Rusça: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + deneme amaçlı değişiklik
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynaklar ve referanslarda düzenleme
19. satır:
|alfabe = [[Kiril alfabesi]]
|ulus = {{Daraltılabilir liste
|{{bayrakülke|Rusya}} </small><ref name=RusConst>{{Web kaynağı | url = http://www.constitution.ru/en/10003000-01.htm | başlık = Article 68. Constitution of the Russian Federation | yayıncı = Constitution.ru | tarih = | erişimtarihi = 2013-06-18 Haziran 2013| arşivurl = http://web.archive.org/web/20151215202741/http://www.constitution.ru:80/en/10003000-01.htm | arşivtarihi = 15 Aralık 2015}}</ref><br>
{{bayrakülke|Belarus}} </small><ref name=Belarus>{{Web kaynağı | url = http://www.president.gov.by/en/press19329.html#doc | başlık = Article 17. Constitution of the Republic of Belarus | yayıncı = President.gov.by | tarih = 1998-05-11 Mayıs 1998| erişimtarihi = 2013-06-18 Haziran 2013| arşivurl = http://web.archive.org/web/20131222223432/http://president.gov.by:80/en/press19329.html | arşivtarihi = 22 Aralık 2013}}</ref><br>
{{bayrakülke|Kazakistan}}</small><ref name=Kazakhstan>{{Web kaynağı | yazar = N. Nazarbaev | url = http://www.constcouncil.kz/eng/norpb/constrk/#section1 | başlık = Article 7. Constitution of the Republic of Kazakhstan | yayıncı = Constcouncil.kz | tarih =4 2005-12-04Aralık 2005| erişimtarihi = 2013-06-18 Haziran 2013| arşivurl = http://web.archive.org/web/20140524013630/http://www.constcouncil.kz:80/eng/norpb/constrk/ | arşivtarihi = 24 Mayıs 2014}}</ref><br>
{{bayrakülke|Kırgızistan}}</small><ref name=Kyrgyzstan>{{Rus}} [http://www.gov.kg/?page_id=263 Статья 10. Конституция Кыргызской Республики]</ref><br>
{{bayrakülke|Tacikistan}}</small><ref name=Tajikistan>{{Web kaynağı | url = http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/untc/unpan003670.htm | başlık = Article 2. Constitution of Tajikistan | yayıncı = Unpan1.un.org | tarih = | erişimtarihi = 2013-06-18 Haziran 2013| arşivurl = http://web.archive.org/web/20160529172734/http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/untc/unpan003670.htm | arşivtarihi = 29 Mayıs 2016}}</ref><br>
{{bayrakülke|Türkmenistan}}
{{bayrakülke|Özbekistan}}<br>
{{bayrakülke|Abhazya}}<ref name="partialrecognition">Abkhazia and South Ossetia are only [[international recognition of Abkhazia and South Ossetia|partially recognized countries]]</ref><small>(resmi)</small><ref name=Abkhazia>{{Rus}} [http://www.abkhaziagov.org/ru/state/sovereignty/ Статья 6. Конституция Республики Абхазия]</ref><br>
{{bayrakülke|Güney Osetya}}<ref name="partialrecognition"/></small><small>(resmi)</small><ref name=Ossetia>{{Rus}} [http://cominf.org/node/1127818105 Статья 4. Конституция Республики Южная Осетия]</ref><br>
{{bayrakülke|Transdinyester}}</small><ref name=Transnistria>{{Web kaynağı | url = http://mfa-pmr.org/index.php?newsid=644 | başlık = Article 12. Constitution of the Pridnestrovskaia Moldavskaia Respublica | yayıncı = Mfa-pmr.org | tarih = | erişimtarihi = 2013-06-18 Haziran 2013| arşivurl = http://web.archive.org/web/20141021011152/http://mfa-pmr.org/index.php?newsid=644 | arşivtarihi = 21 Ekim 2014}}</ref><br>
{{bayrakülke|Gagavuzya}} <br><ref name=Gagauzia>{{Web kaynağı | yazar = http://www.gagauzia.md/ | url = http://www.gagauzia.md/pageview.php?l=en&idc=389&id=240 | başlık = Article 16. Legal code of Gagauzia (Gagauz-Yeri) | yayıncı = Gagauzia.md | tarih =5 2008-08-05Ağustos 2008| erişimtarihi = 2013-06-18 Haziran 2013| arşivurl = http://web.archive.org/web/20160405004837/http://gagauzia.md/pageview.php?l=en&id=240&idc=389 | arşivtarihi = 5 Nisan 2016}}</ref><br/>}}
|iso1 = ru
|iso2 = rus
43. satır:
'''Rusça''' (<span class="unicode audiolink">[[:Media:Ru-russkiy jizyk.ogg|{{Dil|ru|русский язык}}]]</span>&nbsp;<span class="metadata audiolinkinfo"><small>([[Vikipedi:Media help|yardım]]•[[:Dosya:Ru-russkiy jizyk.ogg|info]]</small></span>, okunuşu: ruskiy yazık), [[Slav Dilleri]]nden, [[Avrasya]]'da yaygın olarak konuşulan bir dil.
 
Rusça, [[Beyaz Rusça]] ve [[Ukraynaca]] ile birlikte [[Hint-Avrupa dil ailesi]]nin [[Slav Dilleri]] grubunun [[Slav Dilleri#Doğu Slav Dilleri|Doğu Slav Dilleri]] alt grubuna girer. [[20. yüzyıl]]da politik açıdan önemli bir dil olan Rusça, [[Birleşmiş Milletler]]in resmi dillerinden biridir. Rusça dünya üzerinde en çok konuşulan 7. dildir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.gallup.com/poll/109228/russian-language-enjoying-boost-postsoviet-states.aspx | başlık = Russian Language Enjoying a Boost in Post-Soviet States | yayıncı = Gallup.com | tarih = August 1, Ağustos 2008 | erişimtarihi =16 Mayıs 2010-05-16 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160529170308/http://www.gallup.com/poll/109228/Russian-Language-Enjoying-Boost-PostSoviet-States.aspx | arşivtarihi = 29 Mayıs 2016}}</ref> Rusça [[Kiril alfabesi]]ni kullanır. Çünkü Latin harfleri Rus dilindeki tüm sesleri ifade etmek için yeterli değildir.<ref name=demoscope>{{Dergi kaynağı|sonra=Арефьев|firstad=Александр|başlık=Падение статуса русского языка на постсоветском пространстве|gazete=Демоскоп Weekly|yıl=2006|konu=251|url=http://www.demoscope.ru/weekly/2006/0251/tema01.php|languagedil=RussianRusça}}</ref> Rusçada vurgu çok önemlidir. Rusça sözcüklerde vurgunun belli bir yeri yoktur.<ref>{{Web kaynağı | başlık = The World's Most Widely Spoken Languages | url = http://www2.ignatius.edu/faculty/turner/languages.htm | iş = Saint Ignatius High School | erişimtarihi = 17 FebruaryŞubat 2012 | yer = Cleveland, Ohio | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160612230446/http://www2.ignatius.edu/faculty/turner/languages.htm | arşivtarihi = 12 Haziran 2016}}</ref> DolayısıyӀa sözcükleri öğrenirken vurguyu ve telaffuzu doğru öğrenmek önemlidir. Rusça kelime okunuş vurgu bulunduğu yere bağlı olarak değişebilir. Mesela: з'''о'''лото [zólata] - з'''о'''лотой [zalatóy] <ref>http://www.un.org/Depts/DGACM/faq_languages.htm</ref>
 
== Özellikleri ==
 
[[Ukrayna]] ve [[Beyaz Rusya]] dili Rusçaya en yakın olan dillerdir. Doğu [[Slavlar|Slav]] dilleri de Rusçaya çok yakındır.<ref name="pub.stat.ee">http://pub.stat.ee/px-web.2001/igraph/MakeGraph.asp?gr_type=5&gr_width=600&gr_height=400&gr_fontsize=12&menu=y&PLanguage=2&pxfile=RV02222012112275739.px&wonload=600&honload=400&rotate=</ref> [[Ukrayna]] ve [[Beyaz Rusya]]'nın doğu ve güney bölgelerinde de Rusça konuşulur. Eski bir Doğu [[Slavlar|Slav]] lehçesi olan Novgorod Lehçesinin Rusçanın oluşumunda büyük önem oynadığı kabul edilir.<ref name="PopLangEE">{{Web kaynağı | başlık = Population census of Estonia 2000. Population by mother tongue, command of foreign languages and citizenship | yayımcı = [[Statistics Estonia]] | url = http://pub.stat.ee/px-web.2001/Dialog/varval.asp?ma=PC227&ti=POPULATION+BY+MOTHER+TONGUE%2C+COMMAND+OF+FOREIGN+LANGUAGES+AND+CITIZENSHIP&path=../I_Databas/Population_census/08Ethnic_nationality._Mother_tongue._Command_of_foreign_languages/&lang=1 | erişimtarihi = 2007-10-23 Ekim 2007| arşivurl = http://web.archive.org/web/20120322001535/http://pub.stat.ee/px-web.2001/Dialog/varval.asp?ma=PC227&ti=POPULATION+BY+MOTHER+TONGUE,+COMMAND+OF+FOREIGN+LANGUAGES+AND+CITIZENSHIP&path=../I_Databas/Population_census/08Ethnic_nationality._Mother_tongue._Command_of_foreign_languages/&lang=1 | arşivtarihi = 22 Mart 2012}}</ref> [[Bulgarca]] her ne kadar dil bilgisi olarak Rusçadan farklı olsa da her ikisi de 19. ve 20. yüzyıllarda [[Slavlar|Slav]] etkisi altına girmiştir. Bu yüzden Rusça ile [[Bulgarca]] arasında birçok ortak kelime vardır.<ref name="PopLangEE" /> Rus dilinde harfleri yumuşatmak veya kalınlaştırmak için oluşturulan özel harfler vardır. ''ь'' bu harf önüne gelen sesi yumuşatır. ''ъ'' bu harf ise sertlik işaretidir. {{Kdş|Sussex|Cubberley|2006|pp=477–478, 480}} Rusça yüzyıllar içerisinde [[İngilizce]], [[Fransızca]], [[Almanca]], [[Hollandaca]], [[Lehçe]], [[Latince]] gibi dillerden etkilenmiştir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Encyclopaedia Britannica 1911 | url = http://www.1911encyclopedia.org/Russian_Language | arşivurl = http://web.archive.org/web/20130527053059/http://www.1911encyclopedia.org/Russian_Language | arşivtarihi = 27 Mayıs 2013}}</ref>
Monterey, [[Kaliforniya]]'da yer alan Savunma Dil Enstitüsüne göre [[İngilizce]]yi akıcı konuşabilen birinin 720 saatlik bir eğitimle Rusça öğrenilebileceğini hesaplamıştır. Rusça dünya politikasında kritik rol oynadığı için [[Birleşmiş Milletler İstihbarat Topluluğu]]nda ''sabit hedef'' dili olmuştur.<ref>{{Web kaynağı | başlık = The World's Most Widely Spoken Languages | url = http://www2.ignatius.edu/faculty/turner/languages.htm | çalışma = Saint Ignatius High School | erişim tarihi = 17 FebruaryŞubat 2012 | konum = Cleveland, Ohio | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160612230446/http://www2.ignatius.edu/faculty/turner/languages.htm | arşivtarihi = 12 Haziran 2016}}</ref>
 
== Coğrafi Dağılım ==
 
Rusçanın en yaygın kullanıldığı ülkeler [[Rusya]], [[Ukrayna]], [[Kazakistan]] ve [[Beyaz Rusya]]’dır. Bir zaman [[Sovyetler Birliği]]’ni oluşturan ülkelerde de eskisi kadar yaygın olmasa da kullanılmaktadır. [[Sovyetler Birliği]] zamanında farklı etnik grupların konuştuğu dillere yönelik devlet politikası sık sık değişse de, ağırlıklı olarak Rusça kullanılmaktaydı. 1990 yılında Rusça, birliğin resmi dili olarak kabul edildi.<ref>[http://legal-ussr.narod.ru/data01/tex10935.htm "ЗАКОН СССР ОТ 24.04.1990 О ЯЗЫКАХ НАРОДОВ СССР"] (SSCB Dilleri Hakkında SSCB Kanunu, 1990 {{rusça}}</ref> 1991 yılında [[Sovyetler Birliği|Sovyetler Birliği']]nin dağılmasıyla birlikte yeni bağımsızlığını kazanmış devletlerin çoğu kendi yerel dillerini destekleyen politikalar izlediler. Ancak Rusçanın bölgedeki önemi güncelliğini korumaktadır. Örneğin [[Estonya]]'nın % 67,8'i Rusça konuşmaktadır. [[Sovyetler Birliği]]'nden dağılan ülkelerin çoğunda Rusça resmî dildir. Resmî dil değilse bile Rus dili okullarda öğretilmektedir.<ref name="pub.stat.ee"/>[[Baltık ülkeleri]]nde ya yabancı dil olarak ya da anadil olarak Rusça konuşulmaktadır. [[Kazakistan]], [[Beyaz Rusya]] ve [[Kırgızistan]]'da Rusça hâlâ resmi dildir. Kuzey [[Kazakistan]]'ın büyük bir kısmı hala Rusça konuşmaktadır.<ref name="PopLangEE">{{Web kaynağı | başlık = Population census of Estonia 2000. Population by mother tongue, command of foreign languages and citizenship | yayıncı = [[Statistics Estonia]] | url = http://pub.stat.ee/px-web.2001/Dialog/varval.asp?ma=PC227&ti=POPULATION+BY+MOTHER+TONGUE%2C+COMMAND+OF+FOREIGN+LANGUAGES+AND+CITIZENSHIP&path=../I_Databas/Population_census/08Ethnic_nationality._Mother_tongue._Command_of_foreign_languages/&lang=1 | erişimtarihi =23 Ekim 2007-10-23 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20120322001535/http://pub.stat.ee/px-web.2001/Dialog/varval.asp?ma=PC227&ti=POPULATION+BY+MOTHER+TONGUE,+COMMAND+OF+FOREIGN+LANGUAGES+AND+CITIZENSHIP&path=../I_Databas/Population_census/08Ethnic_nationality._Mother_tongue._Command_of_foreign_languages/&lang=1 | arşivtarihi = 22 Mart 2012}}</ref>[[Litvanya]] nüfusunun % 60'ı Rusça bilmektedir. [[İsrail]]'de 750.000 kişi tarafından Rusça konuşulmaktadır.<ref>http://ec.europa.eu/education/languages/pdf/doc631_en.pdf</ref> Bunlar eski [[Sovyetler Birliği]]'nden gelen Yahudi göçmenlerdir. [[Kazakistan]], [[Beyaz Rusya]], [[Özbekistan]], [[Ukrayna]], [[Kırgızistan]], [[Moldova]], [[Azerbaycan]], [[Gürcistan]], [[Ermenistan]] ve [[Tacikistan]]'da okullarda zorunlu Rusça eğitimi verilir.<ref>{{Haber kaynağı |ilk= |son= |yazar= |ajans= [[Новый Регион]]|başlık=Русский язык в Монголии стал обязательным |iş= |sayfa= |tarih= SeptemberEylül 21, 2006|erişimtarihi=May 16, Mayıs 2009|dil= RussianRusça |quotealıntı= |url=http://www.nr2.ru/83966.html}}</ref>
 
== Tarih ==
[[Dosya:Birch bark alphabet of Novgorod.jpg|sağ|200 px]]
Bilinen Rus dili tarihinin başlangıç yılı [[858]]'dir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Old Russian | dil = Englishİngilizce | url = http://www.sil.org/iso639-3/documentation.asp?id=orv | arşivurl = http://web.archive.org/web/20121021091101/http://www.sil.org/iso639-3/documentation.asp?id=orv | arşivtarihi = 21 Ekim 2012}}</ref> Rusça sistemi [[Slavlar|Slav]] dillerinden gelmiştir ve en çok sözcük Eski Rus Dilinden aktarılmadır. Rus dilinde [[Kiril Alfabesi]] kullanılır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Russian Keyboard | dil = Englishİngilizce | url = http://www.codeproject.com/Articles/11940/RusKey-mapping-the-Russian-keyboard-layout-into-th | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151209095201/http://www.codeproject.com:80/Articles/11940/RusKey-mapping-the-Russian-keyboard-layout-into-th | arşivtarihi = 9 Aralık 2015}}</ref> [[988]] yılında [[Kiev]] [[Rusya]]sının prensi Vladimir, [[Konstantinopolis]]’ten Ortodoks dinini Kiev Rusyasına taşıdı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = словари | dil = RussianRusça | url = http://slovari.yandex.ru/~%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B8/ | arşivengelli = evet}}</ref> Bulgar eğitimci Konstantin (en tanıdık adı Kiril’dir) ve Metodius kardeşler Slavlar için [[Glagol Alfabesi]]ni ürettiler. Glagol Alfabesi Slav dili için kullanışsızdı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Dalmatia | dil = Englishİngilizce | url = http://www.newadvent.org/cathen/04606b.htm | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160303171834/http://www.newadvent.org/cathen/04606b.htm | arşivtarihi = 3 Mart 2016}}</ref> Onun için Kiril ve Metodius yeni [[Kiril Alfabesi]]ni üretince, İncil'i [[Slavca]]ya çevirdiler. O zamandan beri Rus dilinde [[Kiril Alfabesi]] kullanılır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = И. И. Калиганов (Институт славяноведения РАН) | dil = RussianRusça | url = http://www.kroraina.com/knigi/is_ran/is_ran_4.html | arşivurl = http://web.archive.org/web/20130604182815/http://www.kroraina.com/knigi/is_ran/is_ran_4.html | arşivtarihi = 4 Haziran 2013}}</ref> Şimdiki Rus stilinde [[Kiril Alfabesi]]nde 33 harf vardır.
 
== Alfabe ==
156. satır:
]]
 
Bazı dil bilimciler [[Kuzey]] ile [[Güney]] arasında iki ana bölge arasında lehçe olduğunu söylerler. Rus lehçelerini [[Moskova]] ikiye bölüyor. Rus lehçelerini ayırmak gerekirse [[Kuzey]], [[Merkez]] ve [[Güney]] Rus lehçeleri diye ayırabiliriz.<ref>David Dalby. 1999-2000. ''The Linguasphere Register of the World's Languages and Speech Communities''. Linguasphere Press. Pg. 442.</ref> [[Moskova]] Orta bölgeyi oluşturuyor. Rusça bölgelere göre farklılık gösterir. Lehçelerde sık telaffuz ve tonlama, kelime ve gramer ayrı ve standart dışı özellikler göstermektedir. Rus lehçeleri aynı zamanda başka ülkelere'de ilham olmuştur.<ref name="gramota.ru">{{Web kaynağı | başlık = The Language of the Russian Village | dil = RussianRusça | url = http://www.gramota.ru/book/village/map13.html | erişimtarihi = 2011-11-10 Kasım 2011| arşivurl = http://web.archive.org/web/20151116065347/http://www.gramota.ru:80/book/village/map13.html | arşivtarihi = 16 Kasım 2015}}</ref>[[Kuzey]] Rus lehçesi [[Beyaz Rusya]]'yı Sloboda ve bozkır lehçeleri ise [[Ukrayna]]'yı etkiler.{{Kdş|Sussex|Cubberley|2006|pp=521–526}}
 
Rus lehçeleri birbirlerine oranla farklılık gösterir. Bu farklılıkların çoğu tonlama, telâffuz hatta kelimeler de bile gerçekleşebilir.
[[Kuzey]] Rus lehçesi kelimeleri olduğu gibi telâffuz eder. Kelimeleri yumuşatmaz. Vurgu çok azdır. Ama gene de vurgu bulunan yerlerde belirli bir kuralı yoktur.{{Kdş|Sussex|Cubberley|2006|pp=521–526}} [[Kuzey]] Rus lehçesi Rus alfabesinde bulunan '''ь''' harfini kelimelerde kullanmadan yutarak söylerler.<ref name="gramota.ru"/> Tıpkı bazı [[Türkler|Türk]] yerleşimlerindeki insanların bazı harfleri yutması gibidir. Örneğin; nasıl Trakya'da yaşayan nüfusun yerlileri '''h''' sesini zor telâffuz ediyorlarsa aynı şey Kuzey [[Rusya]]'da yaşayan Ruslar için de geçerlidir. Örneğin; Rus dilinde aşk anlamına gelen '''любить''' (lyubid şeklinde okunur.) [[Kuzey]] Rus lehçesi bu kelimenin son harfini yutar.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Russian Language Accent | dil = RussianRusça | url = http://www.russianedu.ru/phorum/viewtopic.html&f=2&t=15 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160310025839/http://www.russianedu.ru/phorum/viewtopic.html&f=2&t=15 | arşivtarihi = 10 Mart 2016}}</ref> Bundan dolayı bu kelimeyi '''любить''' (lyubit) şeklinde telâffuz ederler. Aynı zamanda [[Kuzey]] Rus lehçesinde '''e''' ve '''o''' harfleri biraz daha uzatılarak söylenir. Bu söyleyiş [[Ukrayna]] diline benzer.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Развитие речи | dil = RussianRusça | url = http://rus.1september.ru/topic.php?TopicID=24&Page=1 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20151024071504/http://rus.1september.ru:80/topic.php?TopicID=24&Page=1 | arşivtarihi = 24 Ekim 2015}}</ref> Örneğin; Rus dilinde yağmur anlamına gelen '''дождь'''(dojid şeklinde okunur.) [[Kuzey]] Rus lehçesinde '''o''' harfi uzar. Bu kelime [[Kuzey]] Rus lehçesinde '''дождь''' (doojit) şeklinde telâffuz edilir. '''O''' harfi uzatılır. [[Kuzey]] Rus lehçesi [[Bulgarca]]'ya ve [[Kuzey Makedonya|Makedonya]] diline telâffuz ve söyleniş bakımından çok benzer.<ref>James B. Minahan 2000 Greenwood Press ''One Europe, Many Nations: A Historical Dictionary of European National Groups'', Kuban Cossacks p. 384 ISBN 0-313-30984-1 [http://books.google.com/books?id=NwvoM-ZFoAgC&pg=PA384&dq=Kuban+Cossacks&sig=jvZsl8eqv6pTmkfT2EMAS-NqZSY#PPA384,M1 Retrieved 10 December 2007]</ref> Bu lehçe [[Beyaz Rusya]] diline de ilham olmuştur.
 
[[Merkez]] lehçesi Rus dilinin en düzgün ve gerçekçi hâlidir. Kelimelerde telâffuz normaldir. Sesler konuşma dilinde yutulmaz veya uzatılarak söylenmez. Tıpkı Türk dili için kullanılan '''İstanbul Türkçesi''' ifadesi [[Merkez]] lehçesini ifade etmek için uygundur. Rus dilinin en sade hâli bu lehçedir.<ref name="Zakharchenko">Viktor Zakharchenko, Folk songs of the Kuban, 1997 [http://web.archive.org/web/20050226230010/http://geocities.com/terek_kaz/pesni/peskub.htm Retrieved] 07 November 2007</ref> Rus yazı dilinde bu lehçe kullanılır. [[Rusya]]'nın başkentinde bu lehçe konuşulduğu için Rus diplomatların, politikacılarının, siyasetçilerinin ve hatta Rus devlet başkanlarının çoğunun lehçesi [[Merkez]] lehçesidir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Падение статуса русского языка на постсоветском пространствее | dil = RussianRusça | url = http://www.demoscope.ru/weekly/2006/0251/tema01.php | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160304204317/http://demoscope.ru/weekly/2006/0251/tema01.php | arşivtarihi = 4 Mart 2016}}</ref> [[Merkez]] lehçesinin en önemli özelliği Rus dilindeki tüm yazıların bu lehçe esas alınarak oluşturulmasıdır. Fakat gene de Rus dili yazıldığı gibi okunan bir dil değildir. Birçok harf yumuşatılır. Vurgu olamayan '''o''' sesi '''a''' olarak okunur.<ref>{{Web kaynağı | başlık = ОБЩЕСТВО | dil = RussianRusça | url = http://top.rbc.ru/society/16/08/2012/664886.shtml | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150717024919/http://top.rbc.ru/society/16/08/2012/664886.shtml | arşivtarihi = 17 Temmuz 2015}}</ref> Örneğin; Rus dilinde demir anlamına gelen '''железо''' (jelyeza) şeklinde okunur. Yani lehçe olduğu gibi yazı dilinde de esas alınsa gene de bazı harflerin okunuşları farklıdır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Русский язык в Монголии стал обязательным | dil = RussianRusça | url = http://www.nr2.ru/83966.html | arşivurl = http://web.archive.org/web/20140504174449/http://www.nr2.ru/83966.html | arşivtarihi = 4 Mayıs 2014}}</ref>
 
[[Güney]] Rus lehçesi Kuzey Rus lehçesine oranla daha kibardır. Hiçbir harf yutulmaz. Ancak bu lehçenin en büyük farklılığı telâffuzdur. Harfler ve kelimeler olduğundan çok daha farklı bir şekilde telâffuz edilir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = КОНСТИТУЦИЯ РЕСПУБЛИКИ АБХАЗИЯ | dil = RussianRusça | url = http://www.abkhaziagov.org/ru/state/sovereignty/ | arşivengelli = evet}}</ref> Genel olarak sessiz harflerin çoğu yumuşatılır. Aynı zamanda konuşma dilinde de birçok harf düşürülebilir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = КОНСТИТУЦИЯ РЕСПУБЛИКИ ЮЖНАЯ ОСЕТИЯ | dil = RussianRusça | url = http://cominf.org/node/1127818105 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20131020155305/http://cominf.org/node/1127818105 | arşivtarihi = 20 Ekim 2013}}</ref> Tıpkı Türk dilindeki ünlü düşmesi gibi bu lehçede de birçok sesli harf düşebilir. Örneğin; Rus dilinde çember anlamına gelen '''круг''' (kurug şeklinde okunur.) Yazı dilinde Merkez lehçesi esas alınır. Eskiden bu kelime '''куруг''' şeklinde yazılırdı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Законодательство Российской Федерации | dil = RussianRusça | url = http://legal-ussr.narod.ru/data01/tex10935.htm | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160514134211/http://legal-ussr.narod.ru/data01/tex10935.htm | arşivtarihi = 14 Mayıs 2016}}</ref> Güney Rus lehçesinde ilk '''u''' harfi düşer. Bundan dolayı Güney [[Rusya]]'da yaşayanlar bu kelimedeki ilk '''u''' harfini söylemezler. Bu ilginç telâffuz biçimi [[Merkez]] lehçesinin yazı diline ilham olmuştur. Fakat [[Merkez]] lehçesindeki kişiler bunu hâlâ (kurug) şeklinde telâffuz eder.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Конституция КР | dil = RussianRusça | url = http://www.gov.kg/?page_id=263 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160508184855/http://www.gov.kg/?page_id=263 | arşivtarihi = 8 Mayıs 2016}}</ref> Bu sadece yazı diline ilham olmuştur. Tıpkı [[Türkçe]]deki '''dram,grup''' kelimeleri gibi bunların arasında bir harf vardır fakat yazı dilinde yazılmazlar. Aynı şey Rus dilinde de geçerli bu kelimenin arasında bir harf var fakat yazılmıyor. İşte Rus dilinde bu kelimenin ilk ünlü harfinin yazılmama nedeni [[Güney]] Rus lehçesinde bu harfin yutulmasıdır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = В Риге прошла массовая манифестация против перевода русских школ на латышский язык | dil = RussianRusça | url = http://txt.newsru.com/world/04sep2003/russian_school.html | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160608223726/http://txt.newsru.com/world/04sep2003/russian_school.html | arşivtarihi = 8 Haziran 2016}}</ref> Bu harfin yutulması yazı dilinde Ruslar tarafından hoş karşılanmıştır. Bundan dolayı bu kelime günümüzde de '''круг''' şeklinde yazılır.
Rus dilinde fen anlamına gelen '''наука''' (nauga) şeklinde okunur. Bu sözcüğün bu şekilde okunmasının nedeni [[Güney]] lehçesidir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = У К Р А Ї Н А О Д Е С Ь К А О Б Л А С Н А Р А Д А Р І Ш Е Н Н Я | dil = RussianRusça | url = http://oblrada.odessa.gov.ua/index.php?option=com_content&view=article&id=2008:-------l----r----&catid=125&Itemid=185&lang=ru | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160310045955/http://oblrada.odessa.gov.ua/index.php?catid=125&id=2008:-------l----r----&itemid=185&lang=ru&option=com_content&view=article | arşivtarihi = 10 Mart 2016}}</ref> Bu okunuş çoğu Ruslarda aynı şekildedir. [[Kuzey]] Rus lehçesini konuşanlar dışındaki Merkezdeki Ruslarda dahil olmak üzere herkes bu kelimeyi böyle okur. Bu lehçede bu kelimedeki '''k''' harfi yumuşatılmış ve '''g''' olarak okunmuştur. Bu okunuş ise yaygınlaşmıştır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = ПОЛИТИКА | dil = RussianRusça | url = http://www.from-ua.com/politics/e62743796b72a.html | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160330055032/http://www.from-ua.com/politics/e62743796b72a.html | arşivtarihi = 30 Mart 2016}}</ref> [[Merkez]] lehçesini konuşan çoğu kimse de bu kelimeyi bu şekilde okur. Fakat yazı dilinde ise [[Kuzey]] lehçesi kullanılmıştır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Глава 3. ОБЕСПЕЧЕНИЕ ПРАВ И СВОБОД ГРАЖДАН УКРАИНЫ, ПРАВ НАЦИОНАЛЬНОСТЕЙ В АВТОНОМНОЙ РЕСПУБЛИКЕ КРЫМ | dil = RussianRusça | url = http://www.rada.crimea.ua/en/bases-of-activity/konstituciya-ARK/glava03 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20140330092350/http://www.rada.crimea.ua/en/bases-of-activity/konstituciya-ARK/glava03 | arşivtarihi = 30 Mart 2014}}</ref>
 
== Türev Diller ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Rusça" sayfasından alınmıştır