Wget: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Theetc (mesaj | katkılar)
k →‎Özyinelemeli indirme: Yazım yanlışlıları giderildi, tümce yapısı iyileştirildi.
Theetc (mesaj | katkılar)
k İmla ve tümce yapısı iyileştirildi.
12. satır:
| website = {{URL|https://www.gnu.org/software/wget}}
}}
'''GNU Wget''' (ya da kısaca '''Wget''', eskiden '''Geturl'''), internet ağı üzerinden dosyalar indirmeye yarayan, komut satırı üzerinden kullanılan bir indirme yöneticisi. [[GNU Tasarısı]]nın bir parçasıdır.
 
İsmiAdı ''[[World Wide Web]]'' ve ''get''<nowiki />'ten türetilmiştir. [[HTTP]], [[HTTPS]], [[FTP]] iletişim kurallarından indirmeyi destekler.
 
Özellikleri arasında özyinelemeli indirme, adreslerin çevrim dışı görüntülenmesi için ikizleme ve [[vekil sunucu]] desteği bulunur. Web kullanımının artması sonucu ilk sürümü 1996'da yayınlanmıştıryayımlanmıştır, [[Unix]] ve [[Linux]] kullanıcıları sayesinde yaygın bir kullanıma ulaşmıştır. Taşınabilir [[C dili]]nde yazılmıştır, Wget Unix benzeri düzene kolayca yüklenebilir. [[Microsoft Windows]], [[Mac OS X]], [[OpenVMS]], [[HP-UX]], [[MorphOS]] ve [[AmigaOS]] gibi ortamlara da taşınmıştır.
 
==Geçmiş==
Wget, aynı yazarın 1995 sonlarında hazırlamaya başladığı Geturl isimliadlı yazılımı taban almıştır. GetURL isimliadlı başka bir [[Amiga]] yazılımının varlığı fark edildikten sonra adı Wget olarak değiştirilmiştir.
 
Wget, 1990 ortalarındaki "internetten indirme yazılımı" boşluğunu doldurmuştur. Hiçbir yazılım güvenilir bir şekilde aynı anda [[HTTP]] ve [[FTP]]'den indirmeyi desteklemiyordu. MevcutVar olan yazılımlar ya sadeceyalnızca FTP'yi destekliyordu ([[NcFTP]] ve [[dl]] gibi) ya da yaygın olmayan [[Perl]] dilinde yazılmıştı. Wget, var mevcutolan yazılımlardan esinlendiği sırada hem [[HTTP]] hem [[FTP]] desteği sunmayı amaçladı ve kullanıcıların her [[Unix]] düzeninde bulunan ölçünlü geliştirme araçlarıyla derlemesini sağladı.
 
[[Unix]] kullanıcıları aşırı düşük üniversite ve [[çevirmeli ağ]] bağlatılarıyla boğuştuğu o zamanlarda, insan eli değmeden kısa süreli ağ sorunlarıyla başa çıkabilecek bir "indirme aracı" ihtiyacınıgereksinimini karşıladı.
 
2010'da [[ABD Ordusu]] istihbarat çözümleyicisi olan [[Chelsea Manning]] 250,000 [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] uluslararası siyasi belgesini ve 500,000 [[Amerika Birleşik Devletleri Ordusu|Ordu]] layihasını Wget kullanarak indirdi. Bu belgeler Afgan Savaş belgeleri ve Irak Savaş belgeleri olarak tanındı ve [[Wikileaks]]'e gönderildi.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Snowden Used Low-Cost Tool to Best N.S.A. | url = http://www.nytimes.com/2014/02/09/us/snowden-used-low-cost-tool-to-best-nsa.html?hp&_r=1 | arşivengelli = evet}}</ref>
36. satır:
Özyinelemeli indirme elbette [[FTP]]'de de çalışır. Wget <code>LIST</code> komutunu indirilecek ek dosyaları bulmak için kullanır. Bu işlemi tepe adresin altındaki tüm dizinleri ve dosyaları bulana dek tekrarlar. Eğer istenirse, [[FTP]] adreslerinin indirmesi sırasında wildcard kullanılabilir.
 
Wget, [[HTTP]] ve [[FTP]] üzerinden özyinelemeli olarak indirme yapılırken yerel ve uzak dosyaların [[Zaman Damgası|zaman damgalarını]] denetlemek için ayarlanabilir. Yalnızca yerel dosyadan yeni olan dosyaları indirebilir. Bu, [[HTTP]] ve [[FTP]] sitelerinin kolayca ikizlenmesini sağlar ama [[rsync]] gibi her yönüyle ikizleme için tasarlanmış yazılımlarla karşılaştığında yetersiz ve hataya eğimlidir. Diğer bir yanda, Wget bu görevi yapmak için sunucu tarafında özel bir yazılıma gereksinim duymaz.
 
===Etkileşimsizlik===
42. satır:
 
===Taşınabilirlik===
Wget, [[C dili]]yle yazılmıştır. Bir C derleyicisinden biraz fazlasınıçoğunu ve [[BSD]] benzeri [[TCP/IP]] arayüzünü gerektirir, üçüncü taraf kütüphanelere asgari düzeyde gereksinim duyacak yüksek derece taşınabilir şekildedir.
 
[[Unix]] kabuğundan çalışacak Unix yazılımı olarak tasarlanmıştır, yazılım sayısız [[Unix]] benzeri ortamlara ve düzenlere taşınmıştır. [[Mac OS X]]'te ve [[Cygwin]] aracılığıyla [[Microsoft Windows]]'ta çalışabilir. Ayrıca bir [[GnuWin]] çıkını olarak da [[Microsoft Windows]] üzerinde mevcutturbulunmaktadır.
 
===Diğer özellikler===
* Wget, [[vekil sunucu]]lar üzerinden indirmeyi destekler.
* Gerekli arayüzleri içeren sistemlerde [[IPv6]]'yı destekler.
* [[OpenSSL]] veya [[GnuTLS]] kütüphanelerini kullanarak [[SSL]]/[[TLS]]'yi, şifreli indirmeleri destekler.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Wget" sayfasından alınmıştır