Karacaahmet Mezarlığı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k Kaynak ekleme ve geliştirme
k Kaynak belirtme, ekleme ve geliştirme
21. satır:
| website =
}}
'''Karacaahmet Mezarlığı''', [[Türkiye]]’nin en büyük, dünyanın sayılı büyük mezarlıklarındandır.{{fact}} [[İstanbul]] ilinde, [[Üsküdar]] ilçesinde yer alır. İstanbul’un yalnız en büyük ve aynı zamanda en eski mezarlığıdır. Günümüzde içinde bulunan yollarla ve Karacaahmet Sultan Dergâhı'nın da içinde bulunduğu alanla beraber birlikte yaklaşık 750 dönümlük bir araziyi kaplayan mezarlık Miskinler, Saraçlar Çeşmesi, Şehitlik, Musallâ ve Duvardibi adlı beş büyük bölgeye ayrılır. Mezarlık kuzeyde Tunusbağı’ndan güneyde İbrahimağa çayırına doğru eğimli bir arazi kaplaryapısına sahiptir. İstanbul’unSeyitahmet yalnızderesi vadisi mezarlığın en büyükçukur vekısmını aynıteşkil zamandaeder. enGüneyinde eskiİbrahimağa mezarlığıdırçayırının devamında Karacaahmet Mezarlığı’ndan ayrı kabul edilen [[Ayrılık Çeşmesi]] Mezarlığı yer almaktadır.
 
Birçok kuş türüne ev sahipliği yapan Karacaahmet Mezarlığı, başta servi olmak üzere çınar, defne, çitlembik gibi ağaçları ve çeşitli bitkileriyle bir orman görünümündedir.
 
Toplam defin sayısı, geçmişte kayıt tutulmadığı için kesin olarak bilinmemekte ama milyonlarla ifade edilmektedir. Zira, Istanbul Mezarlıklar Müdürlüğü'nün ölü kütüğü kayıtları, ancak 1937 senesinden sonra tutulmaya başlanmıştır.
Satır 38 ⟶ 40:
 
İstimlakler ve imar faaliyetleri öncesinde, Karacaahmet mezarlığı’nın başlangıç noktası geçmişte Menzilhane denilen, günümüzdeki Gündoğumu Caddesi’nin başı iken, bu nokta Cumhuriyet döneminde kuzeydeki Tunusbağı Caddesi nihayeti ve burada halen mevcut olan 1681 tarihli Hacı Faik Bey Çeşmesi olmuştur.
 
Mezarlık, etkileyici görünümü ve mimari ihtişamıyla yüzyıllar boyunca yabancı seyyahları büyülemiş, birçok seyyah hatıralarında bu mezarlıktan söz etmiştir. Hatıratında mezarlığı anlatanların başında yer alan [[Theophile Gautier]], Karacaahmet'in Doğu'nun en büyük mezarlığı olduğunu söyleyerek hayranlığını dile getirmiştir. Ayrıca, Edward Raczynski ''1814'de İstanbul ve Çanakkale'ye Seyahat'' adlı eserinde, ve yine Alman mareşal [[Helmuth Karl Bernhard von Moltke]] ''Türkiye'den Mektuplar'' adlı kitabında Karacaahmet Mezarlığı'na büyük bir yer ayırmışlardır.
 
Mezarlığa ait en eski fotoğraflar 1852-1854 yıllarında Ernest de Caranza tarafından çekilmiş, onu Abdullah Biraderler, Bergren ve Foto Sabah takip etmiştir.R. Walsh ise burasını eğimli bir arazi içinde geniş yollarla ayrılmış büyük bir ormana benzetmiştir. Onun tasvir ettiği sahne [[Thomas Allom]] tarafından gravür olarak resmedilmiştir.
 
Türk siyaset ve kültür hayatının önemli pek çok isminin mezarlarını barındırmaktadır. Şahideler ve lahitler değişik türlerdeki başlıklarıyla önemli bir sanat özelliği arz eder. Şahidelerin üzerindeki kitabeler eğer bir hattatın eliyle hazırlanmışsa sanat değeri taşımaktadır. Başlıklar mezarda yatan kişinin cinsiyeti, mesleği, rütbesi, sosyal mevkii, ailesi, felsefi ve dünya görüşü, ölüm şekli ve yaşadığı dönemle ilgili bilgiler verir. Bu özelliği ile şahideler birinci dereceden belge niteliği taşımaktadır. Ayrıca şahide ve lahitlerin üzerinde bulunan değişik motifler taş işçiliğinin şaheserleri kabul edilmektedir. Çiçek ve meyve motifleri, değişik bitki betimlemeleri en sık kullanılan motifler olmuştur. Mezarlık büyük tahribata uğramış ve paha biçilemez pek çok değerli şahide imha edilmiştir. Özellikle yeni gömü alanı elde etmek için yapılan tahribatlarda sayısız kıymetli şahide ve lahit yok edilmiştir. Mezarlıkta birçok ünlü yatmaktadır. Ancak büyük kısmının mezarları günümüze ulaşmamıştır.
Satır 45 ⟶ 51:
Nişancı Hamza Paşa’nın üstü kubbeli açık mozolesi, halk arasında yanlışlıkla “At mezarı” olarak bilinmektedir.
 
Divan edebiyatının ünlü şairlerinden [[Nâbî]], [[Nedîm]], [[Enderunlu VâsıfVasıf]] ile [[Emin Hâkî]], [[NâbizâdeNabizâde Nâzım]], [[Mirzazâde Ahmed Neylî]] de Karacaahmet’te gömülüdür.
 
==Mezarlıkta yatan bazı ünlüler==
Satır 91 ⟶ 97:
== Kaynakça ==
* [[Necdet İşli]] arşivleri, ''Karacaahmet Defterleri''
* [[Fazıl Ayanoğlu]], [[Şinasi Akbatu]] ve [[M. Mesut Koman]]’ın şahsî arşivleri
* [[Hilmi Ahıskalı]], ''Karacaahmet Mezarlığı Tarihçesi ve Önemi''
* [[Hikmet Turhan Dağlıoğlu]], ''Sanat Bakımından Mezarlar ve Mezartaşları ve Karacaahmet Mezarlığı''