Jüpiter: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k Sacrosanct tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Hancer i figan tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi.
k Yazılış AWB ile
167. satır:
 
=== Jüpiter'in kendi ekseni etrafında dönüşü ===
Katı bir yüzeye sahip olmayan Jüpiter'in dönüş özelliklerinin, atmosfer yapılarının gözlenen hareketlerine göre belirlenmesine çalışılmıştır. Ancak daha 1690 yılında [[Giovanni Domenico Cassini]] ekvator bölgesi ile kutupların farklı devirlerle döndüğünü farketmiştirfark etmiştir. Sonradan bu gözlem duyarlı ölçümlerle doğrulanmış ve gezegen için 'Sistem I' ve 'Sistem II' olmak üzere iki ayrı dönme süresi tanımlanmıştır. Ekvator bölgelerinin dönüşü 9 saat 50 dakika 30,003 saniyede tamamlanır ve Sistem I olarak adlandırılır. Kutup bölgelerinde dönüş süresi 9 saat 55 dakika 40,630 saniyedir ve Sistem II adını alır. Jüpiter'den yayılan [[mikrodalga]] ve [[radyo]] dalgaboyundaki ışınımların ise 9 saat 55 dakika 29,730 saniyelik bir dalgalanma göstermelerine dayanarak, gezegenin manyetik alanını belirleyen büyük metalik hidrojen kütlesinin bu hızla dönmekte olduğu sonucu çıkarılmıştır. 'Sistem III' adı verilen bu periyot Jüpiter'in gerçek dönüş hızı olarak kabul edilir, ve bu değerin kutuplardaki dönüş hızı ile hemen hemen aynı olduğu; ekvatorda ölçülen farklı hızın, bu bölgelerdeki bulutların 400 km/saat hıza ulaşan rüzgârlar nedeniyle doğuya doğru hareket etmelerinden kaynaklandığı dikkati çeker.
 
=== Halkalar ===
246. satır:
== Jüpiter araştırmalarının tarihçesi ==
* Eski çağlardan günümüze ulaşan kaynaklarda Jüpiter, Ay, Güneş, Merkür, Venüs, Mars, ve Satürn ile birlikte görünür hareketlerinin diğer yıldızlardan farklılığıyla tanınan 7 gökcisminden biri olarak gösterilir. Bu yönüyle, antik gökbilim için olduğu kadar [[astroloji]] açısından da önem taşıyan gezegen, birçok dilde haftanın yedi gününe adını veren varlıklardan biri olarak, tarihöncesinden günümüze insan kültüründe yerini korumuştur.
* Jüpiter'in yalnızca parlak bir yıldız değil, üzerinde değişik koyulukta kuşakların seçilebildiği dairesel görünümde bir cisim olduğunu ilk farkedenfark eden 1610 yılında [[Galileo Galilei]] oldu. Galilei aynı zamanda Jüpiter'in en büyük dört uydusunu keşfetti ve [[Dünya]] dışındaki bir gezegenin kendi etrafında dönen uyduları olabileceğinin bu ilk kanıtını, [[Mikolaj Kopernik|Kopernik]]'in o güne dek yaygın kabul görmeyen [[güneşmerkezli teori]]sini desteklemek için kullandı.
* 1664'te İngiliz bilim insanı [[Robert Hooke]], ( ya da bazı kaynaklara göre Fransız-İtalyan bilim insanı [[Giovanni Domenico Cassini]]) [[Büyük Kırmızı Leke]]'yi ilk kez gözledi.
* 1676'da Danimarkalı gökbilimci [[Ole Christensen Romer]], Jüpiter'in uydularının [[örtülme]] ve [[tutulma]] zamanlarındaki oynamaların gezegenin Yer'den uzaklığıyla ilişkisini ölçerek ilk kez [[ışık hızı]]nı %25 yanılma payı ile hesapladı. Ölçüm araçlarının gelişmesinin katkısıyla, Romer'in bulduğu bu yöntem, 19. yüzyıl başında ışık hızının %1'den daha az hata ile hesaplanmasına olanak tanıdı.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Jüpiter" sayfasından alınmıştır