12 Levha Kanunları: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Usakingali (mesaj | katkılar)
Romada bulunan bu iki vatandaş kavramının, diğer devletlerde olduğu gibi tanımlanamayacağını. Romanın her iki kavrama (Patrici Ve Pleb) diğerlerinden farklı bir anlam vermesi. Halk ve soylular değil, tam vatandaşlık ve yarı vatandaşlık
Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
imla hatalari duzeltildi
1. satır:
'''12 Levha Kanunları''' M.Ö. 451-M.Ö. 449 (''Leges Duodecim Tabularum''), günümüz Avrupa Hukuku'nun temelini oluşturan [[Roma Hukuku]]nun gelişiminde, [[yazı]]lı olmayan hususların yazılı biçimde hukuki kurallar haline getirilmesi devrine ait hukuk kaynağıdır. Roma İmparatorluğu dönemine ait ilk yazılı kanunlar olan 12 Levha Kanunları, Roma toplumundaki [[Patrici]] (Curia'ların birleşmesiyle oluşan büyük aile kütlesinden seçilen, tam hukuklu vatandaşlar.<ref>Halil Demircioğlu, Roma Tarihi 1. Cilt, Türk Tarihi Kurumu Yayınları, 6. Basım 2016
 
Oğuz Tekin Yunan ve Roma Tarihi, Cumhuriyet Bölümü, İletişim Yayınları.
</ref>) ve [[Pleb]] ( Savaşlardan ele geçirilmiş, seçme ve seçilme hakkı bulunmayan halklar,; Roma 'da bubunlar yarı vatandaşlık olarakstatusune busahipti) isim verilmiştir.)arasındaki sınıf mücadelesi sonucu hazırlanmıştır.<ref>[http://www.sonbaski.com/anayasa1.htm Bilgiç, 2001 İlk yasalar]</ref>
 
[[Roma İmparatorluğu]]'nda yazılı kanunlar olmadığı dönemde, [[örf]] ve [[adet]]e göre hareket edilirdi. Bu örf ve adetleri de ancak [[Patrici]]ler bilirdi. Bunun için [[Patrici]]ler, örf ve adetlerin yazıya geçirilmesine, mümkün olduğu kadar uzun bir zaman karşı koymuşlardır.
10. satır:
Bu levhalarda ''aile hukuku'', ''veraset hakkı'', ''dava hakkı'', ''borç ve ceza kanunu''na dair hükümler vardı. Bunlar [[Roma Hukuku]]'nun hiç değişmeyen esaslarını teşkil ettiler. Bu kanunlar dizisi ile iki toplum arasında daha önce hiç olmayan adalet ve dürüstlük mekanizması kurulmuş ve güçler [[Patrici]]li ve [[Pleb]]li büyük toprak sahipleri tarafından paylaşılmıştır. Böylece, her iki halk grubu da seçme seçilme hakkı edinmiş, toplumdaki sınıf farklılıkları için ekonomik durum belirleyici olmuştur.
 
Bazı suçlar ilâhların mukaddes haklarına tecavüz şeklinde anlaşılmış, suçlu cemiyet dışı ve her türlü haklardan mahrum bırakılmıştırbırakılmıştı (herkes tarafından öldürülebilir). Şahıslara yönelik suçlarda şahsî intikam usûlü kullanılabilirkullanılabilirdi. Diyeti kabul etmeyen suçlu, zarar görene teslim edilir; o da göze göz, dişe diş şeklinde öcünü alıralırdı. Aile reisinin (babanın) riyaseti altındakilere karşı hayat ve ölüm hâkimiyeti vardırvardı.
 
Tarihçi ve hukukçuların naklettiği kısımlardan anlaşıldığına göre 12 Levha Kanunları'nda iki gaye güdülmektedirgüdülmekteydi:
 
* Siyasi gayesigaye: [[Asil]]lerle halk arasında mümkün olduğu kadar eşitlik sağlamak ve vatandaşları, idarecilerin keyfi davranışlarına karşı korumak. (Ancak kanunlar bunu tam mânasıyla gerçekleştirememiştir; o devirde asiller ile halk arasındaki evlenme yasağı devam etmiştiretmişti.)
* Hukuki gayesi: Eski teâmül hukukunu (örf ve adet hukunu) toplayıp tespit etmektir.<ref>[http://www.hayrettinkaraman.net/kitap/tarih/0030.htm İslam Hukuk Tarihi, Hayrettin Karaman]</ref>
* Bir kimse, kendisine borçlu olan vatandaşı [[majistra]] (hâkim) önüne götürür, borçlu borcunu ödeyemezse muayyen şekillere riâyet ederek ona el koyar, evine götürür ve zincire vurur. Muayyen zaman içinde yine ödeyemezse öldürebilir. Veya köle olarak satar. Alacaklı birden fazla ise borçlu, alacaklar nispetinde parçalara ayrılır.