Neccariyye

Neccariyye; El Hüseyin bin Muhammed en-Neccar, tarafından kurulan bir İslam dini itikadi mezhebinin adıdır. Mezhebin kurucusu en-Neccar Abbasi halifesi Me'mun devrinin bir kelamcısı olup 844 senesinde vefat etmiştir. Şehristani ve Razi gibi alimler bu mezhebi Cebriyeci olarak göstermişlerdir. Bu mezhep mensupları bazı bakımlardan Eşariye'ye bazı bakımlardan da Mutezile'ye uymuşlardır.

İman tanımı

Allah'ı, melekleri, peygamberleri, farzları bilmek ve bunları kalple tasdik edip, dille söylemek iman etmektir. Bunlardan birini bilmeyen veya tasdik ederek dille söylemeyen kafirdir. Neccariye mezhebi mensupları bazı meselelerdeki ihtilafları yüzünden çeşitli kollara ayrılmışlardır. Bunlardan en meşhurları şunlardır: Bergusiyye, Zaferaniyye ve Müstedrike'dir.

İtikadi görüşleri

Eşariye'ye uydukları hususlar

• Fiilleri yaratan Allah'tır. Cüz-i iradeyle onları kazanan ise insandır.
• İstitaa fiille beraberdir.
• Alemde ancak Allah'ın dilediği şey hadis olur.
• Allah'ın günahları affetmesi caizdir.

Mutezile'ye uydukları hususlar

• Allah'ın ilim, kudret, irade, hayat, semi ve basar sıfatları yoktur.
• Kuran-ı Kerim mahluktur.
• Allah gözle görülemez.