İbn Sina: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Superyetkin (mesaj | katkılar) k Superyetkin, İbn Sinâ sayfasını İbn-i Sina sayfasına yönlendirme üzerinden taşıdı: geri alınıyor |
k Ufak düzenleme yapıldı |
||
1. satır:
{{Bilim insanı bilgi kutusu
| isim = İbn-i Sina
| resim_adı = Persian Scholar pavilion in Viena UN (Avicenna).jpg|thumb|Ibn-i Sina heykeli
| resim_boyutu =200px
27. satır:
| ek_bilgi =
}}
'''İbn-i Sina '''([[Farsça]]: '''ابن سینا'''; tam adı: '''Ebu Ali el-Hüseyn bin Abdullâh bin Ali bin Sinâ '''; d. {{circa}} [[980]], Efşene, [[Buhara]] - ö. [[Haziran]] [[1037]], [[Hemedan]]), [[Farslar|Fars]]<ref>''A brief history of medicine: from Hippocrates to gene therapy''</ref><ref>Ravil Bukharaev, Islam in Russia: The Four Seasons, Palgrave Macmillan, 16 Eyl 2000, p.95</ref><ref>Theodore Craig Levin, The Hundred Thousand Fools of God: Musical Travels in Central Asia (And Queens, New York), Indiana University Press, 1996, p.40</ref><ref>''Medieval Philosophy''. The Rosen Publishing Group. p. ۸۹.ISBN ۹۷۸–۱–۶۱۵۳۰–۲۴۴–۴</ref><ref>Ibn Sina ("Avicenna") Encyclopedia of Islam. 2nd edition. Edited by P. Berman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Henrichs. Brill 2009. Accessed through Brill online: www.encislam.brill.nl (2009) Quote: "He was born in 370/980 in Afshana, his mother's home, near Bukhara. His native language was Persian."</ref><ref>A.J. Arberry, "Avicenna on Theology", KAZI PUBN INC, 1995. excerpt: "Avicenna was the greatest of all Persian thinkers; as physician and metaphysician"</ref><ref>Henry Corbin, "The Voyage and the messenger: Iran and Philosophy", North Atlantic Books, 1998. pg 74:"Whereas the name of Avicenna (Ibn sinda, died 1037) is generally listed as chronologically first among noteworthy Iranian philosophers, recent evidence has revealed previous existence of Ismaili philosophical systems with a structure no less complete than of Avicenna"</ref><ref>Michael Kort (2004). ''Central Asian republics''. Infobase Publishing. p. 24.</ref><ref>Kusky, Timothy M.; Cullen, Katherine E. (2010). ''Encyclopedia of Earth and Space Science,'' Infobase Publishing. p. 817. <nowiki>ISBN 978-1-4381-2859-7</nowiki>.</ref> [[tıp]] adamı, [[astronom]], [[yazar]] ve [[filozof]].
Buhara yakınlarındaki Efşene köyünde ([[Özbekistan]]) 980 yılında dünyaya gelmiş ve [[Hamedan (şehir)|Hamedan]] şehrinde ([[İran]]) 1037 tarihinde vefat etmiştir. [[Tıp]] ve [[felsefe]] alanına ağırlık verdiği değişik alanlarda 200 kitap yazmıştır. Batılılarca, Orta Çağ Modern Biliminin kurucusu, hekimlerin önderi olarak bilinir ve "Büyük Üstad" ismi ile tanınır. [[Tıp]] alanında yedi asır boyunca temel kaynak eser olarak süre gelen [[El-Kanun fi't-Tıb]] (Tıbbın Kanunu) adlı kitabı ile ünlenmiş ve bu kitap Avrupa üniversitelerinde 17. asrın ortalarına kadar tıp biliminde temel eser olarak okutulmuştur.<ref>[Şevki Ebu Halil, Arap İslam Medeniyeti, Sayfa 511]. <ref'' "Avicenna"'' [[Encyclopaedia Britannica]] da, Çevrimiçi Sürüm, 2006 (http://www.britannica.com/eb/article-9011433/Avicenna); D. Gutas, '' "Avicenna"''in [[Encyclopaedia Iranica]], Çevrimiçi Sürüm 2006, (http://www.iranica.com/newsite/articles/v3f1/v3f1a046.html); Avicenna (Encyclopedia of İslam: © 1999 Koninklijke Brill NV, Leiden, Hollanda)</ref><ref>[http://www.britannica.com/eb/article-9011433 Avicenna], [[Encyclopaedia Britannica]]</ref><ref>[http://thenewmedicine.org/timeline/persian_medicine Avicenna: Persian Muslaim physician, scientist and philosopher], [[The New Medicine]]</ref><ref>[http://www.ibnsinaavicenna.com/Ibn Sina (Avicenna) of Persia], [[ibnsinaavicenna.com]]</ref><ref>Cyril Glassé,Huston Smith, The New Encyclopedia of Islam, Rowman Altamira, 1 Şub 2003, p.200. "Persian father and Turkic mother"</ref><ref>Ibn Sina ("Avicenna") Encyclopedia of Islam. 2nd edition. Edited by P. Berman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Henrichs. Brill 2009. Accessed through Brill online: www.encislam.brill.nl (2009) Quote: "He was born in 370/980 in Afshana, his mother's home, near Bukhara. His native language was Persian."
43. satır:
== Yaşam öyküsü ==
=== İlk yılları ve eğitimi ===
İbn-i Sina 980 yılında günümüz [[Özbekistan]]'ında yer alan [[Buhara]] yakınlarındaki [https://www.google.com/maps/@39.994082,64.3803196,2854m/data=!3m1!1e3 Efşene] kentinde doğdu. (Öğrencisi el-Cuzcanî'nin yazdığı kitaba göre doğum tarihi 979 olabilir.) Babası Abdullah, [[Samani İmparatorluğu]]'nun önemli şehri [[Belh]]'ten gelen saygın bir bilim adamıydı ve [[İsmaililik|Şii İsmaili]] mezhebindendi.<ref name="Corbin1993">{{cite book|last=Corbin|first=Henry|authorlink=Henry Corbin|title=History of Islamic Philosophy, Translated by Liadain Sherrard, Philip Sherrard |location=London|publisher= Kegan Paul International in association with Islamic Publications for The Institute of Ismaili Studies |year=1993|orig-year=First published French 1964)|isbn=978-0710304162|pages=167–175|oclc=22109949 }}</ref> Babası İsmailî [[dâî]]lerle sürekli iletişim halindeydi ve bu sebepten ötürü evi geometri, felsefe ve Hint matematiği gibi mevzuların konuşulduğu bir yere dönüşmüştü. Bu ortamda yetişmeye başlayan İbn-i Sina ilk önce 10 yaşında [[Kur'an]]'ı ezberledi<ref name=Britannica2008>{{cite web|url=http://www.britannica.com/eb/topic-92902/The-Canon-of-Medicine|title=The Canon of Medicine (work by Avicenna)|publisher=[[Encyclopædia Britannica]]|year=2008|accessdate=2008-06-11| archiveurl= https://web.archive.org/web/20080528230506/http://www.britannica.com/eb/topic-92902/The-Canon-of-Medicine| archivedate= 28 May 2008 <!--DASHBot-->| deadurl= no}}</ref> ve ardından edebiyat, dil, [[fıkıh]] ve [[akaid]] eğitimi aldı. Mahmud el-Messâh'tan Hint aritmetiği, [[Hanefilik|Hanefi]] fıkıh bilgini [[Ebu Muhammed İsmail ez-Zâhid]]'den<ref name=Gracia>Jorge J.E. Gracia and Timothy B. Noone (2003), ''A Companion to Philosophy in the Middle Ages'', p. 196, [[Blackwell Publishing]], {{ISBN|0631216731}}.</ref> fıkıh, Ebu Abdullah en-Nâtilî'den [[Porfirios]]'un [[İsagucî]] kitabını, [[Öklid]]'in [[Elementler (kitap)|Elementler]] kitabını ve [[Batlamyus]]'un [[Almagest]]'ini okudu.<ref>Sharaf Khorasani, Islamic Great encyclopedia, vol. 1. p. 1 1367 solar</ref>
=== Erişkinliği ===
82. satır:
* [[Risale fi-İlmi'l-Ahlak]], (ö.s), 1880, ("Ahlak Konusunda Kitapçık")
* [[İşarat ve'l-Tembihat]], (ö.s), 1892, ("Mantık, Fizik ve Metafizik bölümlerini içerir. 20 bölümden oluşur.)
* [[Kitabü'ş-Şifa]], (ö.s), 1927, ("Mantık, Matematik, Fizik ve Metafizik konularında yazılmış on bir cilt hacimli bir eserdir. Birçok kere Latinceye çevrilmiş ve ders kitabı olarak okutulmuştur."). Mantık bölümü, ''Giriş, Kategoriler, Yorum Üzerine, Birinci Analitikler, İkinci Analitikler, Topikler, Sofistik Deliller, Retorik ''ve'' Poetika'' kitaplarından oluşur. Tabiat Bilimleri bölümü,'' Fizik, Gökyüzü ve Âlem, Oluş ve Bozuluş, Etkiler ve Edilgiler, Mineroloji ''ve'' Meteoroloji, Psikolıji, Botanik ve Biyoloji'' kitaplarından oluşur. Matematik Bilimleri bölümü, ''Geometri, Aritmetik, Musiki'' ve ''Astronomi ''kitaplarından oluşur. Yirmi ikinci ve son kitap ise ''Metafizik''<nowiki/><nowiki>'tir.</nowiki><ref>İbn-i Sina, ''Metafizik'' (çev. Ömer Türker-Ekrem Demirli), İstanbul: Litera Yayıncılık, 2013, ss. XI.</ref>
== Kaynakça ==
| |||