Gürcistan'ın Altın Çağı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kolhisli (mesaj | katkılar)
k .
Etiket: 2017 kaynak düzenleyici
Kolhisli (mesaj | katkılar)
k imla ve iç bağ
Etiket: 2017 kaynak düzenleyici
1. satır:
'''Altın Çağ''' ya da '''Gürcistan’ınGürcistan'ın Altın Çağı''' ([[Gürcüce]]: საქართველოს ოქროს ხანა “sakartvelos okros h’ana”h'ana”), geçGeç ortaOrta çağÇağ döneminde, [[Gürcistan Krallığı]]'nın 11. yüzyılın sonundan 13. yüzyıla değin dönemine verilen adaddır. Bu dönemde [[Gürcistan]]’ın'ın gücü ve gelişmesi zirveye ulaşmıştır. Bunun dışında askeri başarılarla ülke sınırlarının genişlemesi, Gürcü mimarisinin, resim sanatının ve edebiyatının gelişmesine olanak sağlamıştır. Bu dönemdeki kilise sanatı ve din dışı edebiyat eserlerinin pek çoğu günümüze ulaşmıştır.
 
İki yüz yıl süren Altın Çağı, [[Moğollar]] gibi göçebe toplumların istilaları yüzünden son buldu. Bunda bu göçebe toplumların yaydığı veba salgını da bunda önemli rol oynadı. Konstantinopolis’inKonstantinopolis'in düşmesinden sonra [[Gürcistan]] daha da zayıfladı. Çünkü Gürcistan’ınGürcistan'ın geleneksel bağı olan [[Bizans İmparatorluğu]] böylece ortadan kalktı. Bu gelişmelerin sonunda Gürcistan 15. yüzyılda parçalandı ve Müslüman devletlerin arasında sıkışıp kaldı.
 
Buna rağmen Altın Çağ, [[Bizans]] ve [[Roma]] ile sıkı bağları olan [[Gürcüler]]in sanat ve edebiyatta ulaştıkları seviyeyi ortaya sergilemeleri açısından önemli bir dönem oldu.
 
==Altın Çağ’ınÇağ'ın başlaması==
 
===Kurucu Davit===
[[Dosya:King David Aghmashenebeli.jpg|sol|thumb|upright|Altın Çağ'ın mimarı [[Kurucu Davit]], [[Şio-Mğvime Manastırı]]'ndaki [[fresk]]i.]]
Gürcistan’ınGürcistan'ın Altın Çağı [[IV. David|Kurucu Davit]]’in'in (IV. Davit) hükümdarlık dönemiyle başladı. Davit 1089 yılında, babası [[II. Giorgi]]’nin'nin yerine daha 16 yaşındayken tahta çıktı. II. Giorgi ortaya çıkan durumdan dolayı tahtını oğluna bırakmak zorunda kaldı. Davit tahta çıkınca ülke hayli zor şartlar altındaydı. Göçebeler ve [[Selçuklular]] ülkeyi istila etmiş ve Gürcülerin topraklarına yerleşmeye başlamışlardı. Geniş toprakları elinde tutan Gürcü feodal beyler genel olarak Gürcü kralının egemenliğini tanımıyorlardı. Gürcü kralının Lihi Dağlarının doğusunda esamisi okunmuyordu.
 
Kurucu Davit, otuz altı yıl süren iktidarı döneminde orta çağ Gürcistan’ınıGürcistan'ını tek bir yönetim altında birleştirmeyi başardı. Yerleşmeye başlayan [[Selçuklular]]ı ülkeden çıkardı. [[Gürcistan Krallığı]]’nın'nın bölgenin en güçlü devleti haline getirdi. Kendisinden sonra tahta çıkanlara sınırları batıdan doğuya [[Nikopsia]]’dan'dan [[Derbend]]’e'e kadar uzanan bir ülke bıraktı.
 
===I. Demetre ve III. Giorgi===
Krallık, IV. Davit’inDavit'in oğlu Kral I. Demetre döneminde de parlak dönemini sürdürdü. Gürcistan güçlü bir orduya sahip, merkezden yönetilen bir devlet olma vasfını korudu. I. Demetre, [[Gence]]’de'de üstelenmiş olan Müslümanları birkaç kez yenilgiye uğrattı ve kentin giriş kapısını bir ganimet olarak alıp [[Gelati Manastırı]]’na'na götürdü. Çoksesli kilise müziği I. Demetre döneminde önemli bir gelişme gösterdi. “Üzüm Bağımsın Benim” adlı ilahinin sözlerinin yazarı I. Demetre’dirDemetre'dir ve bu ilahi günümüzde de söylenmektedir.
 
Krallık, IV. Davit’in oğlu Kral I. Demetre döneminde de parlak dönemini sürdürdü. Gürcistan güçlü bir orduya sahip, merkezden yönetilen bir devlet olma vasfını korudu. I. Demetre, [[Gence]]’de üstelenmiş olan Müslümanları birkaç kez yenilgiye uğrattı ve kentin giriş kapısını bir ganimet olarak alıp [[Gelati Manastırı]]’na götürdü. Çoksesli kilise müziği I. Demetre döneminde önemli bir gelişme gösterdi. “Üzüm Bağımsın Benim” adlı ilahinin sözlerinin yazarı I. Demetre’dir ve bu ilahi günümüzde de söylenmektedir.
 
[[Dosya:Gelati Theotokos.jpg|thumb|sağ|Gelati Manastırı'ndaki bu freskteki kullanılan pahalı malzemeler Gürcistan'ın o dönemdeki zenginliğinin bir işareti sayılmaktadır]]
 
I. Demetre’denDemetre'den sonra, 1156’da1156'da III. Giorgi tahta çıktı. III. Giorgi tahta çıkar çıkmaz [[Selçuklular]]ın elindeki [[Ahlat, Bitlis|Ahlat]]’a'a seferler düzenledi. Ermeni kenti [[Dvin]]’i'i Selçukluların elinden aldı ve kurtarıcı sıfatıyla kente girdi. III. Giorgi Bizans imparatoruyla kalıcı ilişki kurmak için çaba harcadı ve kızını [[I. Manuel Komnenos]]’la'la evlendirdi.
 
==Altın Çağ'ın zirvesi==
Satır 26 ⟶ 25:
==Altın Çağ'ın sanatsal mirası==
<gallery>
FileDosya:Golden Theotokos from Khobi, Georgia 12th century.jpg|[[Hobi Manastırı]]'ndaki Altın [[Theotokos]]
FileDosya:Georgia Khakhuli triptych.jpg|Hahuli'deki üç parçalı tablo
FileDosya:Khakhuli icon. Big cross.jpg|Hahuli'deki üç parçalı tablodan ayrıntı
FileDosya:Atskuri icon.jpg|[[Atskuri Kalesi|Atskuri]] [[Triptik]]i
FileDosya:Georgia Tondo StMamai 11th century.jpg|Romalı şehidin anısına Gürcü tendo
FileDosya:Jvari12cgeorgia.jpg|[[IV. Davit]]'in haçı
FileDosya:Mestia Museum. Crucifixion. 12th c..jpg|Çarmıha geriliş, [[Mestia]]
FileDosya:Ubisa monastery fersco (Damiane 14th century).jpg|Ubisi Manastırı'ndan bir fresk
FileDosya:The Last Supper. Ubisa monastery (Damiane 14th century).jpg|[[Ubisi]] Manastırı'ndaki [[Son Akşam Yemeği]]
FileDosya:Damiane. The Annunciation.jpg|[[Ubisi]] Manastırı'ndaki Müjde sahnesi
FileDosya:Gelati 1661.jpg|[[Gelati Manastırı]]
FileDosya:Khobi monastery. Southern wall.jpg|[[Hobi Manastırı]]'nın duvarları
FileDosya:Kvatakhevi monastery.jpg|[[Kvatahevi Manastırı]]
FileDosya:Georgian Betania.jpg|[[Betanya Manastırı]]
FileDosya:Algetis-xeobis-kulturuli-dzeglebi-rfitareti.jpg|[[Pitareti Manastırı]]
FileDosya:Katskhi Pillar.jpg|[[Katşi dikiti|Katşi Sütunu]]
</gallery>