Türk okçuluğu: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yscplus (mesaj | katkılar)
k Yazım yanlışı düzeltildi ve yeni bağlantılar eklendi.
Değişiklik özeti yok
1. satır:
[[Dosya:OttomanHorseArcher.jpg|thumb|Türk atlı okçusu]]{{Osmanlı kültürü}}
[[Türkler]]de [[Okçuluk|okçuluğun]] ve özellikle [[atlı okçuluk|atlı okçuluğun]] önemi tarih öncesi zamanlara kadar uzanır. Yaklaşık MÖ 5000'den itibaren [[Altay Dağları|Altay]] ve [[Tanrı Dağları]] ve çevresinde ortaya çıkan, daha sonra da [[İç Asya]]’ya tamamen egemen olan "Atlı Bozkır Kültüründe" [[at]]lara ve okçuluğa büyük önem verilmektedir.<ref name="b">Öngel, Hasan Basri. Gelişim Sürecinde Erken İç Asya Türk Okçuluğu. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 21, Sayı 2, (2001), 189-215.</ref> Tarihteki Türk atlı okçuları, dört nala giderken eyer üstünde dönüp arkaya ok ataraka rol oynayan taktiklerdir.<ref name="e" /><ref name="d">Özveri, M., Arıç, H., Gür, A., Çetintaş, B. - NTV Tarih - Sayı 34 - Kasım 2011 - İstanbul 1308-7878</ref> Türk destanlarından [[Oğuz Kağan Destanı]]'ndtarak hedefe tam isabet ettirme ustalıklarıyla tanınmışlardır.<ref name="c">Findley, Carter V.. Dünya Tarihinde Türkler. 1. Basım. İstanbul: Kitap Yayınevi, 2006. s. 37.</ref> Uluslararası literatürde "[[Part Atışı]]" olarak isimlendirilen at üzerinde geriye doğru yapılan ok atışının en başarılı ve en ünlü uygulayıcıları Türkler olmuşlardır. Türk kahramanı [[Tarkan (savaşçı)|Tarkan]]ların [[tolga]]larına [[şahin]] tüyü takma hakkı yalnızca Part atışını başarılı bir şekilde uygulayabilenlerine verilmiştir.<ref name="e">[http://www.tirendaz.com/tr/?page_id=169 Türk Geleneksel Okçuluğunun Kısa Tarihi] Tirendaz, erişim tarihi: 3.12.2011</ref> Vur-kaç, sahte geri çekilme ve düşmanın etrafını sarma gibi taktikler Türk atlı okçularının kullandığı ve birçok zaferde kilit rol oynayan taktiklerdir.<ref name="e" /><ref name="d">Özveri, M., Arıç, H., Gür, A., Çetintaş, B. - NTV Tarih - Sayı 34 - Kasım 2011 - İstanbul 1308-7878</ref> Türk destanlarından [[Oğuz Kağan Destanı]]'ndakilita ok ve yay, sembolik anlamlarla yer almaktadır.<ref name="a" /> Türk kültürünün geçmişinde okçuluk geniş bir alanda öneme sahip olmuştur. Orta Asya'da geçim kaynağı ve askerî tatbikat niteliği olan sürek avları, Türk atlı okçuluğunun gelişmesini sağlamış; Türkler bu becerilerini Orta Asya'dan Anadolu'ya taşımışlardır.<ref name="d" /> [[Savaşçılık]], [[avcılık]], [[sporculuk]] gibi alanların dışında sosyal alanda da okçuluk önem teşkil etmiştir. Örneğin askeri bayramlarda, dinsel törenlerde çeşitli sportif okçuluk yarışmaları toplumsal hayatta yer almıştır. Avrasya coğrafyasında göçebe yaşayan Türklerin ok ve yay yapımında kullanılan özel malzeme ve teknikleri gizli bir şekilde usta-çırak yoluyla nesilden nesle aktarması, teknolojik fark sayesinde yerleşik halklara karşı Türklere üstünlük sağlamış ve silah üreticisiyle ailesine sosyal yaşamda seçkinlik kazandırmıştır.
{{Osmanlı kültürü}}
[[Türkler]]de [[Okçuluk|okçuluğun]] ve özellikle [[atlı okçuluk|atlı okçuluğun]] önemi tarih öncesi zamanlara kadar uzanır. Yaklaşık MÖ 5000'den itibaren [[Altay Dağları|Altay]] ve [[Tanrı Dağları]] ve çevresinde ortaya çıkan, daha sonra da [[İç Asya]]’ya tamamen egemen olan "Atlı Bozkır Kültüründe" [[at]]lara ve okçuluğa büyük önem verilmektedir.<ref name="b">Öngel, Hasan Basri. Gelişim Sürecinde Erken İç Asya Türk Okçuluğu. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 21, Sayı 2, (2001), 189-215.</ref> Tarihteki Türk atlı okçuları, dört nala giderken eyer üstünde dönüp arkaya ok atarak hedefe tam isabet ettirme ustalıklarıyla tanınmışlardır.<ref name="c">Findley, Carter V.. Dünya Tarihinde Türkler. 1. Basım. İstanbul: Kitap Yayınevi, 2006. s. 37.</ref> Uluslararası literatürde "[[Part Atışı]]" olarak isimlendirilen at üzerinde geriye doğru yapılan ok atışının en başarılı ve en ünlü uygulayıcıları Türkler olmuşlardır. Türk kahramanı [[Tarkan (savaşçı)|Tarkan]]ların [[tolga]]larına [[şahin]] tüyü takma hakkı yalnızca Part atışını başarılı bir şekilde uygulayabilenlerine verilmiştir.<ref name="e">[http://www.tirendaz.com/tr/?page_id=169 Türk Geleneksel Okçuluğunun Kısa Tarihi] Tirendaz, erişim tarihi: 3.12.2011</ref> Vur-kaç, sahte geri çekilme ve düşmanın etrafını sarma gibi taktikler Türk atlı okçularının kullandığı ve birçok zaferde kilit rol oynayan taktiklerdir.<ref name="e" /><ref name="d">Özveri, M., Arıç, H., Gür, A., Çetintaş, B. - NTV Tarih - Sayı 34 - Kasım 2011 - İstanbul 1308-7878</ref> Türk destanlarından [[Oğuz Kağan Destanı]]'nda ok ve yay, sembolik anlamlarla yer almaktadır.<ref name="a" /> Türk kültürünün geçmişinde okçuluk geniş bir alanda öneme sahip olmuştur. Orta Asya'da geçim kaynağı ve askerî tatbikat niteliği olan sürek avları, Türk atlı okçuluğunun gelişmesini sağlamış; Türkler bu becerilerini Orta Asya'dan Anadolu'ya taşımışlardır.<ref name="d" /> [[Savaşçılık]], [[avcılık]], [[sporculuk]] gibi alanların dışında sosyal alanda da okçuluk önem teşkil etmiştir. Örneğin askeri bayramlarda, dinsel törenlerde çeşitli sportif okçuluk yarışmaları toplumsal hayatta yer almıştır. Avrasya coğrafyasında göçebe yaşayan Türklerin ok ve yay yapımında kullanılan özel malzeme ve teknikleri gizli bir şekilde usta-çırak yoluyla nesilden nesle aktarması, teknolojik fark sayesinde yerleşik halklara karşı Türklere üstünlük sağlamış ve silah üreticisiyle ailesine sosyal yaşamda seçkinlik kazandırmıştır.
 
Türkler at üzerinde ileri, geri ve yanlara ok atma konusunda uzmanlaşmışlardır. Anna Komnena bu konu hakkında şöyle demiştir: "Bir Türk kovalamaya geçmişse, düşmanını ok atarak haklar. Kendisi kovalanıyorsa, okları sayesinde üstün gelir. Fırlattığı ok uçarak ata veya atlıya saplanır. Ok çok güçlü bir elle gerilmişse, gövdeyi delip geçer. Türkler gerçekten çok usta okçulardır.” <ref name="f">Gömeç, Saadettin. "Eski Türk Ordusunun Genel Mahiyeti" /> Dr. Paul E. Klopsteg’in 1929 yılında yayımladığı “Türk Okçuluğu ve Bileşik Yay” adlı kitabında ve Ralph Payne-Gallwey’in “Orta Çağ ve Daha Sonraki Zamanların Türk ve Diğer Doğu Okları” adlı eserlerinde belirttikleri üzere Türklerin binlerce yıl önce gerçekleştirdikleri uzaklık rekorları uzun yıllar boyunca kırılamamıştır.