Vikipedi

Ante Pavelić: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
YBot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.760.411 değişiklik
k Silinmiş şablona verilen bağlantı kaldırıldı
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{Makam sahibi bilgi kutusu
{{kaynaksız}}
|isim = Ante Pavelić
|resim =
|resim_büyüklüğü =
|makam = [[Poglavnik]]
|dönembaşı = 10 Nisan 1941
|dönemsonu = 8 Mayıs 1945
|hükümdar = [[Prens Aimone, Aosta Dükü|II. Tomislav]] {{small|(1941-1943)}}
|başbakan = [[Nikola Mandić]] {{small|(1943-1945)}}
|öncegelen =
|sonragelen =
|makam1 = [[Hırvatistan Bağımsız Devleti|Hırvatistan Bağımsız Devleti<br />Silahlı Kuvvetler Bakanı]]
|dönembaşı1 = 4 Ocak 1943
|dönemsonu1 = 2 Eylül 1943
|öncegelen1 = [[Slavko Kvaternik]]
|sonragelen1 = [[Miroslav Navratil]]
|makam2 = [[Hırvatistan Bağımsız Devleti|Hırvatistan Bağımsız Devleti<br />Dışişleri Bakanı]]
|dönembaşı2 = 16 Nisan 1941
|dönemsonu2 = 9 Haziran 1941
|öncegelen2 = Yeni makam
|sonragelen2 = [[Mladen Lorković]]
|makam3 = [[Skupština|Yugoslavya Parlamentosu Üyesi]]
|dönembaşı3 = 11 Eylül 1927
|dönemsonu3 = 7 Ocak 1929
|seçim_bölgesi3 = [[Zagrep]]
|doğum_adı =
|doğum_tarihi = {{Doğum tarihi|1889|7|14}}
|doğum_yeri = [[Bradina (Konjic)|Bradina]], [[Konjic]], [[Avusturya-Macaristan yönetiminde Bosna-Hersek|Bosna-Hersek]], [[Avusturya-Macaristan]]
|ölüm_tarihi = {{Ölüm tarihi ve yaşı|1959|12|28|1889|7|14}}
|ölüm_yeri = [[Madrid]], [[İspanya]]
|partisi =
{{plainlist |
* Haklar Partisi {{small|(1910-29)}}
* [[Ustaša]] {{small|(1929-45)}}
* Hırvat Devlet Partisi {{small|(1950)}}
* {{nowrap|[[Hırvat Kurtuluş Hareketi]] {{small|(1956-59)}}}}
}}
|eşi =
|çocukları =
|ilişkiler =
|yaşadığı_yer =
|öğrenim = [[Zagreb Üniversitesi]]
|meslek =
|dini = [[Roman Katolik]]
|imza = Ante Pavelic's signature.svg
|takma_adı =
|bağlılığı =
|alanı =
|hizmetyılları =
|rütbesi =
|birimi =
|kumandaettiği =
|savaşları =
|ödüller =
}}
[[Dosya:138 Ante Pavelic.jpg|thumb|250px|[[Adolf Hitler]], Haziran 1941'de [[Nazi Almanyası]]'na gelen Ante Pavelić'i karşılıyor. Bu görüşmede de özellikle Hitler "[[Hırvatistan Bağımsız Devleti|Hırvat devleti]] gerçekten uzun ömürlü olmak için 50 yıl boyunca milli hoşgörüsüzlük politikasını uygulamalı" dedi.]]
[[Dosya:Ante Pavelić in hospital.jpg|thumb|Başarısız suikast girişiminin ardından 1957 yılında Arjantin'de Lomas del Palomar hastanesinde Ante Pavelic]]
 
'''Ante Pavelić''' ([[14 Temmuz]] [[1889]], [[Bradina]], [[Bosna]] - [[28 Aralık]] [[1959]], [[Madrid]], [[İspanya]]), [[Hırvat]] [[faşist]] önderdisiyasetçi. [[II. Dünya Savaşı]]'nda [[Nazi Almanyası|Almanya]] ve [[İtalya]]'nın uydusu olan [[Hırvatistan Bağımsız Devleti]]'nin başkanlığını yapmıştıryaptı.
 
== Hayatı ==
[[Zagreb]]'de avukatlık yaparken, milliyetçi Hırvat Halk Partisi'ne girdi. 1920'de Zagreb il ve eyalet meclisine seçildi.1927-29 arasında Yugoslav Parlamentosu'nda (Skupština) milletvekili olarak görev yaptığı sırada ülkenin merkezileştirilmesine şiddetle karşı çıktı. Kral Aleksandar'ın diktatörlük yetkileriyle donatılması (1929) üzerine [[İtalya]]'ya kaçtı ve [[Ustaşa]] adlı örgütü kurdu. Bu grup [[9 Ekim]] [[1934]]'te [[Marsilya]]'da Kral [[I. Aleksandar|Aleksandar]]'ı öldürdü.▼
=== Doğum ve eğitim ===
Konjiç'in kuzeyindeki Ivan Dağı'nın eteklerinde, daha sonra Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Hadžići'nin yaklaşık 15 kilometre (9.3 mil) güneybatısında Bradina'nın Herzegovini köyünde dünyaya geldi.
 
Pavelić'in ailesi yeni bir aramak amacıyla Jezce'nin dışında Müslüman mektebinin bulunduğu Jezero köyüne taşındı. Burada Bosna ve Müslümanlara karşı tutumunu etkileyen Müslüman geleneklerini ve derslerini öğrendi. Müslüman çoğunlukta olan bir şehir olan [[Travnik]]'te büyüdü. Burada ayrıca Cizvit ilkokulunda da eğitim aldı. Daha sonra Boşnak Müslüman kültürünün siyasi görüşleri üzerinde büyük bir etkisi oldu.{{sfn|Sedlar|2009}} Hırvat milliyetçiliği duygusu, [[Lika]]'yı ebeveynleriyle birlikte ziyaret ederek büyümesi ve burada kasaba halkını Hırvatça konuştuğunu görmesi ve sadece köylülerin dinini değil dilini de fark etmesiyle gelişti. Travnik'te okula devam ederken, Haklar Partisi'nin lideri [[Ante Starčević]]'in milliyetçi ideolojilerine ve onun halefi [[Josip Frank]]'a bağlı oldu.{{sfn|Tanner|2001|p=124}}
[[Yugoslavya Krallığı|Yugoslavya]]'nın [[Nisan]] [[1941]]'de [[Mihver Devletleri]]'nin denetimine girmesinden sonra Pavelić [[Bosna]]'yı ve [[Dalmaçya]]'nın bir bölümünü içine alan Bağımsız Hırvatistan Devleti'nin başkanı (poglavnik) oldu. ''Zadom Spremni'' (''Anavatan İçin Hazırız'') sloganını benimseyen Ustaşa rejimi [[II. Dünya Savaşı'nda Sırplara yönelik zulüm|Ortodoks Sırplara]] ve [[Hırvatistan'daki Yahudilerin tarihi#Holokost|Yahudilere karşı bir soykırım politikası]] uyguladı. Almanların yenilmesi ve [[Josip Tito]] önderliğindeki [[Komünizm|komünist]] Partizanların başarısı üzerine [[Mayıs]] [[1945]]'te Hırvatistan'dan ayrıldı, [[Avusturya]] ve [[İtalya]]'da saklandı; [[1948]]'de [[Arjantin]]'e kaçtı.▼
 
Sağlık sorunları 1905'te kısa bir süre eğitimini kesintiye uğrattı. Yaz aylarında Saraybosna-Višegrad arasındaki demiryolunda iş buldu. Eğitimini ağabeyi Josip'in yaşadığı [[Zagrep]]'te sürdürdü. Zagreb'de liseye gitti. Dördüncü sınıftaki derslerini tamamlamaması üzerine tekrar sınava girmek zorunda kaldı. Lise yıllarının başlarında, Haklar Partisi'ne{{sfn|Dizdar|Grčić|Ravlić|Stuparić|1997|p=307}} ve ayrıca Avusturya-Macaristan Ordusu Albayı Slavko Kvaternik'in kayın babası olan Josip Frank tarafından kurulan Frankovci öğrenci örgütüne katıldı. Daha sonra, Senj'deki lisedeki klasik spor salonunda beşinci sınıfını tamamladı. Sağlık sorunları yine eğitimine ara verdi ve Buzet yakınlarındaki Istria'da işe girdi. 1909'da Karlovac'daki altıncı sınıf derslerini bitirdi. Yedinci sınıf dersleri Senj'de tamamlandı. 1910 yılında Zagrep'te mezun olduktan sonra Zagrep Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne girdi. 1912 yılında Slavonya-Hırvatistan Banı [[Slavko Cuvaj]]'a suikast girişiminde bulunduğu şüphesiyle tutuklandı.{{sfn|Tanner|2001|p=125}} 1914 yılında hukuk fakültesindeki öğrenimini tamamladı ve Temmuz 1915'te doktorasını aldı. 1915-1918 yılları arasında Haklar Partisi başkanı Aleksandar Horvat'ın bürosunda görev yaptı. Görevini tamamladıktan sonra Zagreb'de avukat oldu.{{sfn|Dizdar|Grčić|Ravlić|Stuparić|1997|p=306}}
Ante Pavelić [[1957]]'de düzenlenen bir suikastten kurtuldu ve [[Paraguay]]'a kaçtı; 29 Kasım 1957 tarihinde Madrid'e geldi. Pavelic, Hırvat Kurtuluş Hareketi'nin üyeleri ile temasa devam etti ve dünyanın dört bir yanından ziyaretçi kabul etti. Pavelic muhtemelen İspanyol yetkilileri ile anlaşarak, ailesi ile gizlice yaşıyordu ve kendisine sığınma hakkı verilmesine rağmen, İspanyol yetkililer onu halkın gözü önünde yaşamasına izin vermedi. 1958 yazında Madrid Münih Hırvat Dernekleri Meclisi bir mesaj gönderdi. Ante Pavelić, tüm Hırvatlar'ın Hırvatistanı yeniden kurulması amacı ile birleşerek Bağımsız bir Devletin kurulması arzusunu dile getirdi.▼
 
=== Siyasi yükselişi ===
Ante Pavelić'in vasiyetinde Hırvat Kurtuluş Hareketi'nin başkanı olarak halefi olan [[Stjepan Hefer]]'i göstermiştir. Pavelic, 70 yaşında Madrid'deki bir Alman hastanesinde, 28 Aralık 1959'de öldü. Naaşı Madrid'in en eski özel mezarı olan San Isidro Mezarlığında toprağa gömüldü.▼
▲[[Zagreb]]'de avukatlık yaparken, milliyetçi Hırvat Halk Partisi'ne girdi. 1920'de Zagreb il ve eyalet meclisine seçildi. 1927-29 yılları arasında Yugoslav Parlamentosu'nda (Skupština) milletvekili olarak görev yaptığı sırada ülkenin merkezileştirilmesine şiddetle karşı çıktı. Kral Aleksandar'ın diktatörlük yetkileriyle donatılması (1929) üzerine [[İtalya]]'ya kaçtı ve [[Ustaşa]] adlı örgütü kurdu. Bu grup [[9 Ekim]] [[1934]]'te [[Marsilya]]'da Kral [[I. Aleksandar|Aleksandar]]'ı öldürdü.
 
=== Ustaşa'yı kurması ve Kral I. Aleksandar'ın Öldürülmesi ===
{{Nazi kaçakların savaş sonrası kaçışı}}▼
Kral Aleksandar'ın 1929 yılında diktatörlük yetkileriyle donatılması üzerine [[İtalya]]'ya gitti ve [[Ustaşa]] adlı örgütü kurdu. Ustaşa programında, tren saldırıları ve suikastlar gibi terör eylemlerini birleştirdi; 1932'de Lika'da küçük bir ayaklanma gerçekleştirdi. Ustaşa, [[9 Ekim]] [[1934]] tarihinde Bulgar milliyetçisi [[IMRO]] ile birlikte [[Marsilya]]'da Kral [[I. Aleksandar]]'ı öldürdü. Gıyaben Fransa'da yargılanarak cezalandırıldı ve uluslararası baskı altında İtalyanlar tarafından 18 ay boyunca hapsedildi ve takip eden dönemde Ustaşa büyük oranda etkisiz hale geldi.
 
=== II. Dünya Savaşı'nda Ustaşa ve Hırvatistan Bağımsız Devleti ===
▲[[Yugoslavya Krallığı|Yugoslavya]]'nın [[Nisan]] [[1941]]'de [[Mihver Devletleri]]'nin denetimine girmesinden sonra Pavelić [[Bosna]]'yı ve [[Dalmaçya]]'nın bir bölümünü içine alan Bağımsız Hırvatistan Devleti'nin başkanı (poglavnik) oldu. ''Zadom Spremni'' (''Anavatan İçin Hazırız'') sloganını benimseyen Ustaşa rejimi [[II. Dünya Savaşı'nda Sırplara yönelik zulüm|Ortodoks Sırplara]] ve [[Hırvatistan'daki Yahudilerin tarihi#Holokost|Yahudilere karşı bir soykırım politikası]] uyguladı. Almanların yenilmesi ve [[Josip Tito]] önderliğindeki [[Komünizm|komünist]] Partizanların başarısı üzerine [[Mayıs]] [[1945]]'te Hırvatistan'dan ayrıldı, [[Avusturya]] ve [[İtalya]]'da saklandı; [[1948]]'de [[Arjantin]]'e kaçtı.
 
=== Savaş Sonrası ===
Almanların yenilmesi ve [[Josip Tito]] önderliğindeki [[Komünizm|komünist]] Partizanların başarısı üzerine [[Mayıs]] [[1945]]'te Hırvatistan'dan ayrıldı, [[Avusturya]] ve [[İtalya]]'da saklandı; [[1948]]'de [[Arjantin]]'e kaçtı.
 
▲Ante Pavelić [[1957]]'de düzenlenen bir suikasttensuikasttan kurtuldu ve [[Paraguay]]'a kaçtı; 29 Kasım 1957 tarihinde Madrid'e geldi. Pavelic, Hırvat Kurtuluş Hareketi'nin üyeleri ile temasa devam etti ve dünyanın dört bir yanından ziyaretçi kabul etti. Pavelic muhtemelenMuhtemelen İspanyol yetkilileri ile anlaşarak, ailesi ile gizlice yaşıyordu ve kendisine sığınma hakkı verilmesine rağmen, İspanyol yetkililer onu halkın gözü önünde yaşamasına izin vermedi. 1958 yazında Madrid, Münih Hırvat Dernekleri Meclisi'ne bir mesaj gönderdi. AnteTüm Pavelić,Hırvatların tüm HırvatlarHırvatistan'ın Hırvatistanıı yeniden kurulması amacı ile birleşerek Bağımsızbağımsız bir Devletindevletin kurulması arzusunu dile getirdi.
 
▲Ante Pavelić'in vasiyetindeVasiyetinde Hırvat Kurtuluş Hareketi'nin başkanı olarak halefi olan [[Stjepan Hefer]]'i göstermiştirgösterdi. Pavelic,28 Aralık 195 tarihinde 70 yaşında Madrid'deki bir Alman hastanesinde, 28 Aralık 1959'de öldü. Naaşı Madrid'in en eski özel mezarı olan San Isidro Mezarlığında toprağa gömüldü.
 
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
 
{{Hırvat-biyo-taslak}}
{{commons|Category:Ante Pavelić}}
▲{{Nazi kaçakların savaş sonrası kaçışı}}
 
{{DEFAULTSORT:Pavelic, Ante}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Ante_Pavelić" sayfasından alınmıştır