Monoteizm: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
ÖÇS (mesaj | katkılar)
ÖÇS (mesaj | katkılar)
41. satır:
Tektanrıcılığın 4000 yıl kadar önce eş zamanlı olarak Mısır, Babil ve Hint toplumlarında ortaya çıkmaya başladığı ifade edilmektedir. [[Orhan Gökdemir]]'e göre tek tanrılı dinlere gidiş bir dinde sadeleşme ve devrim hareketidir. Bu devrim eski dini anlayışları dümdüz ederek yıkar. Ancak başlangıçta görülen hızlı bir yıkım sonrasında devrim yavaşlar ve eski pagan inançlar yeni kimliklere bürünerek yeniden ortaya çıkarlar. Musevilik, İsevilik ve Muhammedilik kurucuları kadar bu karşılaşmanın da ürünü olan dinlerdir.<ref>Orhan Gökdemir, Din ve Devrim s 25-32</ref> Tek tanrılı dinlerde eski ilahların bir kısmı melek, cin, şeytan, aziz ve peygamberlere dönüştürülmüşlerdir. Yeniden kurgulanan mitolojik anlatımlarda [[Sümer]]lilerin eski tanrılarının tek tanrılı dinlerde [[Hızır]], [[İlyas]] gibi peygamberlere ya da azizlere, velilere ve hatta [[melek]]lere, cinlere dönüştüğü görülebilmektedir.<ref>http://www.sabitfikir.com/fikrisabit/dunyanin-tek-ve-en-buyuk-hikayesinin-kesfedilisi</ref> [[Allah'ın isimleri]]nden bir kısmı da [[Arap mitolojisi|Arap ve ortadoğu mitolojilerinde]] eski ilahlara verilen isimlerle ortak kök isimlerden oluşur.<ref>http://www.turuz.info/Dil/0184-Sumerle%20turkler-muezziz%20ilmiye%20chigh%20(51d)(2.212KB).pdf</ref><ref>http://dergipark.ulakbim.gov.tr/daad/article/view/5000077223/5000071261</ref>
 
Politeizm dönemindeki [[tanrı]]ların aşama aşama aile, kabile ve şehir ve ulus tanrılarına dönüştüğü düşünülmektedir{{olgu}}. Bir sonraki aşama ise tanrılara soyut sıfatlar verilmesi, [[panteon]]da yer alan diğer tanrıların (panteon) isim, sıfat ve özelliklerinineylemlerinin baştanrılarda toplanmasıdır. Bazen de bu tanrılar bir sonraki kültürde baştanrının yardımcılarına, [[melek]], [[cin]], [[şeytan]] gibi varlıklara dönüşür. Bu gelişimdegelişime en açık örneklerden birisini [[Marduk]] oluşturur. [[Sümerler]]in 50 kadar tanrısının ismi sonraları [[Marduk]]'una tektanrıcılıkverilmiş açısındanve ilktektanrıcılık örnekyönünde oluşturduğuadımlar düşünülmektedir{{olgu}}atılmıştır.<ref>https://books.google.com.tr/books?id=pYmxBgAAQBAJ&pg=PA23&lpg=PA23&dq=marduk+50+kadar+muazzez+ilmiye&source=bl&ots=n7hIa4VmlY&sig=6AdKjS09YUKvrWDZwWonQMwMuns&hl=tr&sa=X&ei=JoYBVd_oAsG6UZrWgrgE&ved=0CD8Q6AEwBjgK#v=onepage&q=marduk%2050%20kadar%20muazzez%20ilmiye&f=false</ref> Ne var ki Buhtunnasr, Marduk'un tektanrı olduğu inancını sadece kendi taşımış, ulusuna yaymak gücünü gösterememiştir. Bu tanrının birçok özelliklerinin Yahudi tanrısı [[Yahova]]'ya taşındığı, [[Hammurabi kanunları]]nın da Yahudi şeriatının temelini oluşturduğu ifade edilmiştir. Samuel Reinach, Orpheus adlı kitabında "Eğer Musevi kanunlarının [[Musa]]’ya Tanrı tarafından yazdırıldığı doğruysa, Tanrı, Hammurabi’nin yapıtını aşırmış demektir." ifadesini kullanmıştır.<ref>http://web.itu.edu.tr/~bulu/favorite_books_files/dusunce_tarihi_v01.pdf</ref>
 
Örneğin [[Sümerler]]in 50 kadar tanrısının ismi sonraları [[Marduk]]'a verilmiş ve tektanrıcılık yönünde adımlar atılmıştır.<ref>https://books.google.com.tr/books?id=pYmxBgAAQBAJ&pg=PA23&lpg=PA23&dq=marduk+50+kadar+muazzez+ilmiye&source=bl&ots=n7hIa4VmlY&sig=6AdKjS09YUKvrWDZwWonQMwMuns&hl=tr&sa=X&ei=JoYBVd_oAsG6UZrWgrgE&ved=0CD8Q6AEwBjgK#v=onepage&q=marduk%2050%20kadar%20muazzez%20ilmiye&f=false</ref> Bu tanrının birçok özelliklerinin Yahudi tanrısı [[Yahova]]'ya taşındığı, [[Hammurabi kanunları]]nın da Yahudi şeriatının temelini oluşturduğu ifade edilmiştir. Samuel Reinach, Orpheus adlı kitabında "Eğer Musevi kanunlarının [[Musa]]’ya Tanrı tarafından yazdırıldığı doğruysa, Tanrı, Hammurabi’nin yapıtını aşırmış demektir." ifadesini kullanmıştır.<ref>http://web.itu.edu.tr/~bulu/favorite_books_files/dusunce_tarihi_v01.pdf</ref>
 
Mısırlı [[IV. Amenotep]]'in tek tanrısı [[Aton]] ([[MÖ 14. yüzyıl]])'dur.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Monoteizm" sayfasından alınmıştır