Bar Kohba İsyanı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k →‎"İsrail'in kurtuluş çağı": http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_yanlis&view=yanlis&kelimez=473 AWB ile
Yzkoc (mesaj | katkılar)
düzeltme
46. satır:
70'te gerçekleşen [[Birinci Yahudi-Roma savaşı|Büyük İsyan]]'ın ardından, Roma İmparatorluğu bölgeyi kontrol altında tutan şovalyelerini geri çekip onun yerine bölgeye [[X Fretensis]] olarak bilinen ordu birliklerini yerleştirdi.
 
130'da İmparator [[Hadrianus|Hadrian]], Kudüs'ü ziyaret ettikten sonra Yahudilere sıcak davranıp şehri tekrar kurma sözü verdi. Önceleri bu duruma sevinen bölgedeki Yahudiler, İmparatorun kutsal tapınağın olduğu yere [[Jüpiter (mitoloji)|Jüpiter]] tapınağını inşa etmek istediğini öğrenince ihanete uğradıklarını hissettiler.<ref name="dio">Cassius Dio, The Roman History</ref>
 
Bölgeye [[VI Ferrata]] birliği ilave edildi. 131'de bölgenin valisi [[Tineius Rufus]], Kudüs'ün bulunduğu yere [[Aelia Capitolina]] isimli şehri kurma projesine başladı. "Tapınağı sabanlamak" günah olduğundan Yahudiler Roma'ya sırt çevirdi. [[Helenistik]] felsefeye göre vücudu bozmak yanlış olduğundan Romalılar [[sünnet]]i yasaklayınca Yahudilerle Roma İmparatorluğu arasındaki gerginlik daha da arttı.
66. satır:
=== Roma Tepkisi ===
 
Bu ayaklanma Roma'yı hazırlıksız yakaladı. HadrianHadrianus, [[Roma Britanyası]]'ndan general [[Sextus Julius Severus]] ve ordularını çağırttı. Bu ordu, 60 yıl öncesinde ayaklanmaları bastıran [[Titus Flavius Vespasianus|Titus]]'un ordusundan çok daha büyüktü. Roma büyük kayıplar verdi ve [[XXII Deiotariana]] birliği dağıtıldı.<ref>L. J. F. Keppie (2000) Legions and veterans: Roman army papers 1971-2000 Franz Steiner Verlag, ISBN 3-515-07744-8 s 228-229</ref><ref>[http://www.livius.org/le-lh/legio/xxii_deiotariana.html livius.org account](Legio XXII Deiotariana)</ref>
 
Üç senelik bir mücadelenin ardından [[Kudüs]]'ü Roma'ya kaybeden Bar Kohba Betar kalesine çekildi ve kısa bir zaman sonra bu kale de kuşatma altına alındı. Kudüs [[Talmud]]'unda anlatıldığına göre can kaybı yüklü miktardaydı: "''kanlar atlarının burunlarına yükselene kadar öldürmeye devam ettiler''".<ref>(Ta'anit 4:5)</ref> Ayrıca Talmud'da Roma'nın Yahudilerin ölülerini Betar'a gömme yasağının 17 sene sürdüğünü anlatır.
 
== Sonrası ==
[[Cassius Dio]]'ya göre 580.000 Yahudi öldürülüp 50 kale ve 985 köy yerle bir edildi.<ref>[http://www.roman-empire.net/highpoint/highpoint.html The 'Five Good Emperors'] (roman-empire.net)</ref><ref>[http://www.zuckermann.org/mosaic.html Mosaic or mosaic?—The Genesis of the Israeli Language] by Zuckermann, Gilad</ref> Talmud ise ölüleri milyonlarla açıklar. Talmud'da adı geçen rakamlar zamanında o kadar Yahudi olmadığı için gerçekçi değildir. Cassius Dio ayrıca birçok Romalı askerden haber alınamadığını belirtip HadrianHadrianus'ınun senato açılışında her zaman söylediği "Siz ve çocuklarınız sağlıklıysa, ben ve ordumuz da sağlıklıdır" cümlesini sarfetmediğinden bahseder.<ref name="dio"/>
 
Yahudiler'i ayaklanmaların kaynağı olarak gören HadrianHadrianus, [[Yahudilik|Yahudiliği]] kökten silmeye çalıştı. [[Tora]] kanunlarını ve [[İbrani takvimi]]ni yasakladı ve dini liderleri öldürttü. Yahudiler'in kutsal yazıtlarını Tapınak Dağı'nda törenlerle yaktı. Tapınağın olduğu yere biri kendisi ve biri Jüpiter olmak üzere iki heykel diktirdi. Yahudiliği hafızalardan silmek için bölgenin adını haritadan sildi. [[Filistin adının zaman çizelgesi|Bölgenin adını]] [[Yahudiye]]'den, zamanında Yahudiler'in azılı düşmanları olan [[Antik Filistinliler|Filistlerden]] esinlenerek Suriye Filistini koydu,<ref>{{Kitap kaynağı| başlık= The encyclopedia of Christianity, Volume 4 | yazar= Erwin Fahlbusch, Geoffrey William Bromiley | yayımcı= Wm. B. Eerdmans Publishing, | yıl= 2005 | url= http://books.google.com/books?id=sCY4sAjTGIYC&pg=PA15&lpg=PA15&dq=Bar+Kohba+Yehuda+Palestine&source=bl&ots=BwApvklPJI&sig=f_bcM2OxuCNwX5jmPdiE0-34Xu4&hl=en&ei=G4wHTevvHYP78Ab48NTpAg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=7&ved=0CDsQ6AEwBg#v=onepage&q=Bar%20Kochba%20%20first%20time%20Palestine&f=false | isbn= 9780802824165 | alıntı=''This is the first time that the land of hte Bible was called Palestine.'' (İncil topraklarının Filistin olarak adlandırılması ilk bu zaman oldu) }}</ref><ref>[http://www.levitt.com/essays/palestine.html History of the Term Palestine]</ref> ve [[Filistin]] adı bugüne kadar devam etti. Kudüs'ü pagan şehrine çevirip Yahudiler'in girmesini yasakladı.
 
== Uzun vadede etkileri ve Tarihi önemi ==