'''Osmanlı İmparatorluğu'nda liberalizm''' modernleşme çabalarıyla birlikte [[Avrupa]]'daki liberal düşünce dünyasının gelişimini takip eden dönemlerde ortaya çıktı. [[Sakızlı Ohannes Paşa]], [[Mehmet Cavit Bey]] ve [[Prens Sabahattin]] gibi isimler bu konuda öne çıkan ilk kişiler oldu. Ohannes Paşa'nın [[sosyalizm]] karşıtlığı ve devletçi politikaları reddi ile iktisadi ve rekabetçi özgürlüğü savunması onu öne çıkan ilk Osmanlı liberalleri arasına soktu.<ref name=":Hür, Ayşe">{{webWeb kaynağı | yazar1 = [[Ayşe Hür]] | başlık = Bank-ı Osmanî-i Şahane'den Merkez Bankası'na | url = http://m.radikal.com.tr/yazarlar/ayse_hur/bank_i_osmani_i_sahaneden_merkez_bankasina-1172603 | yayıncı = Radikal | erişimtarihi = 23 Mart 2018 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20180325133833/http://m.radikal.com.tr/yazarlar/ayse_hur/bank_i_osmani_i_sahaneden_merkez_bankasina-1172603 | arşivtarihi = 25 Mart 2018}}</ref><ref>{{kitap kaynağı|yazar1=ed.|başlık=Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce Cilt 7/ Liberalizm|yayıncı=İletişim|isbn=9789750503702|sayfa=32}}</ref> Mehmed Cavid Bey ''[[Ulum-u İktisadiye ve İçtimaiye Mecmuası]]'' ekseninde liberal düşüncede ilk kıvılcımları ortaya koyarken<ref name=":0">{{kitap kaynağı|ad1=Atilla Doğan|başlık=Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce Cilt 7/ Liberalizm|yayıncı=İletişim Yayınları|isbn=9789750503702|sayfa=75}}</ref> Prens Sabahattin ise [[1902 Jöntürk Kongresi]] ekseninde Türkiye'de merkez sağ ve merkez sol ayrımında merkez sağı temsil eder hale geldi. [[Ahmed Rıza|Ahmed Rıza Bey]] grubundaki [[Auguste Comte]] fikri onda [[Pierre Guillaume Frédéric le Play|le Play]] temelli karşıtlığı etkili kıldı, [[Adem-i merkeziyetçilik|adem-i merkeziyetçi]] bir yapıya büründü.<ref>{{Web kaynağı | soyadı1 = Murtaza | ad1 = Korlaelçi | başlık = Le Play Mektebi ve İlk Türk Temsilcisi Prens Sabahattin Bey | url = http://dergipark.ulakbim.gov.tr/eruifd/article/view/5000067523 | yayıncı = Dergipark | erişimtarihi = 10 Ekim 2017 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20171010213428/http://dergipark.ulakbim.gov.tr/eruifd/article/view/5000067523 | arşivtarihi = 10 Ekim 2017}}</ref> Bu kongre erken cumhuriyet dönemini etkiledi<ref>{{Web kaynağı | soyadı1 = Örmeci | ad1 = Ozan | başlık = DOÇ. DR. HAKKI UYAR’LA TÜRK SİYASAL HAYATI ÜZERİNE MÜLAKAT | url = http://politikaakademisi.org/2015/03/03/doc-dr-hakki-uyarla-turk-siyasal-hayati-uzerine-mulakat/ | yayıncı = UPA | erişimtarihi = 23 Mart 2018 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20171021222911/http://politikaakademisi.org/2015/03/03/doc-dr-hakki-uyarla-turk-siyasal-hayati-uzerine-mulakat/ | arşivtarihi = 21 Ekim 2017}}</ref>: [[Serbest Cumhuriyet Fırkası]] (SCF) liberal anlayışla 13 Ağustos 1930'da [[Ali Fethi Okyar]]’la Atatürk'ün isteği üzerine kurdurulurken bunu 1950'de [[Adnan Menderes]] ile iktidara gelen [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]] takip etti. Parti milli egemenliğe dayanan [[muhafazakâr]] bir eğilime girene kadar liberal görünümdeydi.
