır.<ref name=hawarnewsANHA/><ref name=kurdistan24newadmin/><ref name=hawarnewsaminomar/>
 
Bölge yönetimi kimi kaynaklarda "''Demokratik Özerk Yönetim''" olarak anılmaktadır.<ref name=omran2018>{{Web kaynağı |url=http://omranstudies.org/publications/papers/the-autonomous-administration-in-northern-syria-questions-of-legitimacy-and-identity.html|başlık=The Autonomous Administration in Northern Syria: Questions of Legitimacy and Identity|yayıncı=Omran Center for Strategic Studies|tarih=26 Temmuz 2018|erişimtarihi=14 Şubat 2019}}</ref>
 
== Tarihçe ==