Arnavutluk Katolik Kilisesi: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
kDeğişiklik özeti yok |
kDeğişiklik özeti yok |
||
4. satır:
== Arnavutluk'ta Katolikliğin Tarihi ==
9. ve 10. yüzyıllarda [[İşkodra]], [[
▲9. ve 10. yüzyıllarda [[İşkodra]], [[Durres]] ve Nikopolis'in yanında [[Sarda]], [[Pult]] ve [[Sapa]] piskoposlukları kuruldu.
[[Antik Çağ]]'dan [[1054]]'teki [[Ortodoksluk|Ortodoks]]-[[Katolik Kilisesi|Katolik]] bölünmesine ([[Schisma]]) kadar Arnavutluk Doğu (Ortodoks) ve Batı (Katolik) kiliselerinin coğrafi sınırında bulunuyordu. Hem [[Rum Ortodoks Patrikhanesi|Bizans Patrikhanesi]] hem de [[Roma]] ve Papalıkla çok eski ilişkilere sahipti.
Satır 12 ⟶ 11:
== Orta Çağ ==
1054'deki Doğu - Batı / [[Ortodoks]] - [[Katolik]] Kiliselerinin birbirlerinden tamamen ayrılmaları (Schisma) Arnavutluk'ta önceleri büyük etki yapmadı. İki kilise de birbirine rakip oluşturmadan yan yana bir arada var oldu. Ancak 12. yüzyıldan sonra [[Bar]]'da [[Benedikt]] Manastırının kurulmasıyla Roma'nın ve Katolik Kilsesinin etkisi Arnavutluğun kuzeyinde arttı. Durres'te ise Ortodoks Kilisesi daha hakimdi. Arnavutluk'ta 13. yüzyılda Katolik - Ortodoks ayrışımı daha da belirginleşti. Ülkenin güneyi tartışmasız [[Arnavut Ortodoks Kilisesi]]nin hakimiyetindeydi.
Güneyde sadece Butrint önce Napoli Krallığı sonra da Venedik Devletine bağlıydı.
Franziskan Tarikatı ilk Arnavut manastırını 1240'ta Lezha'da kurdu. 1278'te de [[Dominik]] Tarikatı Durres'te ilk manastırını 1345 ve 1450 yıllarında da İşkodra'ya ve Lezha'ya diğer manastırlarını kurdu. [[Orosh|Uruş]] (Merdita Bölgesi)'ndeki Franziskan Tarikatinin Azizi Aleksander (Arnavutça: Shen Llezhder)'le ilgili ilk yazılı belge 1319 yılındandır. Benedikt Manastırı'nın daha eski olması muhtemeldir. [[Merdita]]'da da Arber'lerin Katolik bir piskoposluk merkezleri vardı. Tek tek Katolik pikoposluklar 12. yüzyılda yaygındı. Ortacağ'da Arnavutlar genelde Arber adıyla anılıyorlardı. Bu aynı zamanda 12. yüzyıl sonunda Kruja Kalesi bölgesinde oluşmuş olan [[Arbanon Kırallığı]]'nda yaşayan halkın da adıydı. Bu [[Katolik]] Krallık, Ortodoks Kilisesine bağlı olan [[Kruja]] yönetiminden ayrılarak oluşmuştu.
[[Arnavutlar|Arnavut]] [[Katolik]]liği, 1342-1355 arasındaki Sırp Çarı Stefan Dushan'ın hakimiyetini zarar görmeden atlattı. Sırp Çarı'nın ölmesi ve Sırp Kırallığı'nın dağılmasının ardından soylu Arnavut sülalesi [[Ballsha]], [[Zeta]] bögesi ve Arnavutluk'un kuzeyinde iktidarı ele geçirdi. Ballsha'lar 1368'de Ortodoksluk'tan [[Roma]]-[[Katolik]] Kilisesine geçtiler. Lezha piskoposlugunun kurulmasi da bu dönemde gerçekleşti.
Satır 26 ⟶ 24:
== Osmanlı Döneminde Katoliklik ==
Katolik olan Arnavutluk'un kuzeyini Kastrioti [[Skanderbeg]]'in ölümünden sonra Osmanlılar'ın ele geçirmesi on yıl dahi sürmedi. 1479'da [[Venedik]] Devleti Osmanlılar'la barış anlaşması yaparak İşkodra ve Lezha'yı Osmanlılara bıraktı. Piskoposluk merkezi olan Durres de 1501'de Türklerin eline geçti. Bundan sonra Katolik Arnavutlar'ın çoğunluğu fiilen İslam hakimiyeti altında yaşadılar. Osmanlilarin hakimiyeti önceleri sadece sahil bölgelerindeydi. [[Merdita]], [[Dukagin]] ve [[Malesia]] e Madhe boylarının bölgelerine İslam hakimiyeti giremedi. Bu bölgelerde 1490 - 1550 arasında [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] hakimiyetine karşı pek çok isyan oldu.
| |||