Rusça: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k →Rus Lehçeleri: düzenleme AWB ile |
k →Rus Lehçeleri: Hatalı Değişim Geri Alındı AWB ile |
||
146. satır:
[[Merkez]] lehçesi Rus dilinin en düzgün ve gerçekçi hâlidir. Kelimelerde telâffuz normaldir. Sesler konuşma dilinde yutulmaz veya uzatılarak söylenmez. Tıpkı Türk dili için kullanılan '''İstanbul Türkçesi''' ifadesi [[Merkez]] lehçesini ifade etmek için uygundur. Rus dilinin en sade hâli bu lehçedir.<ref name="Zakharchenko">Viktor Zakharchenko, Folk songs of the Kuban, 1997 [http://web.archive.org/web/20050226230010/http://geocities.com/terek_kaz/pesni/peskub.htm Retrieved] 07 November 2007</ref> Rus yazı dilinde bu lehçe kullanılır. [[Rusya]]'nın başkentinde bu lehçe konuşulduğu için Rus diplomatların, politikacılarının, siyasetçilerinin ve hatta Rus devlet başkanlarının çoğunun lehçesi [[Merkez]] lehçesidir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Падение статуса русского языка на постсоветском пространствее | dil = Russian | url = http://www.demoscope.ru/weekly/2006/0251/tema01.php | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160304204317/http://demoscope.ru/weekly/2006/0251/tema01.php | arşivtarihi = 4 Mart 2016}}</ref> [[Merkez]] lehçesinin en önemli özelliği Rus dilindeki tüm yazıların bu lehçe esas alınarak oluşturulmasıdır. Fakat gene de Rus dili yazıldığı gibi okunan bir dil değildir. Birçok harf yumuşatılır. Vurgu olamayan '''o''' sesi '''a''' olarak okunur.<ref>{{Web kaynağı | başlık = ОБЩЕСТВО | dil = Russian | url = http://top.rbc.ru/society/16/08/2012/664886.shtml | arşivurl = http://web.archive.org/web/20150717024919/http://top.rbc.ru/society/16/08/2012/664886.shtml | arşivtarihi = 17 Temmuz 2015}}</ref> Örneğin; Rus dilinde demir anlamına gelen '''железо''' (jelyeza) şeklinde okunur. Yani lehçe olduğu gibi yazı dilinde de esas alınsa gene de bazı harflerin okunuşları farklıdır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Русский язык в Монголии стал обязательным | dil = Russian | url = http://www.nr2.ru/83966.html | arşivurl = http://web.archive.org/web/20140504174449/http://www.nr2.ru/83966.html | arşivtarihi = 4 Mayıs 2014}}</ref>
[[Güney]] Rus lehçesi Kuzey Rus lehçesine oranla daha kibardır. Hiçbir harf yutulmaz. Ancak bu lehçenin en büyük farklılığı telâffuzdur. Harfler ve kelimeler olduğundan çok daha farklı bir şekilde telâffuz edilir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = КОНСТИТУЦИЯ РЕСПУБЛИКИ АБХАЗИЯ | dil = Russian | url = http://www.abkhaziagov.org/ru/state/sovereignty/ | arşivengelli = evet}}</ref> Genel olarak sessiz harflerin çoğu yumuşatılır. Aynı zamanda konuşma dilinde de birçok harf düşürülebilir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = КОНСТИТУЦИЯ РЕСПУБЛИКИ ЮЖНАЯ ОСЕТИЯ | dil = Russian | url = http://cominf.org/node/1127818105 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20131020155305/http://cominf.org/node/1127818105 | arşivtarihi = 20 Ekim 2013}}</ref> Tıpkı Türk dilindeki ünlü düşmesi gibi bu lehçede de birçok sesli harf düşebilir. Örneğin; Rus dilinde çember anlamına gelen '''круг''' (kurug şeklinde okunur.) Yazı dilinde Merkez lehçesi esas alınır. Eskiden bu kelime '''куруг''' şeklinde yazılırdı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Законодательство Российской Федерации | dil = Russian | url = http://legal-ussr.narod.ru/data01/tex10935.htm | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160514134211/http://legal-ussr.narod.ru/data01/tex10935.htm | arşivtarihi = 14 Mayıs 2016}}</ref> Güney Rus lehçesinde ilk '''u''' harfi düşer. Bundan dolayı Güney [[Rusya]]'da yaşayanlar bu kelimedeki ilk '''u''' harfini söylemezler. Bu ilginç telâffuz biçimi [[Merkez]] lehçesinin yazı diline ilham olmuştur. Fakat [[Merkez]] lehçesindeki kişiler bunu hâlâ (kurug) şeklinde telâffuz eder.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Конституция КР | dil = Russian | url = http://www.gov.kg/?page_id=263 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160508184855/http://www.gov.kg/?page_id=263 | arşivtarihi = 8 Mayıs 2016}}</ref> Bu
Rus dilinde fen anlamına gelen '''наука''' (nauga) şeklinde okunur. Bu sözcüğün bu şekilde okunmasının nedeni [[Güney]] lehçesidir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = У К Р А Ї Н А О Д Е С Ь К А О Б Л А С Н А Р А Д А Р І Ш Е Н Н Я | dil = Russian | url = http://oblrada.odessa.gov.ua/index.php?option=com_content&view=article&id=2008:-------l----r----&catid=125&Itemid=185&lang=ru | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160310045955/http://oblrada.odessa.gov.ua/index.php?catid=125&id=2008:-------l----r----&itemid=185&lang=ru&option=com_content&view=article | arşivtarihi = 10 Mart 2016}}</ref> Bu okunuş çoğu Ruslarda aynı şekildedir. [[Kuzey]] Rus lehçesini konuşanlar dışındaki Merkezdeki Ruslarda dahil olmak üzere herkes bu kelimeyi böyle okur. Bu lehçede bu kelimedeki '''k''' harfi yumuşatılmış ve '''g''' olarak okunmuştur. Bu okunuş ise yaygınlaşmıştır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = ПОЛИТИКА | dil = Russian | url = http://www.from-ua.com/politics/e62743796b72a.html | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160330055032/http://www.from-ua.com/politics/e62743796b72a.html | arşivtarihi = 30 Mart 2016}}</ref> [[Merkez]] lehçesini konuşan çoğu kimse de bu kelimeyi bu şekilde okur. Fakat yazı dilinde ise [[Kuzey]] lehçesi kullanılmıştır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Глава 3. ОБЕСПЕЧЕНИЕ ПРАВ И СВОБОД ГРАЖДАН УКРАИНЫ, ПРАВ НАЦИОНАЛЬНОСТЕЙ В АВТОНОМНОЙ РЕСПУБЛИКЕ КРЫМ | dil = Russian | url = http://www.rada.crimea.ua/en/bases-of-activity/konstituciya-ARK/glava03 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20140330092350/http://www.rada.crimea.ua/en/bases-of-activity/konstituciya-ARK/glava03 | arşivtarihi = 30 Mart 2014}}</ref>
| |||