Zatürre: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k →Epidemiyoloji: Yazılış (((http://tdk.org.tr/index.php?option=com_yanlis&view=yanlis&kelimez=203))) AWB ile |
By erdo can (mesaj | katkılar) düzenleme AWB ile |
||
26. satır:
!colspan=2| Semptom sıklığı<ref name=Tint10/>
|-
! Semptom !! Sıklık
|-
| Öksürük ||<center>79–91%</center>
|-
| Halsizlik || <center>90%</center>
|-
| Ateş || <center>71–75%</center>
|-
| Nefes darlığı || <center>67–75%</center>
|-
| Balgam || <center>60–65%</center>
|-
| Göğüs ağrısı || <center>39–49%</center>
|-
|}
Satır 152 ⟶ 137:
Hem [[sigaranın bırakılması]]<ref name=BTS09/> hem de kapalı mekanlarda odunla yemek pişirilmesinden ya da [[feçes|dışkı]]dan kaynaklanan iç mekan [[hava kirliliği]]nin azaltılması tavsiye edilir.<ref name=Develop11/><ref name=WHOPrevent2012/> Sağlıklı yetişkinlerde sigara, pnömokok pnömonisinin tek en büyük risk faktörü olarak görülmektedir.<ref name="IDSA2007"/> El hijyenine dikkat edilmesi ve kola doğru öksürme de etkili bir koruyucu önlem olabilir.<ref name=CDCPrev2012/> Hasta olan kişilerin [[cerrahi maske]] takması da hastalığı önleyebilir.<ref name="IDSA2007"/>
Altta yatan hastalığın (örneğin; [[HIV]]/[[AIDS]], [[diabetes mellitus]] ve [[beslenme bozukluğu]]) düzgün biçimde tedavi edilmesi pnömoni riskini azaltabilir.<ref name=WHOPrevent2012>{{Web kaynağı | başlık = Pneumonia (Fact sheet N°331) | url = http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs331/en/ | çalışma = World Health Organization | tarih = Ağustos 2012 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160718230102/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs331/en/ | arşivtarihi = 18 Temmuz 2016}}</ref><ref name=CDCPrev2012>{{Web kaynağı | başlık = Pneumonia Can Be Prevented — Vaccines Can Help | url = http://www.cdc.gov/features/Pneumonia/ | çalışma = Centers for Disease Control and Prevention | erişimtarihi = 22 Ekim 2012 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160728010655/http://www.cdc.gov/Features/Pneumonia/ | arşivtarihi = 28 Temmuz 2016}}</ref><ref>{{Dergi kaynağı|soyadı=Gray|ad=DM|ortak yazarlar=Zar, HJ|başlık=Community-acquired pneumonia in HIV-infected children: a global perspective|dergi=Current opinion in pulmonary medicine|tarih=Mayıs 2010|cilt=16|sayı=3|sayfa=208–16|pmid=20375782|doi=10.1097/MCP.0b013e3283387984}}</ref> 6 aylıktan küçük çocukların yalnızca anne sütüyle beslenmeleri hastalığın hem riskini hem de şiddetini azaltır.<ref name=WHOPrevent2012/> HIV/AIDS'i olan ve CD4 sayımı 200 hücre/ul'den az olan kişilerde [[trimetoprim/sülfametoksazol]] antibiyotiği ''[[Pnömokistik pnömoni]]'riskini azaltır'<ref>{{Dergi kaynağı|soyadı=Huang|ad=L|ortak yazarlar=Cattamanchi, A; Davis, JL; den Boon, S; Kovacs, J; Meshnick, S; Miller, RF; Walzer, PD; Worodria, W; Masur, H; International HIV-associated Opportunistic Pneumonias (IHOP), Study; Lung HIV, Study|başlık=HIV-associated Pneumocystis pneumonia|dergi=Proceedings of the American Thoracic Society|tarih=Haziran 2011 |cilt=8|sayı=3|sayfa=294–300|pmid=21653531|doi=10.1513/pats.201009-062WR|pmc=3132788}}</ref> ve aynı zamanda bağışıklık yetmezliği görülen ancak HIV'i olmayan kişilerde hastalığın önlenmesinde faydalı olabilir.<ref>{{Dergi kaynağı |yazar=Green H, Paul M, Vidal L, Leibovici L |başlık=Prophylaxis for Pneumocystis pneumonia (PCP) in non-HIV immunocompromised patients|dergi=Cochrane Database Syst Rev
Hamile kadınların [[Grup B Streptokok]] ve ''[[Chlamydia trachomatis]]'' bakımından test edilmesi ve gerektiğinde [[antibiyotik]] tedavisinin uygulanması bebeklerde pnömoni oranını azaltır;<ref>{{Dergi kaynağı|soyadı=Taminato|ad=M|ortak yazarlar=Fram, D; Torloni, MR; Belasco, AG; Saconato, H; Barbosa, DA|başlık=Screening for group B Streptococcus in pregnant women: a systematic review and meta-analysis|dergi=Revista latino-americana de enfermagem|tarih=Kasım–Aralık 2011|cilt=19|sayı=6|sayfa=1470–8|pmid=22249684}}</ref><ref>{{Dergi kaynağı|soyadı=Darville|ad=T|başlık=Chlamydia trachomatis infections in neonates and young children|dergi=Seminars in pediatric infectious diseases|tarih=Ekim 2005|cilt=16|sayı=4|sayfa=235–44|pmid=16210104|doi=10.1053/j.spid.2005.06.004}}</ref> HIV'in anneden çocuğa geçmesine yönelik koruyucu önlemler de etkili olabilir.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Global Action Plan for Prevention and Control of Pneumonia (GAPP)|yıl=2009|yayıncı=World Health Organization|url=http://whqlibdoc.who.int/hq/2009/WHO_FCH_CAH_NCH_09.04_eng.pdf}}</ref> Bebeklerin ağız ve boğazlarının [[mekonyum]] ile boyalı [[amniyotik sıvı]] ile emilmesinin [[aspirasyon pnömonisi]] oranını düşürmediği bulunmuştur ve bu uygulama olası bir zarara yol açabilir,<ref name=Rog2009>{{Dergi kaynağı|soyadı=Roggensack|ad=A|ortak yazarlar=Jefferies, AL; Farine, D; Basso, M; Delisle, MF; Hudon, L; Mundle, WR; Murphy-Kaulbeck, LC; Ouellet, A; Pressey, T|başlık=Management of meconium at birth|dergi=Journal of obstetrics and gynaecology Canada : JOGC = Journal d'obstetrique et gynecologie du Canada : JOGC|tarih=Nisan 2009 |cilt=31|sayı=4|sayfa=353–4, 355–7|pmid=19497156}}</ref> bu nedenle çoğunlukla bu uygulama önerilmez.<ref name=Rog2009/> Güçsüz kalınan yaşlılık döneminde iyi ağız sağlığı bakımı aspirasyon pnömonisi riskini azaltabilir.<ref>{{Dergi kaynağı|soyadı=van der Maarel-Wierink|ad=CD|ortak yazarlar=Vanobbergen, JN; Bronkhorst, EM; Schols, JM; de Baat, C|başlık=Oral health care and aspiration pneumonia in frail older people: a systematic literature review|dergi=Gerodontology|tarih=6 Mart 2012|pmid=22390255|doi=10.1111/j.1741-2358.2012.00637.x|sayfa=no}}</ref>
Satır 159 ⟶ 144:
{|class="wikitable" align="right"
|-
!colspan=2| CURB-65
|-
! Symptom !! Points
|-
| '''C'''onfusion ||<center>1</center>
|-
| '''U'''rea>7 mmol/l ||<center>1</center>
|-
| '''R'''espiratory rate>30 ||<center>1</center>
|-
| [[Blood pressure|S'''B'''P]]<90mmHg, D'''B'''P<60mmHg||<center>1</center>
|-
| Age>='''65''' ||<center>1</center>
|-
|}
Satır 263 ⟶ 234:
"Modern tıbbın babası" olarak bilinen Sir [[William Osler]] pnömoninin neden olduğu ölüm ve sakatlığı değerlendirmiş ve pnömoniyi, o zamanlardaki başlıca ölüm nedenlerinden biri olan [[tüberküloz]]a yetiştiği için, 1918'de "ölüm adamlarının kaptanı" olarak tanımlamıştır. Bu ifade aslında [[John Bunyan]] tarafından "tüketim"le (tüberküloz) ilişkili olarak uydurulmuştur.<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı=al.]|ad=edited by J.F. Tomashefski, Jr ... [et|başlık=Dail and Hammar's pulmonary pathology.|yıl=2008|yayıncı=Springer|yer=New York|isbn=978-0-387-98395-0|sayfa=228|url=http://books.google.com/books?id=j-eYLc1BA3oC&pg=PA228|baskı=3rd}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı |yazar=William Osler, Thomas McCrae |başlık=The principles and practice of medicine: designed for the use of practitioners and students of medicine |yayıncı=D. Appleton |yıl=1920 |sayfa=78|baskı=9th
|quote=[http://books.google.com/books?lr=&id=JLTgoEc9QOAC&q=Captain+of+the+Men+of+Death&pgis=1#search_anchor One of the most widespread and fatal of all acute diseases, pneumonia has become the "Captain of the Men of Death," to use the phrase applied by John Bunyan to consumption.]}}</ref> Daha yavaş ve daha ağrılı ölüm şekilleri olmasına rağmen pnömoniye bağlı ölüm çoğunlukla hızlı ve ağrısız olduğundan, Osler de pnömoniyi "yaşlı adamın arkadaşı" olarak tanımlamıştır.<ref name=EBMED05>{{Dergi kaynağı|soyadı=Ebby|ad=Orin|başlık=Community-Acquired Pneumonia: From Common Pathogens To Emerging Resistance|dergi=Emergency Medicine Practice|yıl=2005|ay=Dec|cilt=7|sayı=12|url=https://www.ebmedicine.net/topics.php?paction=showTopic&topic_id=118}}</ref>
| |||