Julianus: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
+img
Norman Mapeza (mesaj | katkılar)
k Metin düzenleme ve küçük eklentiler.
49. satır:
İlerleyen yıllarda Julianus, [[Roma İmparatorluğu]]'na girmeye çalışan [[Germenler|Germen kabilelerine]] karşı mücadele etti. İlk [[Galya]] seferi sırasında [[356]] yılında ''Colonia Agrippina'''yı ([[Köln]]) geri aldı. Ertesi yaz büyük bir Roma zaferi olan Strazburg Savaşı'nda [[Alamanlar]]ı yendi. [[358]] yılında [[Ren]]'in aşağısında Salian Franklarını yendi ve onları Toksandria'ya gönderdi. Galya'da bulunduğu sürede Julianus sivil meselelerle de ilgilendi. Galya ''praetorian prefect''i Florentius'un yaptığı bir vergi artırımını engelledi ve Galya Belçikası eyaletini bizzat kendisi yönetti.
 
Galya seferinin dördüncü yılında Sasani imparatoru [[II. Şapur]] [[Mezopotamya]]'yı işgal etti ve 73 günlük bir kuşatmadan sonra Amida'yı ([[Diyarbakır]]) aldı. [[360]]'ın Şubat ayında Constantius, Julianus'a Galya'daki askerleriniaskerlerinin yarısından fazlasını doğu ordusuna göndermesini istedi. Bu durum Petulantes lejyonundakibirliği askerlerin ayaklanmasına, [[Paris]]'de Julianus'u imparator ilan etmelerine ve diğerlerinin sadakatini kazanmak için yapılan askerî bir harekata neden oldu. Haziran'dan Ağustos'a kadar Julianus [[Franklar]]a karşı başarılı bir sefer yürüttü.
 
Yine Haziran ayında II. Constantius'a sadık kuvvetler Adriyatik kıyısının kuzeyindeki Aquileia şehrini ele geçirdi. Ardından şehir Julianus'a bağlı kuvvetlerce kuşatıldı. Ancak son vasiyetinde Julianus'u halefi olarak gösteren II. Constantius'un ölümüyle iç savaş tehlikesi ortadan kalktı.
 
İlkKonstantinopolis'e ulaştığında ilk icraatlarından biri imparatorluk sarayının masraflarının azaltılmasıydı. Tüm hadım ağaları görevlerinden alındı. Constantius'un getirdiği gösteriş azaltıldı. Hizmetkârların ve muhafızların sayısı azaltıldı. Aynı zamanda ''[[magister militum]]'' Arbitio'nun gözetiminde Constantius'un bazı yandaşlarının işkence gördüğü ve öldürüldüğü [[Kalkedon]] mahkemesini kurdu.
 
=== Julianus ve din ===
Julianus, [[Hıristiyanlık|Hristiyanlık]]'tan [[Paganizm]]'e geçtiği için Hristiyanlar tarafından "Dönme" olarak adlandırılır. [[Libanios]] ile aralarındaki mektuplaşmalarda belirttiğine göre Çocukluğundaçocukluğunda Hristiyanlık kendisine kuzeni hevesli bir Aryan Hristiyan olan ve pagan inanışa sahip bir akrabaya tahammül etmesi söz konusu olmayan II. Constantius tarafından dayatılmıştı. A.H.M. Jones'un gözlemine göre "yalnız ve ıstıraplı çocukluğu sırasında aldığı Hristiyanlık eğitimine şiddetle tepki gösteren Julianus tutkulu bir şekilde sanat, edebiyat ve [[Yunan mitolojisi]]ne ilgi duymaya başladı ve sevdiği her şeyi zararlı bir gösteriş olarak kınayan yeni dinden tiksinmeye başladı. Güçlü bir dinî yaradılışı vardı ve teselliyi çağdaşı [[Neoplatonizm|Neoplatonist]] filozoflarının öğrettiği [[panteist]] [[mistizm]]de teselli bulmuştu." Helenizme geçmesinden sonra ömrünü bu geleneği korumaya ve yeniden kurmaya adamıştı.
 
[[Dosya:AnkaraColumnFar c.JPG|thumb|left|170px|[[Ankara]]'daki [[Jülian Sütunu]]]]
Başa geçtikten sonra Julianus, Roma devletineImparatorluğuna eski gücünü kazandırmak üzere dinî reformlar başlattı. Ayrıca Hristiyan kilisesini Konstantin'in Hristiyanlık'ın meşru hale getirmesinden sonra tapınaklardan yağmalanan zenginlikleri iade etmeye zorladı. [[Çoktanrıcılık|Çoktanrıcılığa]] dayanan eski Roma inancının onarımını destekledi. Çıkardığı yasalar zengin ve eğitimli Hristiyanları hedef alıyordu. Amacı Hristiyanlık'ı yıkmak değil tıpkı 13. yüzyılda Budizmin Çin'de alt sınıflara itilmesi gibi dini imparatorluğun yönetici sınıfından uzaklaştırmaktı.
 
Julianus kamu görevlerindeki Hristiyan psikoposların nüfuzunu azalttı. Kilisenin el koyduğu topraklar gerçek sahiplerine iade edildi ve psikoposlar devlet bütçesiyle bedava seyahat etme ayrıcalığını kaybettiler.
72. satır:
[[363]] yılının Mart ayında Julianus, kuzeni II. Constantius döneminde kaybedilen Roma şehirlerini geri almak amacıyla [[Sasani İmparatorluğu]] üzerine sefere çıktı. Sasani topraklarına girmeden önce pagan dinini yeniden imparatorluğa hakim kılma politikalarını benimsemeyen [[Antakya]] halkına karşı [[Misopogon]] adlı hiciv retoriğini yazdı.
 
Sibylline kitaplarındaki bir kehanetten cesaret alan Julianus yaklaşık 90.000 kadarkişillik adamlaordusuyla [[Antakya]]'nın ötesine geçerek Sasani topraklarına girdi. Procopius'un komutasında 30.000 kişilik bir ordu Ermeni kralının destek güçleriyle bir araya gelmek ve Sasani başkentine kuzeyden saldırmak üzere [[Ermenistan]]'a gönderildi. Julianus, bir dizi şehri ele geçirip, Sasani askerlerini yenerek başarılı bir şekilde Roma ordusuna önderlik etti. Sasanilerin başkenti [[Ktesifon|Tizpon]]'un surlarının önüne vardı ancak (TizponKtesifon Savaşı) Sasani ordusunu yenmiş olmasına karşın Pers başkentini alamadı. Ayrıca Procopius da geri gelmemişti dolayısıyla Julian ordusunu güvenli Roma sınırları içine çekmeye karar verdi.
 
Geri çekilirken Julianus, Maranga yakınlarına Sasani ordusuyla yapılan başarılı bir muharebe sırasında 26 Haziran 363'te öldü. Az sayıda adamla, zırhsız biçimde geri çekilmekte olan orduyu takip ederken karaciğerinin alt kısmına ve bağırsaklarına saplanan bir mızrakla yaralandı. Yarası ölümcül değildi. Julianus özel doktoru [[Bergama]]lı Oribasius tarafından tedavi edildi. Orbaius'un elinden gelen her şeyi yaptığı anlaşılmaktadır. Bu tedaviye muhtemelen bağırsakları dikmek için yaranın [[şarap]]la ıslatılması da dahildi. Nitekim yaralanmasının ardından geçen üçüncü günün akşamında ölmüştür. Naaşı vasiyeti üzerine hayatta olan son aile üyesi Procopius tarafından Tarsus'a nakledilmiştir daha sonrasında ise Konstantinapolisteki Büyük Konstantin'in yaptırdığı Havarium Kilisesine nakledilmiştir. Lahdi bugun Istanbul Arkeoloji Müzesi bahçesinde bulunan üç lahitten üzerinde haç bulunmayandır.
Libanius'un anlattığna göre Julianus kendi askerleri arasındaki bir Hristiyan tarafından öldürülmüştü. Bu iddia Ammianus Marcellinus ve çağdaşı tarihçiler tarafından paylaşılmamıştır. Julianus'un yerine kısa süreliğine imparator olan Jovian geldi.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Julianus" sayfasından alınmıştır