Vikipedi

Ali: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Gerekçe: + nedensiz içerik silinmesi + kaynak gerektiren bilgi eklentisi
Kaynaksız değişikler silindi. Tarihî dinî terimler eklendi. Ali bin Ebu Talib'in biyografisi ve nesebi eklendi. Kaynaklar: 1. KAYNAK: https://islamansiklopedisi.org.tr/alevi | 2. KAYNAK: https://tr.wikipedia.org/wiki/Kurey%C5%9F
5. satır:
| altyazı =
| hüküm_süresi = 656–661
| diğer_başlıklar = <small>'''Ebû Hasan''' ''(“[[Hasan bin Ali|Hasan]]’ın Babası”)''<br /> '''Ebû Turab''' ''(“Toprağın Babası”)''<br /> '''Mûrtezâ''' ''(“Seçilmiş”)'' <br />'''Esedullah''' ''(“[[Allah]]’ın [[Aslan]]ı”)'' <br /> '''[[Kur'an]]-ı Natık''' ''(“Konuşan [[Kur'an]]”)'' <br /> '''Hâydar''' ''(“[[Aslan]]”)''<br /> "Emir'ûl Mû'minin" "(Mû'minlerin Emîri)" <br /> "Ali [[es-Sıddîk]]" "("Çok doğru ve dürüst olan Ali")" <br /> "Ali el-Fârûk" "(Hak ile Batılı ayırt eden Ali)" <br /> "İmam-ı Mûbîn" "(Açık, Vâzıh ve Âşikâr İmam)" <br /> "Sakî Kevser" "(Cennet Havuzun bekcisi) / (Soyu Nebî Muhammed'den devam eden bkz. Kutlu soy)" <br /> '''Şâh-ı Velâyet''' ''(“Evliyâlık Şâhı”)'' <br /> '''Şâh-ı Merdân''' ''(“Yiğitlerin Şahı”)''</small>
| tam ismi = '''Ali bin Eba Talib Merkedî'''
| önce_gelen = • [[Osman bin Affan]] <br /> ([[Sünnilik|Sünni]] görüşü) <br /> • [[Muhammed|Muhammed bin Abdullah]] <br /> ([[Şiilik|Şii]] ve [[Alevî]] görüşü)
| sonra_gelen = [[Hasan bin Ali]]<ref>Madelung (1997), s. 311</ref>
| eşi = • [[Fatıma]]<br /> • [[Havle bint Câ'fer]]<br /> • [[Ûmmâme bint Zeynep]]<br /> • [[Ûmm’ûl-Benin]]<br /> • [[Leylâ bint Mes’ûd]]<br /> • [[El-Sehba bint Rabi’a]]
| çocukları = '''Oğulları:'''<br /> • [[Hasan bin Ali]]<br /> • [[Hüseyin bin Ali]]<br /> • [[Muhammed bin Hanefiyye]] <br /> • [[Muhsin bin Ali]]<br /> • [[Hilâl bin Ali]]<br /> • [[Abbas bin Ali]]<br /> • [[Abdullah bin Ali]]<br /> • [[Câfer bin Ali]]<br /> • [[Ubeydullah bin Ali]] <br />• [[Ebâ Bekr bin Ali]]<br /> • [[Ömer bin Ali]]<br /> • [[Osman bin Ali]]<br />
'''Evlâtlığı:''' <br />[[Muhammed bin Ebu Bekir]] <br />
'''Kızları:''' <br /> [[Zeyneb bint Ali]] (Lakabı: Ümmü Gülsüm) <br />
<small>'''Soyağacı:''' [[:Kategori:Ali|Ali]] [[Ali’yyûlAli el-Mûrtazâ'nın nesli|el-Mûrtezâ'nın nesli]] <br /> [[Alevîler]] (Ali evlatları) </small>▼
[[Ümmü Gülsüm bint Ali]]<br />
| hanedan = [[Ehli Beyt]], [[Alevî]] (Ali evlatları), [[Haşimoğulları]], [[Kureyş]]▼
▲<small>'''Soyağacı:''' [[:Kategori:Ali|Ali]] [[Ali’yyûl-Mûrtazâ'nın nesli|el-Mûrtezâ'nın nesli]]</small>
▲| hanedan = [[Ehli Beyt]], [[Haşimoğulları]], [[Kureyş]]
| babası = [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebu Talib]]
| annesi = [[Fatıma bint Esed]]
Satır 23 ⟶ 22:
| ölüm_yeri = [[Kûfe]]
| defnedildiği_tarih = {{{defnedildiği_tarih}}}
| defin_yeri = [[AliMescid Camiel-Alevîyye]], [[Necef]] (Kûfe), [[Irak]]
|dini=[[İslam]]}}
[[Dosya:Mohammad adil rais-Caliph Ali's empire 661.PNG|thumb|Halifeliği devrinde [[İslâm Devleti]]]]
'''Ali bin Ebu Talib''' ([[Arap alfabesi|Arapça]]: علي بن أﺑﻲ طالب‎; d. [[599]], [[Mekke]] - ö. [[28 Ocak]] [[661]], [[Kûfe]])<ref name="Iranica">{{Ansiklopedi kaynağı | title = Alī ibn Abu Talib | encyclopedia = Encyclopædia Iranica | accessdate = 2010-12-16|url=http://www.iranica.com/newsite/articles/v1f8/v1f8a043.html|archiveurl=http://web.archive.org/web/20071107180319/http://www.iranica.com/newsite/articles/v1f8/v1f8a043.html|archivedate=2007-11-07}}</ref><ref>http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=50877</ref>, [[İslam Devleti]]'nin 656-661 yılları arasındaki [[halife]]si. İslam peygamberi [[Muhammed]]'in hem damadı hem de amcası [[Ebu Talib]]'in oğlu olan Ali, Muhammed'in İslam'a davetini kabul eden ilk erkektir.<ref>{{Harvnb|Kelen|2001|p=29}}</ref><ref name="watt">{{Harvnb|Watt|1953|p=xii}}</ref> [[Sünnilik|Sünni İslam]]'a göre Ali, [[dört halife]]nin sonuncusu, [[Şiilik|Şii İslam]]'a göre ise imamların ilki ve Muhammed'in hak vârisidir. Şii ve Sünni İslam arasındaki farklılaşmanın ana nedeni Muhammed'in gerçek vârisinin kim olduğu konusundaki görüş farklılığından ileri gelmektedir.<ref name="Britannica">{{Ansiklopedi kaynağı|last=Nasr |first=Seyyed Hossein|authorlink=Seyyed Hossein Nasr|title=Ali|encyclopedia=Encyclopædia Britannica Online|accessdate=2007-10-12 |publisher=Encyclopædia Britannica, Inc. |url=http://www.britannica.com/eb/article-9005712/Ali| archiveurl= http://web.archive.org/web/20071018014146/http://www.britannica.com/eb/article-9005712/Ali| archivedate= October 18, 2007 <!--DASHBot-->| deadurl= no}}</ref> Soyundan gelenlere [[Alevilik|Alevî]] (Ali bin Ebu Talib'in evladı), [[Şerif (din)|Şerîf]] ([[Hasan bin Ali]]'nin soyundan gelen), [[Seyyid]] ([[Hüseyin|Hüseyin bin Ali]]'nin soyundan gelen), [[Haşimoğulları|Haşimî]] (Haşimî kabilesin mensup olan), [[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Talibî]] ([[Ebu Talib bin Abdülmuttalib|Ebu Talib]]'in soyuna mensup olan) veya [[Kureyş|Kureyşî]] (Kureyş kabilesine mensup olan) denir. Hanedan olarak [[Ehl-i beyt|Ehl-î Beyt]]'e mensup olan Ali ve soyundan gelen [[Alevilik|Alevîler]], İslam tarihinin başından günümüze kadar hâla katliamlara mâruz kalarak mücadele etmektedirler.
 
[[Ebu Talib bin Abdulmuttalib|Ebu Talib]] ve [[Fatıma bint Esed]]'in çocukları olan Ali, [[Kabe]]'de doğan tek insan olup,<ref name="Britannica"/> İslam Peygamberi'nin himayesinde büyümüştür.<ref name="Britannica"/> Muhammed'e [[vahiy]] geldiğinde ise, onun davetini kabul eden ilk erkek olan Ali, hayatını İslam'a adamıştır.<ref name="Iranica"/><ref name="Tabatabae191">{{Harvnb|Tabatabaei|1979|p=191}}</ref><ref name="Ashraf 2005 p=14">{{Harvnb|Ashraf|2005|p=14}}</ref><ref name="Islam">{{Ansiklopedi kaynağı|encyclopedia = Encyclopaedia of Islam and the Muslim world; vol.1|last = Diana|first = Steigerwald|title=Alī ibn Abu Talib|publisher=MacMillan|isbn =978-0-02-865604-5}}</ref> Peygamberin emri üzerine [[hicret]] gecesi onun yatağına yatan ve emanetleri sahiplerine ileten Ali, kısa bir süre içinde peygamberin ardından [[Medine]]'ye gitmiş, burada İslam Peygamberi'nin kızı [[Fatıma]] ile<ref name="Britannica"/> evlenmiştir. Medine döneminde başlayan ilk küçük çaplı savaşlardan başlayarak neredeyse katılmadığı hiçbir savaş olmaması hasebiyle, savaşçılığı ve cesareti ile bilinen Ali, üçüncü halife [[Osman bin Affan]]'ın öldürülmesinin ardından halk tarafından halifeliğe getirilmiştir.<ref name="Ashraf (2005), pp. 119-120">Ashraf (2005), ss. 119-120</ref><ref name="Madelung (1997), ss. 141-145">Madelung (1997) ss. 141-155</ref>
 
[[İslam]] medeniyetinde, Ali bilhassa ilmi, cesareti, imanı, dürüstlüğü, adanmışlığı, sadıklığı, cömertliği ve şefkati ile bilinip anılmakta olup, Sufi[[Alevilik|Alevî]] gelenekler için en önemli mistik figürdür. Özellikle, tefsir, fıkıh ve dini düşünce alanındaki üstünlüğü kabul görür.<ref name="Madelung 1997 p=309 and 310">{{Harvnb|Madelung|1997|p=309 and 310}}</ref>
 
Ali bazı Şii-Batıni anlayışlarında Muhammed'in önünde [[İslam mitolojisi|mitoloji]]k bir varlıktır ve bir tanrıdır.<ref>Orhan Gökdemir, din ve Devrim s51</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Ali" sayfasından alınmıştır