Eshilos: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Hayatı: Hata düzeltme.
→‎Hayatı: Düzeltmeler.
14. satır:
MÖ 5. yüzyılda tragedyanın asıl şeklini aldığı yazar Eshilos'tur. (MÖ 525-424 ) [[Eleusis]]'te doğmuştur. Bu tarih, [[Peisistratos]]'un parlak egemenliğinin onun ölümüyle son bulmasından üç yıl sonraya geliyor. Onun dönemi büyük politik kişiliklerin dönemi olmuştur. [[Isthenes]], [[Miltiades]], [[Themistokles]], [[Kimon]], [[Ephialtes]], [[Perikles]] gibi. Tümden kişisel olan nitelikleri açısından Eshilos Eleusis site devletindeki eski bir soylu aileden gelmedir. Dönemim şairleri [[Pindaros]], [[Simonides]], [[Khoirilos]], [[Sofokles]] ile ilişki içindeydi. Eshilos salt bir yazar değildi, dönemin etkin düşünürlerindendi.
 
Tragedya yazmaya yaklaşık M.Ö. 500'lerde, yani gençliğinde başlamıştır. 2. yüzyılda coğrafyacı [[Pausanias (Coğrafyacı)|Pausanias]]'a göre bir gece tanrı [[Dionysos]] rüyasına girip, ona yeni oluşmakta olan tragedya sanatına yönelmesini söyler. Eshilos rüyasından uyanınca bir tragedya yazmaya başlar. [[Maraton]], [[Salamis]], [[Pers]] savaşlarına katılmıştır. Tragedya yarışmalarına gençliğinde katılmaya başlamıştır. İlk ödülünü 485'te kazanmıştır. Eserlerinde koroya önem vermiş, oyunlarını mitolojiden almıştır. Tanrıların ve kahramanların en önemli ve en etkileyici taraflarını seçmiştir.
 
Eshilos, konuları bakımından birbiri ile ilgili üç oyunu birleştirmiş (trilogia=üçleme), sonuna bir satyr oyunu eklemiştir. Doksan kadar oyun yazmış olmasına rağmen elimize sadece yedi tanesi ulaşmıştır. MÖ 458'de [[Orestia]] adlı trilogiasıyla ([[Agamemnon]], [[Adak sunucuları]], [[Eumenidler]]) son zaferini kazanmıştır. Trilogianın konusu ''Orestes'' in babasının katilinden ve annesinden aldığı öçtür. Yarışmalarda elli iki kez ödül kazandığı sanılıyor. 472'de sahnelediği [[Persler]] adlı oyunu diğerlerinden tarihi, konu olarak işleme bakımından farklıdır. Bu oyunda yazar, Atinalıların yiğitliklerini, Perslerin ağzından övüp Perslerin yenilgisini tanrılara bağlar. Elimize geçen yedi oyunundan ilk yazılanı [[Yalvarıcılar]]'da elli kişilik koro ve bir kahraman vardır. Eshilos bu oyunda tek bir oyuncu kullanırken Persler, [[Tebai'ye Karşı Yediler]] ve [[Zincire vurulmuş Prometheus]] adlı oyunlarıyla tragedyaya ikinci oyuncuyu getirmiştir ve böylece karşılıklı konuşmaların oranı artmıştır.
 
Oidipus'un oğullarının çatışmasını anlatan Tebai'ye Karşı Yediler ile M.Ö. 467'de birincilik kazanmıştır. Zincire vurulmuş Prometheus'ta koro şarkılarının azalmasıyla oyunu konuşmalar ilerletmiştir. Konusu Promethes'un ateşi çalıp insanlara öğretmesi nedeniyle Zeus tarafından cezalandırılmasıdır.
 
Eshilos oyunun sunulması ile ilgili de maske, elbise ve yüksek ayakkabılar gibi yenilikler de getirmiştir. Dili güç anlaşılan, ağdalı bir dildi. Toplumdaki dini ve ahlaki konuları işlemiştir. Karakterlerin derinine pek inmemiş, kahramanların kin, intikam, gurur gibi duygularını başarıyla aktarmıştır.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Eshilos" sayfasından alınmıştır