Ayla Algan: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Merahm (mesaj | katkılar)
imla düzeltmeleri yaptım.
Pivox (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
12. satır:
| yer = [[İstanbul]], [[Türkiye]]
| ulus = {{TUR}}
| evlilik = [[Beklan Algan]] (1933 - 2010)
| ilişkiler =
| çocukları = [[Sevi Algan]]
| ebeveyn = [[Vedat Kasman]] - [[<br>Nevzat Kasman]]
| meslek = [[Tiyatro Sanatçısıoyuncusu]],ve [[Sinemasinema Oyuncusuoyuncusu]], [[Şarkıcışarkıcı]]
| köken =
| etkinyılları =
27. satır:
}}
 
'''Ayla Algan''' (d. 29 Ekim 1937, [[İstanbul]])<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tsa.org.tr/kisi/kisigoster/2340/ayla-algan | başlık = Ayla Algan | erişimtarihi = 06 Mayıs 2015 | yayıncı = [[Türk Sineması Araştırmaları]] | arşivengelli = evet}}</ref>, Türk tiyatro sanatçısı, sinema oyuncusu ve şarkıcı.
Müzik ve tiyatro sanatlarını iç içe yaşayan bir sanatçı olan Ayla Algan, [[Yunus Emre]]'nin şiirlerini Almanca, Fransızca, İngilizce olarak şiirli-şarkılı okuyarak [[Yunus Emre]]'yi dünyada tanıtmıştır. Onu halka mal eden ise mizahi bir dili olan ''"Koca Öküz"'' adlı şarkısı olmuştur.<ref>[http://www.multikulti.de/aktuelles/tuerkisch/hanende_sazende/ayla_algan.html Ufuk Danışman, '''Türkülerin Caz Suflörü''']</ref> Tiyatroda Hamlet rolünü oynayan Dünyadaki sayılı kadın oyuncu arasında yer alır. Tiyatro alanında eğitmenlik yapmaya, ayrıca sinema filmleri ve dizilerde rol almaya devam etmektedir. [[1972]]'de [[devletDevlet sanatçısısSnatçısı]] unvanı ile onurlandırılmıştır. 2015-2016 sezonunda [[Kurtlar Vadisi Pusu]] adlı dizide "[[Anadolu Selçuklu]]" karakterini canlandırmıştır.
 
2015-2016 sezonunda [[Kurtlar Vadisi Pusu]] adlı dizide Anadolu Selçuklu karakterini canlandırmıştır.
 
== Yaşamı ==
29 Ekim 1937'de [[İstanbul]]'da doğdu. Babası Girit göçmeni tüccar [[Vedat Kasman]], annesi ressam [[Nevzat Kasman]]'dır.<ref name="Algan">{{Web kaynağı | url = http://arama.hurriyet.com.tr/arsivnews.aspx?id=-110728 | başlık = '''"40 Yıllık Genç Tiyatrocu"''', ''Hürriyet, 31.10.2009'' | erişimtarihi = 2 Eylül | erişimyılı = 2009 | arşivengelli = evet}}</ref> Ailenin tek çocuğu olan Ayla Algan, çocukluğunda piyano, bale ve şan dersleri aldı. 5 yaşında başladığı piyano öğrenimini lise öğrenimi için [[Fransa]]'ya gidene kadar 11 yıl boyunca sürdürdü. Ortaokulu İstanbul'daki [[Notre Dame de Sion]]'da, liseyi Fransa'daki [[Versailles]] Lisesi'nde okudu. Lise öğrenimi devam ederken tanıştığı [[Beklan Algan]] (1933 - 2010) ile evlendi. Eşi [[Beklan Algan]] ile birlikte Amerika'da New York Actor Studio Actor’s Repertuary Theatre’s of Broadway sahne eğitimi alan sanatçı, Türkiye'ye döndükten sonra [[İstanbul Şehir Tiyatroları]]'nın kadrosuna girdi ve [[1961]]'de ''Tarla Kuşu'' oyunu ile tiyatroda ilk rolünü oynadı. Aynı yıl ''[[Hamlet]]'' oyununda rol aldı; hem Ophelia hem de erkek rolü olmasına rağmen Hamlet karakterini canlandırmıştı. Bu nedenle ''"Erkek Hamlet"'' olarak anıldı. 1965'te ''Fizikçiler'' oyunuyla ''İlhan İskender En İyi Kadın Oyuncu Ödülü'''ne layık görüldü ancak tiyatronun kolektif bir sanat olduğu gerekçesiyle geri çevirdi. 1966'da [[Muhsin Ertuğrul]]'un istifası üzerine Şehir Tiyatroları'ndan ayrıldı, bir süre [[LCC Language and Culture Center]] Tiyatro Okulu'nda tiyatro öğretmenliği ve oyuncu çalıştırma dersleri verdi. Buradan [[Macit Koper]], [[Taner Barlas]], [[Cezmi Baskın]], [[Meral Çetinkaya]] ve [[Rutkay Aziz]] gibi değerli oyuncu ve yönetmenler çıktı.
Ailenin tek çocuğu olan Ayla Algan, çocukluğunda piyano, bale ve şan dersleri aldı. 5 yaşında başladığı piyano öğrenimini lise öğrenimi için [[Fransa]]'ya gidene kadar 11 yıl boyunca sürdürdü. Ortaokulu İstanbul'daki [[Notre Dame de Sion]]'da, liseyi Fransa'daki [[Versailles]] Lisesi'nde okudu. Lise öğrenimi devam ederken tanıştığı [[Beklan Algan]] (1933 - 2010) ile evlendi.
 
Eşi [[Beklan Algan]] ile birlikte Amerika'da [[New York Actor Studio Actor’s Repertuary Theatre’s of Broadway]] sahne eğitimi alan sanatçı, Türkiye'ye döndükten sonra [[İstanbul Şehir Tiyatroları]]'nın kadrosuna girdi ve [[1961]]'de ''Tarla Kuşu'' oyunu ile tiyatroda ilk rolünü oynadı. Aynı yıl ''[[Hamlet]]'' oyununda rol aldı; hem Ophelia hem de erkek rolü olmasına rağmen Hamlet karakterini canlandırmıştı. Bu nedenle ''"Erkek Hamlet"'' olarak anıldı. [[1965]]'te ''Fizikçiler'' oyunuyla ''İlhan İskender En İyi Kadın Oyuncu Ödülü'''ne layık görüldü ancak tiyatronun kolektif bir sanat olduğu gerekçesiyle geri çevirdi. [[1966]]'da [[Muhsin Ertuğrul]]'un istifası üzerine Şehir Tiyatroları'ndan ayrıldı, bir süre [[LCC Language and Culture Center]] Tiyatro Okulu'nda tiyatro öğretmenliği ve oyuncu çalıştırma dersleri verdi. Buradan [[Macit Koper]], [[Taner Barlas]], [[Cezmi Baskın]], [[Meral Çetinkaya]] ve [[Rutkay Aziz]] gibi değerli oyuncu ve yönetmenler çıktı.
1964'te yönetmenliğini [[Ertem Göreç]]{{'}}in yaptığı, senaryosu [[Vedat Türkali]]{{'}}ye ait olan ''[[Karanlıkta Uyananlar]]'' filmi ile ilk kez sinema dalında çalışmalara başladı. 1966{{'}}da [[Atıf Yılmaz]]{{'}}ın yönettiği ''[[Ah Güzel İstanbul (film, 1966)|Ah Güzel İstanbul]]'' filminde ile ilk kez başrol oynadı.
1971'de [[Paris]]'in ünlü konser salonu Olimpia'da sahneye çıkan Algan, 1972 yılında [[Paris]]'te [[Jean L. Bazault]] yönettiği [[Recamier Tiyatrosunda]], [[Peter Brook]]'un Tiyatro Atölyesine, davetli olarak katılmıştır. 1972-1979 yılları arasında [[Paris]]'te yaşadı ve müzikle ilgilendi. 1972'de Turizm Bakanlığı'nın isteği üzerine [[Yunus Emre]]'nin 650. yıl dönümü için bir albüm hazırladı. [[1975]] yılında dünyaya gelen kızına Yunus Emre'den esinlenerek ''"Sevi"'' adını koydu. 1973'te Bulgaristan'daki Uluslararası Altın Orfe Şarkı Yarışması'nda savaş karşıtı bir şarkı söyleyerek ''ikincilik'' ödülünü alan Algan'a aynı yıl devlet sanatçısı unvanı verildi ve "[[UNICEF]] Onur ödülüneÖdülü"{{'}}ne layık görüldü. 1977'de Polonya Sopot Festivali'nde Oda Kızılderililerinin sorunları üstüne bir şarkı ile Dünya birinciliği kazandı.
 
1980'de [[Berlin]]'e gitti, [[Schaubühne Tiyatrosu]]'nda dört yıl boyunca [[Tuncel Kurtiz]], [[Şener Şen]], [[Macit Koper]] gibi sanatçılarla işçi tiyatrosu yaptı. 1984 yılında ise [[Erol Keskin (oyuncu)|Erol Keskin]], [[Beklan Algan]], [[Prof. Cevat Çapan]], [[Taner Barlas]], [[Ahmet Levendoğlu]], [[Macit Koper]], [[Haluk Şevket]], [[Yekta Kara]], [[Müge Gürman]], [[Metin Deniz]], [[Ergüder Yoldaş]], Prof. [[Süleyman Velioğlu]], [[Oben Güney]] gibi meslektaşlarıyla BİLSAK Tiyatro Atölyesi'ni kurdu.<ref>[http://www.aylaalgan.com.tr/hh.htm Ayla Algan resmi sitesinden] Türkçe Vikipedi</ref>
 
1988 yılında ise [[Beklan Algan]], Erol Keskin, [[Haluk Şevket Ataseven]] ile birlikte Tiyatro Araştırma Laboratuvarı (TAL)'ı kurdu ve burada pek çok deneysel projeye imza atarak genç tiyatro oyuncularının eğitimine katkıda bulundu. Ayrıca 1996 yılında [[İstanbul Şehir Tiyatroları]]'nda Genel Sanat Yönetmeni Yardımcılığı yaptı. 1999-2001 sezonunda [[Kenan Işık]]’ın [[İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları]]'nda sahnelediği [[Şeyh Galip]]’in "Aşk Hastası" oyununu oynadıktan sonra, [[Şehir Tiyatroları]]ndan emekli oldu. Halen sanat hayatına devam etmekte olan Ayla Algan, "[[Seni Seviyorum Rosa]]", "[[Harem Suare]]", "[[O da Beni Seviyor]]" gibi onlarca filmde ve "Biz Size Aşık Olduk", "Üzgünüm Leyla", "[[Aliye]]" gibi çeşitli dizilerde rol almıştır. Ayrıca ''"Yaratıcı ve Çağdaş Tiyatro Teknikleri kursu"''ile de ünlü oyunculara oyuncu koçluğu yapmaktadır.
1984 yılında [[Erol Keskin (oyuncu)|Erol Keskin]], [[Beklan Algan]], [[Prof. Cevat Çapan]], [[Taner Barlas]], [[Ahmet Levendoğlu]], [[Macit Koper]], [[Haluk Şevket]], [[Yekta Kara]], [[Müge Gürman]], [[Metin Deniz]], [[Ergüder Yoldaş]], Prof. [[Süleyman Velioğlu]], [[Oben Güney]] gibi meslektaşlarıyla BİLSAK Tiyatro Atölyesi'ni kurdu.<ref>[http://www.aylaalgan.com.tr/hh.htm] Türkçe Vikipedi</ref>
 
1988 yılında ise [[Beklan Algan]], Erol Keskin, [[Haluk Şevket Ataseven]] ile birlikte Tiyatro Araştırma Laboratuvarı (TAL)'ı kurdu ve burada pek çok deneysel projeye imza atarak genç tiyatro oyuncularının eğitimine katkıda bulundu.
 
1996 yılında [[İstanbul Şehir Tiyatroları]]'nda Genel Sanat Yönetmeni Yardımcılığı yaptı.
 
1999 - 2000, 2000 - 2001 Sezonunda [[Kenan Işık]]’ın [[İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları]]'nda sahnelediği [[Şeyh Galip]]’in “Aşk Hastası“ oyununu oynadıktan sonra, [[Şehir Tiyatroları]]ndan emekli oldu. 
Koroporte Sanat Grubu'nun hem tiyatro eğitmeni hem de anlatıcısı olarak, Koroporte'nin İş Sanat'ta sahnelenen "Hayvanlar Karnavalı 2005-2006-2007" ve "Bir Sergiden Tablolar 2007-2008" gösterilerinde rol almıştır. 2011 yılında İstanbul Drama Sanat Akademisi Genel Sanat Yönetmenliği ve bunun yanında, tiyatro ve yaratıcı drama metodu kullanarak yabancı dil eğitimi olan "İngilizce Tiyatro Sertifika Programı" ve "Sinema-Tiyatro Oyunculuk Atölyesi" eğitmenliği görevlerini üstlenmiştir. Tiyatro ve dizilerde aldığı rollerle sanat hayatına devam etmektedir. 
Halen sanat hayatına devam etmekte olan Ayla Algan, "[[Seni Seviyorum Rosa]]", "[[Harem Suare]]", "[[O da Beni Seviyor]]" gibi onlarca filmde ve "Biz Size Aşık Olduk", "Üzgünüm Leyla", "[[Aliye]]" gibi çeşitli dizilerde rol almıştır. Ayrıca ''"Yaratıcı ve Çağdaş Tiyatro Teknikleri kursu"''ile de ünlü oyunculara oyuncu koçluğu yapmaktadır.
Koroporte Sanat Grubu'nun hem tiyatro eğitmeni hem de anlatıcısı olarak, Koroporte'nin İş Sanat'ta sahnelenen "Hayvanlar Karnavalı 2005 - 2006 - 2007" ve "Bir Sergiden Tablolar 2007 - 2008" gösterilerinde rol almıştır.
 
==Çalışmaları==
2011 yılında İstanbul Drama Sanat Akademisi Genel Sanat Yönetmenliği ve bunun yanında, tiyatro ve yaratıcı drama metodu kullanarak yabancı dil eğitimi olan "İngilizce Tiyatro Sertifika Programı" ve "Sinema-Tiyatro Oyunculuk Atölyesi" eğitmenliği görevlerini üstlenmiştir.
 
'''===TAL'da Yapılan Araştırmalar Sonucunda Çıkan Oyunlardan Bazıları:'''===
Ayla Algan sinema, tiyatro ve dizilerde aldığı rollerle halen sanat hayatına da devam etmektedir. 
“Anadolu*"Anadolu İnsanın Kültürel Kimliğinde Oyun”Oyun", 1996  (Anadolu İnsanı'nın Kültürel Kimliğinde Oyun geleneksel Türk Tiyatrosu Araştırma ve Uygulama Birimi)
 
“Sınırlar”*"Troya İçinde Vurdular Beni", (Tiyatro Araştırma Laboratuvarı,  AylaBeklan ALGANAlgan)
'''TAL'da Yapılan Araştırmalar Sonucunda Çıkan Oyunlardan Bazıları:'''
*"Everest My Lord", (Sevim Burak)-Naz Erayda, Bülent Erkmen, 1997
 
“Boşluk ve Kadın”*"Sınırlar", (Tiyatro Araştırma Laboratuvarı,  Ayla ALGANAlgan)
“Anadolu İnsanın Kültürel Kimliğinde Oyun”, 1996  (Anadolu İnsanı'nın Kültürel Kimliğinde Oyun geleneksel Türk Tiyatrosu Araştırma ve Uygulama Birimi)
“Yunus”*"Yunus"(1991 yılında İstanbul'da yapılan Uluslararası Tiyatro Enstitüsü  ITI'nın 4. Olağan Kongresi sırasında Ellen STEWARTStewart Stüdyosu'nda geliştirilmiştir.)
 
“Troya*"Troyalı İçinde Vurdular Beni”Kadınlar", (Tiyatro Araştırma Laboratuvarı, BeklanAyla ALGANAlgan)
“Troyalı*"Boşluk Kadınlar”ve Kadın", (Tiyatro Araştırma Laboratuvarı, Ayla ALGANAlgan)
 
“Everest*"Afrika My Lord”Dansı", (Sevim BURAK)-Naz ERAYDA,anısına BülentTiyatro ERKMEN,Araştırma 1997Laboratuvarı)
 
“Sınırlar”, Tiyatro Araştırma Laboratuvarı,  Ayla ALGAN
 
“Yunus”,  1991 yılında İstanbul'da yapılan Uluslararası Tiyatro Enstitüsü  ITI'nın 4. Olağan Kongresi sırasında Ellen STEWART Stüdyosu'nda geliştirilmiştir.
 
“Troyalı Kadınlar”, Tiyatro Araştırma Laboratuvarı, Ayla ALGAN
 
“Boşluk ve Kadın”, Tiyatro Araştırma Laboratuvarı, Ayla ALGAN
 
“Afrika Dansı” Sevim BURAK anısına Tiyatro Araştırma Laboratuvarı
 
2010'da tekrar açılan ve dernek yapısında çalışmalarına devam eden T.A.L. Tiyatro Araştırma Laboratuvarı'nın kurucusu ve başkanıdır.
 
'''===Şarkı Çalışmaları:'''===
Tasavvuf felsefesi ile çağımızda New Age akımındaki insan varlığının durumu ve bugünün insanını doğa içinde düşünsel ve bedensel olarak sahneye getirme çalışmaları ile Dünyaya Yunus Emre’nin felsefesini ve şiirle şarkılarını Fransızca, İngilizce ve Almanca olarak tanıtmıştır. Fransa, Orta Asya, ABD, Avrupa ve Afrika’da konser ve dinletiler, Paris’te Barclay Plak Şirketi tarafından çıkan uzunçalar ve 45’lik plaklarında, kendi halk müziğinden yola çıkarak Fransızca ve Türkçe olarak yorumladığı şarkılar vardır. 1961–2000 yılları arasındaki devlet sanatçılığını halen sürdürmektedir.
 
Tasavvuf felsefesi ile çağımızda New Age akımındaki insan varlığının durumu ve bugünün insanını doğa içinde düşünsel ve bedensel olarak sahneye getirme çalışmaları ile Dünyaya Yunus Emre’nin felsefesini ve şiirle şarkılarını Fransızca, İngilizce ve Almanca olarak tanıtmıştır. Fransa, Orta Asya, ABD, Avrupa ve Afrika’da konser ve dinletiler, Paris’te Barclay Plak Şirketi tarafından çıkan uzunçalar ve 45’lik plaklarında, kendi halk müziğinden yola çıkarak Fransızca ve Türkçe olarak yorumladığı şarkılar vardır.
 
1961–2000 yılları arasındaki devlet sanatçılığını halen sürdürmektedir.
 
Yunus Emre,
 
Olimpia (konseri) ilk Türk sanatçısı,
 
Paris Barclay Plak Şirketinde Yunus Emre ve Yöresel Eski türkülerden 45’likler ve uzun çalar,
 
Çağdaş Türk Şairleri, Şarkılı Şiirler – Beste Selmi ANDAK
 
*[[Yunus Emre]],
Türkiye’nin her yerinde Halk Konserleri, Avrupa, Amerika, Afrika, Rusya, Yunanistan’da…
*Olimpia (konseri) ilk Türk sanatçısı,
*Paris Barclay Plak Şirketinde Yunus Emre ve Yöresel Eski türkülerden 45’likler ve uzun çalar,
*Çağdaş Türk Şairleri, Şarkılı Şiirler – Beste Selmi ANDAK
*Türkiye’nin her yerinde Halk Konserleri, Avrupa, Amerika, Afrika, Rusya, Yunanistan’da…
 
== Ödülleri ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Ayla_Algan" sayfasından alınmıştır