John (İngiltere kralı): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Mukaddime (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Mukaddime (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{kaynaksız}}
{{Kraliyet bilgi kutusu
| isim = John
Satır 37 ⟶ 36:
== Kraliyet yılları ==
1199 yılında I. Richard ölünce John kral ilan edildi. Ancak Normandiya ve Anjou dükleri, onun krallığını tanımadılar ve tahtın sahibinin Fransa'da esir tutulan Arthur olduğunu ileri sürdüler. Arthur'u elinde tutan II. Filip de Arthur'dan yana tutum aldı. John nihayet 1203 yılında Arthur'u ele geçirip öldürdü. Ancak bu sorunlarının çözülmesini sağlamadı. Zira Normandiya ve Anjou dükleri bu sefer Fransa'nın saflarını geçtiler. İngiltere'nin Fransa'daki topraklarını kaybetmesi John'un prestij kaybetmesine neden oldu. Yeniden bu toprakları ele geçirmek için harekete geçti ama sefer masraflarını karşılamak için vergileri artırması yeniden huzursuzluklara yol açtı.<ref name=":0" />
 
=== Kilise ile anlaşmazlıklar ===
John Carterbury başpiskoposluğuna atamaları kendisi yapmak istiyordu. Papa [[III. Innocentius]]'un 1205 yılında Stephen Langton'u bu makama getirmesine karşı çıktı ve kendi belirlediği bir aday getirmeye çalıştı. Bunun üzerine Papalık, John'u afaroz ettiğini açıkladı. John ise misilleme olarak kilisenin mallarına el koydu. Çatışmanın galibi kilise oldu ve 1213 yılında John Papa'nın isteklerini kabul eden bir anlaşma yapmak zorunda kaldı.<ref name=":0" />
 
=== Soylular ile anlaşmazlıklar ===
John, Papalık ile uzlaştıktan sonra, Fransa'daki toprakları geri almaya zöneldi. Ancak 1214 yılında Bouvines Savaşı'nda ağır bir yenilgi yaşadı. Tekrar İngiltere'ye döndüğünde bu sefer, adaaki baronların da kendisine karşı birleştiklerini ve isyan içinde olduklarını gördü. Durumun ciddiyetini farkedip zaman kazanmaya çalıştı ve müttefikler aradı. Papalık John'a destek vereceğini belirtti. Bu destekten cesaret alarak asi baronların mallarina el konulması emrini verse de, baronlar oluşturdukları ordu ile Londra üzerine harekete geçtiler.<ref name=":0" />
 
Baronlar (büyük toprak sahipleri) eğer önerecekleri antlaşmayı kabul ederse onu tekrar kral yapacaklarını söylediler. Kral çaresizce bu antlaşmayı imzaladı ([[Magna Carta]] Libertatum 1215). Bu antlaşmanın önemi, tarihteki insan haklarıyla ilgili ilk yazılı antlaşma olmasıdır. Ancak baronlara tanınan ayrıcalıklar nedeniyle tamamen demokratik bir antlaşma değildir.
 
== AntlaşmanınMagna maddeleriCarta ==
Magna Carta Latince 'Büyük Sözleşme, Büyük Ferman' anlamına gelir ve Ortaçağ'ın en önemli belgelerinden biridir. Anlaşma feodallerin kral karşısındaki haklarını garanti eden bir belgedir. Üç temel prensibe vergu yapar:<ref name=":0" />
* Vergiler yasalara uygun olarak toplanacaktır.
* Kilise, din görevlilerinin atanmasında özgür olacaktır.
* Kral istediği gibi yasa yapıp kaldıramayacaktır.
* Baronların rızası olmadan kararlaştırılan miktardan fazla vergi alınmayacaktırç
* Büyük toprak sahiplerinin hakları güvence altına alınacaktır.
* Mevcut yasalara uyan özgür insanlar keyfi olarak cezalandırılmayacaktır.
Kral her hangi bir nedenle bu kanunlara uymayı reddederse, soylular onu azledip yeni bir kral seçme hakkına sahip olacaklardı.Nitekim John bu anlaşmaya uymak niyetinde değildi. Bunun üzerine baronlar [[II. Filip (Fransa)|II. Filip]]'in oğlu Louis'i kral olması teklifi ile İngiltere'ye çağırdılar. John Fransızlar ve baronlarla mücadele ederken dianteri hastalığına yakalandı ve 1216 yılında öldü.<ref name=":0" />
 
== Ayrıca bakınız ==