Samsun: Revizyonlar arasındaki fark

Türkiye'nin kurulmasına dek uzanan ve 19 Mayıs 1919'da [[Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı]]yla başlayan sürecin başlangıç durağı olması nedeniyle özel bir konumu bulunan Samsun "19 Mayıs Kenti" olarak anılmakta<ref>{{web kaynağı|başlık=19 MAYIS KENTİ SAMSUN'DA 21.YÜZYIL KADIN VİZYONU|url=http://www.samsun.gov.tr/Haber-detay.asp?NewsId=937|yayıncı=samsun.gov.tr|erişimtarihi=13 Şubat 2014|arşivurl=http://www.webcitation.org/6NMLH7HKL|arşivtarihi=13 Şubat 2014|tarih=4 Mart 2011}}</ref><ref>{{web kaynağı|başlık=Amazon tamam ama biz 19 Mayıs kentiyiz|url=http://www.hedefhalk.com/amazon-tamam-ama-biz-19-mayis-kentiyiz-400368h.htm|yayıncı=hedefhalk.com|erişimtarihi=13 Şubat 2014|arşivurl=http://www.webcitation.org/6NMLH3i6l|arşivtarihi=13 Şubat 2014|tarih=12 Mayıs 2012}}</ref> ve [[19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı]]'na ev sahipliği yapmaktadır.<ref>{{web kaynağı|başlık=BAŞBAKAN ERDOĞAN 19 MAYIS KUTLAMALARI İÇİN SAMSUN’DA|url=http://www.akparti.org.tr/site/haberler/basbakan-erdogan-19-mayis-kutlamalari-icin-samsunda-erdogan-19-mayis-1919da/4708|yayıncı=akparti.org.tr|erişimtarihi=15 Mart 2014|arşivtarihi=15 Mart 2014|tarih=18 Mayıs 2003|arşivurl=http://www.webcitation.org/6O5usgIql}}</ref> Ayrıca 1938 yılında resmî bayram ilan edilen 19 Mayıs günü 1926 yılından beri Samsun'da "Gazi Günü" adıyla kutlanmaktaydı.<ref>Atatürk ve Samsun, [[Samsun Kent Müzesi]] arşivi</ref> Mustafa Kemal Atatürk de 19 Mayıs'a verdiği önemi o günü doğum günü olarak kabul ederek göstermiştir.<ref>{{Web kaynağı| url = http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Sayfa&No=227 | başlık = Atatürk'ün Doğum Tarihi Üzerine | son = İnan | ilk = Afet | erişimtarihi= 23 Ağustos 2011 | tarih = Ekim 1980 | yayımcı = ttk.org.tr | arşivurl = http://web.archive.org/web/20100512220107/http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Sayfa&No=227 | arşivtarihi = 12 Mayıs 2010}}</ref>

 

[[Dosya:Abraham and Jehuda Cresques Catalan Atlas. Eastern Europe view from the south.C.jpg|250px|küçükresim|sağ|[[Katalan Atlası]]'nda Sinuso ismiyle Samsun'un da gösterildiği kısım.]]

Şehir, [[Strabon]]'un aktardığına göre Hititler döneminde Eneti adını taşımaktaydı.<ref name="eneti">{{web kaynağı|başlık=Strab. 12.3|url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0198:book=12:chapter=3&highlight=eneti|yayıncı=tufts.edu|erişimtarihi=10 Ocak 2014|dil=İngilizce|arşivurl=http://www.webcitation.org/6NLGjQQzG|arşivtarihi=13 Şubat 2014}}</ref> MÖ yaklaşık 670 yılında ise [[Milet]]lilerin geldiği bölgeye Peiraieus adı verilmiştir.<ref>{{dergi kaynağı|soyadı=Emir|ad=Osman|başlık=M.Ö. VI. Yüzyılda Samsun ve Çevresinde Kolonizasyon Faaliyetleri|dergi=Samsun Sempozyumu: 13-16 Ekim 2011|yıl=2012|cilt=3|sayfalar=670|yayıncı=Samsun Valiliği|yer=Samsun|isbn=9786056334900}}</ref> Yapılan arkeolojik kazılarda bu döneme ait bir tarafında [[puhu]] bir tarafında da Peiraieus yazısı bulunan sikkeler bulunmuştur.<ref>{{haber kaynağı|erişimtarihi=10 Ocak 2014|gazete=Ahali|tarih=19 Mart 1936|yazar=Yorgiyadis}}</ref> Daha sonraları ne koşullarda olduğu bilinmemekle birlikte şehir Αμισός (ΑΜΙΣΟΣ) yani Amisos adını almıştır.{{sfn|Sarısakal|2002|p=12}} Bu ismin [[Grekçe]]den geldiği ileri sürülse de kelimenin aslının Anadolu menşeli [[Palaca]] olduğu ve Hamis (ya da Hamist) kökenine dayandığı düşünülmektedir.{{sfn|Darkot|1973|p=173}}{{sfn|Yolalıcı|1998|p=9}} Pontus Krallığı döneminde ismini koruyan şehir Romalılar tarafından Missos<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Miller|ad=Konrad|başlık=Itineraria Romana|yıl=1916|yayıncı=Strecker und Schröder|yer=Stuttgart|sayfalar=645|yazarbağı=Konrad Miller|dil=Almanca}}</ref> (kimi kaynaklarda Gnaeus Pompeius Magnus tarafından [[Pompeiopolis]] adı verildiği de savunulmaktadır{{sfn|Öz|2009|p=83}}), Bizans İmparatorluğu tarafından Aminsos olarak adlandırılsa da{{sfn|Yolalıcı|1998|p=10}} Amisos adı yaygın olarak kullanılmaya devam etmiştir.{{sfn|Darkot|1973|p=173}}{{sfn|Sarısakal|2002|p=17}} Grekçede [[omega]] yerine [[omikron]] ile yazılan şehrin ismi iki harf arasındaki benzerlikler nedeniyle [[Latin alfabesi]]ne çeviride Amisus şeklinde de okunabildiğinden dönemin Roma kaynaklarında hem Amisos hem de Amisus şeklinde kullanımlara rastlanmaktadır.{{sfn|Sarısakal|2002|p=12}}