I. Süleyman: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Mirzali (mesaj | katkılar)
→‎1520-1529: Safevîlerin desteğiyle Bozok'ta Baba Zünnun İsyanı baş gösterdi.
Mirzali (mesaj | katkılar)
53. satır:
 
=== 1530-1539 ===
Osmanlı açısından başarısızlıkla sonuçlanan Viyana kuşatmasının ardından Ferdinand tarafından gönderilen ve [[Macaristan Krallığı]]'nın kendisine verilmesi gerektiğini bildiren ikinci elçi de Süleyman'dan ret cevabı aldı.<ref>Uzunçarşılı, İsmail Hakkı; sf. 331</ref> Bunun üzerine Estergon, [[Vişegrad, Macaristan|Vişegrad]] ve [[Vác|Vaç]] şehirlerini Osmanlı'dan alan Ferdinand, Budin şehrine bir saldırı düzenlese de bu saldırı başarısızlıkla sonuçlandı.<ref name="Uzunçarşılı-332">Uzunçarşılı, İsmail Hakkı; sf. 332</ref><ref>Turnbull, Stephen; sf. 51</ref> 17 Ekim 1530'da, Avusturya elçileri Nicolas Jurischitz ile Joseph von Lamberg İstanbul'a geldi.<ref>{{kitap kaynağı |url=http://books.google.com.tr/books?id=xd5VonTOppMC&pg=PA465&lpg=PA465&dq=Nicolas+Jurischitz&source=bl&ots=gKmsNyrrru&sig=VfMkJ8w8N-5257nnM3moQccp3_U&hl=tr&sa=X&ei=iraKT4fqEJHmtQahnrmBDA&ved=0CCwQ6AEwAQ#v=onepage&q=Nicolas%20Jurischitz&f=false |başlık=E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936 |sayfalar=sf. 465 |yayımcı=[[Brill Publishers]]}}</ref> 17 Kasım günü padişah Süleyman ile yaptıkları görüşmelerde bir anlaşma sağlanamayınca Avusturya üzerine sefere çıkılması kararlaştırıldı.<ref name="Sakaoğlu-7">Sakaoğlu, Necdet; sf. 7</ref> 25 Nisan 1532'de, Süleyman ve İbrahim Paşa'nın önderliğindeki ordu [[İstanbul]]'dan ayrıldı.<ref name="Sakaoğlu-7"/> Bosna Beyi [[Gazi Hüsrev Bey]], Bâli Beyoğlu Mehmed Bey, Kırım Hanı [[I. Sahib Giray]] ve eyalet beylerbeyleri kaleler fethederken, [[akıncı]] kolları Almanya'nın içlerine kadar ilerledi.<ref name="Sakaoğlu-7"/> Osmanlı ordusu 11 Eylül günü [[Slovenya]]'ya girdi,<ref name="Sakaoğlu-7"/> bir süre sonra da [[Habsburg Hanedanı]]'nın elindeki [[Kőszeg|Güns]] şehri [[Güns Kuşatması|kuşatılarak]] Karl'ın gelmesi beklendi.<ref>Afyoncu, Erhan; sf. 57</ref> Üç hafta kadar süren kuşatma boyunca Karl'ın gelmemesi üzerine 30 Ağustos 1532'de şehir ele geçirdi.<ref>Uzunçarşılı, İsmail Hakkı; sf. 334</ref><ref>{{kitap kaynağı |başlık=The Enemy at the Gate: Habsburgs, Ottomans, and the Battle for Europe |ilk=Andrew |son=Wheatcroft |yıl=2009 |yayımcı=[[Basic Books]] |dil=İngilizce |sayfalar=59 |isbn=0-465-01374-0}}</ref> İbrahim Paşa birkaç kale daha ele geçirirken;<ref name="Uzunçarşılı-335">Uzunçarşılı, İsmail Hakkı; sf. 335</ref> Süleyman'ın gerçekleştirdiği [[Alman Seferi]], 21 Kasım 1532'de İstanbul'a dönülmesiyle sona erdi.<ref name="Sakaoğlu-7"/> Birkaç ay sonra, 22 Haziran 1533 tarihinde Avusturya Arşidüklüğü ile Osmanlı İmparatorluğu arasında [[İstanbul Antlaşması (1533)|İstanbul Antlaşması]] imzalandı. Bu anlaşmayla Macaristan'ın batısındaki küçük bir bölgenin kendisine kaldığı Ferdinand, Macaristan üzerindeki hak iddiasını sonlandırırken, János Zápolya'nın Macaristan hükümdarlığını tanıdı ve Osmanlı İmparatorluğu'na yıllık 30.000 altın vergi .vermeyi kabul etti.<ref>{{kitap kaynağı |ilk=Nicolae |son=Iorga |yazarlink=Nicolae Iorga |başlık=Gescchiste des Osmanichen |yayımcı=Yeditepe Yayınları |yıl=2009 |isbn=75-6840-19-X |cilt=II |sayfalar=sf. 350-351}}</ref> Öte yandan sefer sırasında [[Siklós|Sikloş]], [[Babócsa|Papoçe]], [[Sopron]], [[Graz|Gradcaş]], [[Požega|Pojega]], [[Cernik, Brod-Posavina|Zaçesne]], [[Našice|Nemçe]] ve [[Podgorač|Podgrad]] kaleleri ele geçirilirken; [[Podčetrtek|Podgogonce]] ve [[Zagreb]] beyleri de kalelerinin anahtarlarını Süleyman'a göndererek bağlılıklarını bildirdi.<ref name="Uzunçarşılı-335"/> Alman Seferi sırasında [[Andrea Doria]] tarafından alınarak Habsburgların eline geçen [[Koron]], 1534'ün Mart ayında [[Mora Sancağı|Mora]] Sancak Beyi [[Bâli Beyzâde Mehmed Bey]] tarafından geri alındı.<ref name="Uzunçarşılı-335"/>
[[Dosya:Suleiman Agostino.JPG|thumb|I. Süleyman, Agostino Veneziano]]
Osmanlı İmparatorluğu'nun elinde bulunan [[Bitlis]] Sancak Beyi Şeref Han 1531'de [[Safevî Devleti|Safevî]] Şahı [[I. Tahmasb]]'a bağlandığını ilan etti.<ref name="Uzunçarşılı-349">Uzunçarşılı, İsmail Hakkı; sf. 349</ref><ref name="imber51">Imber, Colin; sf 51</ref><ref name="Cambridge-330">{{kitap kaynağı |başlık=The Central Islamic Lands from Pre-Islamic Times to the First World War |yayımcı=[[Cambridge University Press]] |ilk=Peter M. |son=Malcolm |yazarlink=Peter M. Holt |yardımcıyazarlar=Lambton, Ann K. S.; Lewis, Bernard |sayfalar=sf. 330-331 |url=http://books.google.com/books?id=j15MBH-FIwkC&pg=PA330}}</ref> Osmanlı İmparatorluğu topraklarında doğmasının ardından Safevîlere sığınan, sonrasında tekrar Osmanlı'ya dönen [[Ulama Han]], Şeref Han'ın yerine Bitlis'e gönderildi. Ancak burada Şeref Han'ın kuvvetleriyle karşılaşılmasının ardından Sadrazam İbrahim Paşa, İran üzerine yapılacak sefer için Ekim 1533'te bölgeye hareket etti.<ref name="Sakaoğlu-7"/><ref name="Uzunçarşılı-349"/> İbrahim Paşa bölgeye ulaşmadan önce Ulama Han, Şeref Han ile yaptığı mücadeleden galip ayrılarak Şeref Han'ı öldürdü.<ref name="Uzunçarşılı-349"/> Diğer taraftan [[Bağdat]] Hanı Zülfikâr Han Süleyman yanlısı bir tutum sergileyerek şehri gizlice Süleyman'a vermesi; ancak olayın Tahmasb tarafından duyulmasının ardından Zülfikâr Han'ın öldürülmesi ve şehrin Safevî Devleti'nde kalması da İbrahim Paşa önderliğindeki kuvvetlerin bölgeye sevk edilmesinin nedenlerindendi.<ref name="Uzunçarşılı-349"/><ref name="imber51"/> Kış zamanı [[Halep]]'e varan İbrahim Paşa, Safevîlerin elindeki [[Adilcevaz]], [[Erciş]], [[Van]] ve [[Ahlat, Bitlis|Ahlat]]'ı ele geçirmesinin ardından ilkbaharda Halep'ten ayrıldı.<ref name="Uzunçarşılı-350">Uzunçarşılı, İsmail Hakkı; sf. 350</ref> Herhangi bir direniş göstermeyen [[Tebriz]], 13 Temmuz 1534 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katıldı.<ref name="Cambridge-330"/> Kışı İstanbul'da geçirmesinin ardından 11 Haziran 1534'te [[Irakeyn Seferi|altıncı seferi]] için hareket eden Süleyman, Eylül ayında Tebriz yakınlarında İbrahim Paşa tarafından karşılandı.<ref name="Sakaoğlu-8"/><ref name="Uzunçarşılı-351">Uzunçarşılı, İsmail Hakkı; sf. 351</ref> Bir müddet sonra buradan ayrılan ordu, 31 Aralık 1534 günü teslim olan Bağdat'ı ele geçirdi.<ref name="Cambridge-330"/><ref>Clot, André; sf. 93</ref><ref>Cavendish, Marshall; sf. 193</ref><ref>{{kitap kaynağı |url=http://books.google.com.tr/books?id=XtlOAAAAMAAJ&q=31+december+1534+capture+baghdad&dq=31+december+1534+capture+baghdad&hl=tr&sa=X&ei=nVKuT6H4Bs7o-gasn4HdCA&ved=0CDAQ6AEwAA |başlık=Babylonian Jewish neighborhood and home design |sayfalar=sf. 24 |ilk=Gideon |son=Golany |yayımcı=[[Edwin Mellen Press]] |yıl=1999 |isbn=0773478981}}</ref> Kışın Bağdat'ta geçirilmesinin ardından 8 Ocak 1536'da İstanbul'a dönüldü.<ref name="Sakaoğlu-8"/> Öte yandan 27 Aralık 1533 günü [[Cezayir]] hükümdarı [[Barbaros Hayreddin Paşa|Hızır Reis]] (Barbaros), filosuyla birlikte İstanbul'a geldi.<ref name="Sakaoğlu-7"/> Kendisine çeşitli hediyeler sunan ve Cezayir'i Osmanlı topraklarına katan Hızır Reis'e "Hayreddin" unvanı veren Süleyman, Hayreddin'i [[Cezayir-i Garp Eyaleti|Cezayir Beylerbeyi]] olarak atadı. İbrahim Paşa ile görüşmek için Halep'e gidip dönen Barbaros Hayreddin Paşa, 1534 yılında [[kaptan-ı derya]] oldu.<ref name="Sakaoğlu-8">Sakaoğlu, Necdet; sf. 8</ref> 1534 mayısında ilk seferini yaptı.<ref name="Uzunçarşılı-372">Uzunçarşılı, İsmail Hakkı; sf. 372</ref> Güney İtalya sahillerine çeşitli saldırılar düzenledikten sonra [[Tunus (şehir)|Tunus]]'a geldi.<ref name="Uzunçarşılı-372"/> Küçük çaplı direnişlere rağmen Mevlây Hasan'ın hükümdarlığındaki Tunus, 1534 Ağustos'unda alındı.<ref name="Uzunçarşılı-372"/> Mevlây Hasan'ın yardım istemesi üzerine V. Karl, Andrea Doria komutasında çeşitli devletlerin kuvvetlerinden oluşan bir donanma hazırladı ve 1535 yazında saldırdığı Tunus'u [[Tunus'un Fethi (1535)|ele geçirdi]].<ref name="Uzunçarşılı-373">Uzunçarşılı, İsmail Hakkı; sf. 373</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/I._Süleyman" sayfasından alınmıştır