Vikipedi

Atmacacılık: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Değişiklik özeti yok
Değişiklik özeti yok
2. satır:
'''Atmacacılık''', [[bayağı atmaca|atmaca]] (''Accipiter nisus'') gibi ufak yırtıcı kuşları eğiterek onlarla yapılan [[doğancılık]] çeşididir.
 
'''[[Doğancılık]]''' (İng. ''falconry'') denilen eğitilmiş yırtıcı kuşlar ([[Falconiformes]] ile [[Strigiformes]] takımlarından kimi türler) ile yapılan [[avcılık]]ta '''atmacacılık''' dışında, ''Falco'' cinsinden doğanlarla yapılan '''[[şahincilik]]''' ve [[kaya kartalı]] (''Aquila chrysaetos'') ile yapılan '''[[Kartal ile avcılık|kartalcılık]]''' da vardır. Atmacacılık küçük avlar için genelde ''[[Accipiter nisus]]'' ile yapılırken bazı bölgelerde ''[[Accipiter brevipes]]'' ile ''[[Accipiter badius]]'' türlerinden de yararlanılır. Tavşan gibi büyük avlar için [[Bayağı çakır kuşu|çakır]] (''Accipiter gentilis'') kullanılır.
 
Kuşlarla [[avcılık]] türü olarak özellikle [[Türkiye]]'de [[Karadeniz Bölgesi]]'nin doğusunda, [[Gürcistan]]'da ve [[Kafkasya]]'nın kuzeyinde, [[Orta Asya]]'da, [[Kazakistan]], [[Kırgızistan]] ve [[Türkmenistan]]'da yaygın olarak gerçekleştirilir. [[Atmaca]] adı verilen kuş türü kullanılarak yapılan bu avda değişik kuşların üzerine sürülerek avlanması sağlanır. Bölgede bu sporun her yaştan meraklıları vardır. Bu uğraşı içinde olanlar birlikteliklerini dernekleşerek geliştirirler ve yaygınlaştırırlar.
 
Atmacacılık [[Danaburnu]] avı ile başlar. Danaburnuyla [[Kızıl sırtlı örümcek kuşu]] avlanarak devam eder. Kızıl sırtlı örümcek kuşunu çekme tuzak gibi kullanarak [[Atmaca]] yakalama ile ilk amaca ulaşılır. Atmacanın eğitiminden sonra onunla [[Bıldırcın]] avı ile amaç sonlanır. Bütün bu aşamaların hepsine ''atmacacılık'' denir.
 
Atmacacılıkta atmacanın (Lazca ''sift'eri'', Arhavi şivesinde ''şǩip'iri'' ya da ''mimiya'') yalnızca dişisi kullanılır. Dişisinin yaklaşık üçte biri olan ve '''cura''' denilen erkeği (Lazca Fındıklı şivesinde ''mamuliǯa'', Pazar şivesinde ''mumuliǯa'') kullanılmaz.
 
== Danaburnu avı ==
[[Dosya:Gryllotalpa gryllotalpa vorne-oben.jpg||260px|thumb|[[Danaburnu]] (''Gryllotalpa gryllotalpa'')]]
İçinde [[Danaburnu]] ([[Lazca]]:''ğvap'a'') olduğu düşünülen deliklere biraz sabunlu su dökülür. Delikte bir danaburnu varsa sabunlu suyun deliğe girmesiyle deliğinden dışarı çıkar. Danaburnu daha sonra 30x15 santimetrelik kafes telinden yapılmış, yaklaşık 20 cm yüksekliğinde el yapımı bir kapana (ragi) koyulur. Yaklaşık 50 cm uzunluğunda ince metal bir çubuk kapan kapağının kendiliğinden kapanmasını sağlar.
 
== Kızıl sırtlı örümcek kuşu avı ==
[[Dosya:Lanius collurio 1.jpg|260px|thumb|[[Kızıl sırtlı örümcek kuşu]] (''Lanius collurio'')]]
Danaburnu kapana konur ve üzeri, yakalanacak kuşun zarar vermesini engellemek için bir parça kafes telle örtülür. Böcek bir parça ip ile kapana bağlanarak kafes telleri arasından dışarı kaçması önlenir. Daha sonra tuzak uygun bir sahada yere yerleştirilir ve kuş kapana girdiğinde kapağı kapayacak olan metal çubuk kıvrılarak tuzak kurulur. Avcı, kapanı yerleştirdikten sonra yakınlarda bir yerde bekler. Avcının kuşun kapanda kendini incitmemesi için kapanın yakınında kalarak örümcek kuşu yakalanır yakalanmaz kuşu kapandan kurtarır.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Atmacacılık" sayfasından alınmıştır