Celâlî isyanları: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yeni Üye (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Küçük düzeltme
Etiketler: tanım değiştirme Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
1. satır:
{{Uzman|tarih=Ağustos 2012}}
{{Savaş bilgi kutusu
|çatışma = CelaliCelâlî isyanları
|parçası =
|resim =
25. satır:
|notlar =
|komutan4=}}
'''CelaliCelâlî isyanları''', [[16. yüzyıl|16.]] ve [[17. yüzyıl]]larda, [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] yönetimindeki [[Anadolu]]'da [[Yavuz Sultan Selim]] döneminde başlayan ve [[IV. Mehmed]] dönemine kadar devam eden zaman zarfında devlete karşı, ekonomik, sosyal, askeriaskerî ve siyasisiyasî nedenlerle ayaklananlara verilen addır.
 
“Celâl’e mensup” anlamına gelen Celâlî tabiri, 16. yüzyıl başlarında (1519) isyan eden Bozoklu Şeyh Celâl’le ilgilidir. Celâlî isyanları başlangıçta, Osmanlı idaresinden memnun olmayan zümrelerin ve ŞiiŞiî eğilimli Türkmen gruplarının Safeviler’inSafevîlerin de tahrikiyle devlete baş kaldırmaları şeklinde ortaya çıkmış, 16. yüzyılın sonlarından itibaren büyük bir mesele halinihâlini alarak değişik bir mahiyetmâhiyet kazanmıştır. Osmanlı devlet anlayışı, bu isyanları “hurûc ale’s-sultân” olarak değerlendirmiş ve kaynaklarda bu ifade sık sık kullanılmıştır.<ref name= "celaliler">[http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=070252 İslam Ansiklopedisi, Mücteba İlgürel]</ref>
Bu ayaklanmaların adı, bu kapsamdaki ayaklanmaların ilkinin önderi olan [[Şeyh Celâl]]’den gelir. Bozoklu ([[Yozgat]]) olan Şeyh Celâl önderliğinde; topraksız köylüler, ağır vergilerden ezilenler, toprakları elinden alınmış eski sipahiler[[sipahi]]ler, sekbanlar[[sekban]]lar, yerel idarecilerin baskı ve adaletsiz yönetiminden şikayetçişikâyetçi olan kitleler [[1519]] yılında Osmanlı yönetimine başkaldırdı. [[Tokat]] yöresinde başlayan ayaklanma, aynı yıl içerisinde kanlı bir biçimde bastırıldı.<ref name= "celali isyanları">[http://edergi.sdu.edu.tr/index.php/iibfd/article/viewFile/2495/2238 Osmanlı Tarihinde Vergi İsyanları-I, Prof. Coşkun Can AKTAN]</ref>
 
== Celali isyanlarının nedenleri ==