Vikipedi

Valide sultan: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
→‎Valide sultanlar listesi: Gürcü<ref name="Nakş1">{{cite book|author=Necdet Sakaoğlu|title=Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler|url=https://books.google.com.tr/books?redir_esc=y&hl=tr&id=6WUMAQAAMAAJ&dq=havatin+hatun&focus=searchwithinvolume&q=nak%C5%9F%C4%B1dil|publisher=Oğlak Yayıncılık|year=2008|pages=356|isbn=978-9-753-29623-6}} (Nakşîdil Sultan Gürcü asıllıdır).</ref>
Noyder (mesaj | katkılar)
34.095 değişiklik
Değişiklik özeti yok
37. satır:
'''Valide sultan''' ([[Osmanlıca]]: '''والده سلطان'''), Osmanlı'da '''Sedef-i Dürr-i Hilafet''' olarak da bilinen, Osmanlı padişahlarının saltanatları sırasında hayatta olan annelerine verilen unvandı.
 
Kaynaklarda "vâlide-i pâdişâh", "vâlide-i saâdetpenâh", "mehd-i ulyâ-yı saltanat", "sedef-i dürr-i hilafet" şeklinde de geçmektedir. [[Kösem Sultan]] "ümmü’l-mü’minîn", [[Pertevniyal Sultan]] "ümmü’l-cihân" unvanlari kullanılmış ve [[Turhan Hatice Sultan]] devlet adami ve tarihci [[Defterdar Sarı Mehmed Paşa]] tarafından, ölümü vesilesiyle "devletin bir rükn-i rekîni" olarak niteledirilmiştir. <ref name="TDV"> Akyıldız, Ali (2012) "Valide Sultan ''TDV İslam Ansiklopedisi Cilt:42, sayfa:496'', 'Valide Sultan' maddesi</ref>
İlki [[I. Süleyman|Kanuni Sultan Süleyman]]'ın Annesi [[Ayşe Hafsa Sultan]]<ref>Peirce, Leslie P. (1993). [http://books.google.com/?id=L6-VRgVzRcUC&printsec=frontcover ''The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire'']. New York: Oxford University Press US. [[ISBN]] [[Özel:KitapKaynakları/9780195086775|9780195086775]]</ref> olmak üzere Osmanlı padişahları tahta çıktıkları zaman anneleri de Valide Sultan unvanını alarak büyük bir siyasi güce ve oldukça yüksek miktarda bir gelire sahip olurlardı. Valide Sultanlar bu geliri genellikle hastane, külliye, cami ve medrese inşa ettirmek için kullanırlar, bazen de fakirlere yiyecek dağıtmak, sünnet ettirmek, düğün yapmak gibi hayır işleri yaparlardı.▼
 
▲İlkiİlk valide sulatn [[I. Süleyman|Kanuni Sultan Süleyman]]'ın Annesi [[Ayşe Hafsa Sultan]]<ref>Peirce, Leslie P. (1993). [http://books.google.com/?id=L6-VRgVzRcUC&printsec=frontcover ''The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire'']. New York: Oxford University Press US. [[ISBN]] [[Özel:KitapKaynakları/9780195086775|9780195086775]]</ref> olmak üzere Osmanlı padişahları tahta çıktıkları zaman anneleri de Valide Sultan unvanını alarak büyük bir siyasi güce ve oldukça yüksek miktarda bir gelire sahip olurlardı. Valide Sultanlar bu geliri genellikle hastane, külliye, cami ve medrese inşa ettirmek için kullanırlar, bazen de fakirlere yiyecek dağıtmak, sünnet ettirmek, düğün yapmak gibi hayır işleri yaparlardı.
 
== Tarihçe ==
[[Dosya:012 PertevniyalCami.JPG|thumb|left|200px|[[Abdülaziz]]'in annesi [[Pertevniyal Sultan]] tarafından yaptırılmış [[Pertevniyal Valide Sultan Camii]]]]
Kanuni Sultan Süleyman döneminde [[Ayşe Hafsa Sultan]]'ın padişah üzerinde etkisi çok büyük olmuştur.<ref>AKYILDIZ Ali, name="TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 42, VALİDE SULTAN maddesi, sayfa: 496,<"/ref> Zira kendisi ilk Valide Sultandır. Onun dışında Valide Sultanlar genellikle siyasete karışmazlardı. Ancak [[kadınlar saltanatı]] adı verilen dönemde başlatıcısı [[Hürrem Sultan]] ve diğerleri ; [[Nurbanu Sultan]], [[Safiye Sultan]] ve özellikle [[Kösem Sultan]] devlet yönetiminde söz sahibi olmuşlardır.
 
Kösem Sultan oğlu [[IV. Murad]] tahta çıktığında 11 yaşında olduğu için naiplik sıfatıyla devleti bizzat yönetmiştir. Ancak [[IV. Mehmed]]'in annesi [[Turhan Hatice Sultan]]'la birlikte Valide Sultan'ların etkisi tekrar azaldı, tekrar geleneksel görevleri olan hayır işlerine döndüler.<ref>Gelişim Hachette Ansiklopedisi 9.Cilt sf.3097</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Valide_sultan" sayfasından alınmıştır