Eratik bloklar: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
CosmosAway (mesaj | katkılar) k Şablon eklendi. |
Eratik Bloklar sayfası ile birleştirildi. |
||
3. satır:
[[Dosya:Giebichenstein.jpg|right|thumb|250px|[[Stöckse]]'de "Giebichenstein" ([[Almanya]])]]
[[Dosya:Angular glacial erratic on Lambert Dome-750px.jpg|thumb|250px|right|[[Lembert Dome]]<!--Angular glacial erratic on [[Lembert Dome]]-->]]
[[Dosya:Yeager-Rock-Erractic-PB110039.JPG|thumb|240px|right|[[Yeager Rock]], [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] [[Washington]] eyaletinde 400 tonluk eratik blok]]
'''Eratik bloklar''', bulundukları alandaki yerel kayalardan tür ve boyut olarak farklılık gösteren
Erratikler, buz hareketinden kaynaklanan buzul buz erozyonuyla oluşur. Buzullar birden fazla işlemle aşınır: aşınma, ovma, koparma, buz itme ve buzulla indüklenen bozulma olarak sınıflandırılır. Buzullar koparma esnasında ana kayadan parçalar ayırır ve daha büyük bloklar üretirler. Bu bloklar buzul hareketi boyunca sürüklenir ve buzun eriyip bitti yerlerde depolanma sürecine girerler.
Eratikler buzullardan başka birde akarsu ve sel taşkınları ile taşınırlar. Buzul erimesi sonucu oluşan yüzey akışları, anakayadan kopan blokları da beraberinde kaide seviyesinin düştüğü yere kadar taşır ve kaide seviyesinin düştüğü yerde depolamaya başlar.
Eratik blokların jeologlar(araştırmalar) ve gönümüz için önemi ise;
*Buzullar tarafından taşınmış olmaları ve bu nedenle de tarih öncesi buzul hareketinin yolunu işaretleyen bir dizi gösterge olmalarıdır. Onların litografik kökeni, buz akışı rotasının onaylanmasına izin verecek şekilde ana kayaya kadar izlenebilir.
*Buz [[rafting]]iyle taşınabilir olaması buzul barajının başarısız olmasından kaynaklanan buzul sedimantasyonunun [[Missoula Gölü]] gibi buzulsuz göllerde depolanan suları serbest bırakan miktarının belirlenmesine olanak sağlar. Karaya oturan ve daha sonra eriyen, yüklerini düşüren buz tacirleri tarafından açığa çıkan eratikler, geçici Luz Gölü gibi alanlarda geçici sel baskılarında yüksek su işaretlerinin tanımlanmasına izin verir.
*Okyanusta eriyen buzdağıyla düşen Erratikler, kayıt tutmadan önceki dönemler için Antarktika ve Arktik bölge buzul hareketlerini izlemek için kullanılabilir. Düşen taşlar olarak da bilinir, bunlar küresel iklim modellerini daha iyi anlamak ve kalibre etmek için okyanus sıcaklıkları ve seviyeleri ile ilişkilendirilebilir.<ref name=Bard2004>{{Cite journal | last = Bard | first = Edouard | authorlink = | title = Effet de serre et glaciations, une perspective historique (Greenhouse effect and ice ages: historical perspective) | journal = Comptes Rendus Geosciences -- External Geophysics, Climate and Environment (Climate) | volume = 336 | issue = 7–8 | pages = 603–638 | publisher = Copyright © 2004 Académie des sciences. Published by Éditions scientifiques et médicales Elsevier SAS. | location = | date = June 2004 | url = http://www.sciencedirect.com/science?_ob=ArticleURL&_udi=B6X1D-4CDJBXY-4&_user=2741876&_coverDate=06%2F30%2F2004&_alid=1135693082&_rdoc=1&_fmt=high&_orig=search&_cdi=7240&_sort=r&_docanchor=&view=c&_ct=97&_acct=C000058656&_version=1&_urlVersion=0&_userid=2741876&md5=7a992b859ba25cd8f44392a13c9692fd#aff001| doi = 10.1016/j.crte.2004.02.005 | id = | accessdate = 14 December 2009|bibcode = 2004CRGeo.336..603B }}</ref>
==Kaynakça==
{{Kaynakça}}
{{Commons|Glacial erratic}}
{{glasiyoloji-taslak}}
| |||