Liberalizm: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Gray Budgie (mesaj | katkılar) Değişiklik özeti yok |
dz AWB ile |
||
1. satır:
{{liberalizm}}
'''Liberalizm''', [[bireysel özgürlük]] üzerine kurulan bir [[Siyaset felsefesi|siyasal felsefe]] ya da dünya görüşüdür.<ref>"liberalism In general, the belief that it is the aim of politics to preserve individual rights and to maximize freedom of choice." ''Concise Oxford Dictionary of Politics'', Iain McLean and Alistair McMillan, Third edition 2009, ISBN 978-0-19-920516-5</ref><ref>"political rationalism, hostility to autocracy, cultural distaste for conservatism and for tradition in general, tolerance, and ... individualism." John Dunn, ''Western Political Theory in the Face of the Future'', Cambridge University Press, (1993), ISBN 978-0-521-43755-4</ref><ref>"With a nod to [[Robert Trivers]]' definition of altruistic behavior ({{Harvnb|Trivers|1971|p=35}}), [[Satoshi Kanazawa]] defines liberalism (as opposed to conservatism) as "the genuine concern for the welfare of genetically unrelated others and the willingness to contribute larger proportions of private resources for the welfare of such others" ({{Harvnb|Kanazawa|2010|p=38}}).</ref> Bireysel özgürlük ve bireysel haklar düşüncesiyle yola çıkan liberalizm, daha sonraki yıllarda farklı türlere bölündü ve [[Eşitlikçilik|bireylerin eşitlik]] ilkesinin de önemini vurgulamaya başladı. [[Klasik liberalizm]] bireysel özgürlüklerin rolünü vurgularken, [[sosyal liberalizm]] özgürlüğe vurgu yaptığı kadar; bireylerin eşitlik hakkı ilkesinin önemine vurgu yapar ve özgürlük ile eşitlik arasında denge kurmayı amaçlar.<ref name="auto">{{Harvnb|Young|2002|p=39}}.</ref> Liberal görüşü savunanlar geniş bir görüş dizisi benimsemekle birlikte genellikle [[ifade özgürlüğü]], [[inanç özgürlüğü]], [[basın özgürlüğü]], [[serbest ticaret]], [[sivil haklar]], [[seküler devlet]], [[çoğulcu demokrasi]] ve [[özel mülkiyet]] gibi fikirleri destekler.<ref>Nigel Ashford “Özgür Toplumun İlkeleri”, Liberte yayınları</ref><ref name="Kathleen G. Donohue">{{
18. yüzyılda liberal fikirlerin [[Aydınlanma Çağı]] filozofları ve iktisatçıları arasında yayılmasıyla liberalizm ilk kez belirgin bir siyasi hareket olarak ortaya çıkar. Liberal düşünce; kalıtsal ayrıcalık, devlet dini, mutlak monarşi ve kralların ilahi haklarına karşı çıkmaktaydı.
75. satır:
'''[[Sosyal liberalizm]]''' , '''modern liberalizm''' veya '''reform liberalizmi''' olarak da bilinir,<ref>See, for example, Eldon J. Eisenach, "Mill's Reform Liberalism as Tradition and Culture." ''Political Science Reviewer'', no. 24 (1995), pp. 71-146.</ref> bireysel özgürlük ve sosyal adalet arasında denge kurmayı amaçlayan politik bir ideolojidir. [[Klasik liberalizm]] gibi [[piyasa ekonomisi]], sivil ve siyasi hak ile özgürlüklerin genişlemesini onaylaması bakımıyla uyuşur ancak bunlara ek olarak hükümetin meşru rolünün yoksulluk, sağlık ve eğitim gibi ekonomik ve sosyal konuları da içerdiği fikrini barındırır.<ref>{{Dergi kaynağı|author = Rohr, Donald G.|title = The Origins of Social Liberalism in Germany|journal = [[The Journal of Economic History]]| volume = 24 | issue = 03 | date = September 1964 | url = http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=7548652 }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://plato.stanford.edu/entries/liberalism/#NewLib | başlık = The 'New Liberalism' | author = Gaus, Gerald and Courtland, Shane D. | yayıncı = ''[[The Stanford Encyclopedia of Philosophy]]'' | tarih = Spring 2011 | arşivengelli = evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.newstatesman.com/uk-politics/2010/07/social-liberalism-hobhouse | başlık = The origins of social liberalism | author = John Derbyshire | yayıncı = ''[[New Statesman]]'' | tarih = 12 July 2010 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160122224654/http://www.newstatesman.com/uk-politics/2010/07/social-liberalism-hobhouse | arşivtarihi = 22 Ocak 2016}}</ref> Sosyal liberalizmde toplumun iyiliği bireyin özgürlüğü ile uyumlu görülür.<ref>''The history of European liberalism'' (1959), Guido De Ruggiero, pp. 155–157</ref> İkinci dünya savaşı sonrasında sosyal liberal fikirler dünyanın birçok ülkesinde benimsenmiştir.<ref>[http://www.google.com/books?id=FAtlVdPhEFAC&lpg=PP1&dq=Political%20Sociology%3A%20A%20Critical%20Introduction&pg=PA73#v=onepage&q=&f=false Fauks, Keith. Political Sociology: A Critical Introduction. Edinburgh University Press, 1999, page 73]</ref> Sosyal liberal düşünceler ile partiler merkez veya merkez sol olarak kabul edilir.<ref>Adams, Ian (2001). Political Ideology Today (Politics Today). Manchester: Manchester University Press. ISBN 0-7190-6020-6.</ref><ref>Slomp, Hans (2000). European Politics Into the Twenty-First Century: Integration and Division. Westport: Greenwood Publishing Group. ISBN 0-275-96814-6.</ref><ref>Liberalism in Modern Times: Essays in Honour of Jose G. Merquior. Budapest: Central European University Press. 1996. 185866053X.</ref><ref>Hombach, Bodo (2000). The politics of the new centre. Wiley-Blackwell. ISBN 978-0-7456-2460-0.</ref><ref>Women's access to political power in post-communist Europe. Oxford: Oxford University Press. 2003.</ref>
Modern liberaller refah anlayışını, fırsat eşitliği temelinde savunmuşlardır. Birey ve gruplar, mevcut sosyal koşullardan dolayı zarara uğruyorlarsa, devletin bu zararları azaltmak ya da ortadan kaldırmak için üstlenmesi gereken sosyal sorumlulukları vardır. Yurttaşlar, konut edinme, eğitim ve çalışma hakkı gibi çeşitli refah ve sosyal haklara sahiptir. Sosyal liberallere göre devletin ekonominin yönetiminden, en azından regüle edilmesinden sorumlu olması gerekmektedir.<ref name="sosyalliberal">{{
|publisher=[[Adres Yayınları]] }}</ref>
|