Tek parti rejimi: Revizyonlar arasındaki fark

Nisan 1923'te yapılan İkinci Meclis seçimlerine sadece Birinci Grup üyeleri arasından devlet başkanı Mustafa Kemal Paşa'nın oluşturduğu tek listenin katılmasına izin verildi.<ref>Kâzım Karabekir, ''İstiklal Harbimizin Esasları,'' s. 138.</ref> Resmi aday listesi dışında iki veya üç bağımsız aday Meclise girebildi.<ref>Bak. Mete Tunçay, ''Türkiye'de Tek Parti Rejiminin Kurulması,'' Yurt Yay. 1981, s. 55-57. Tunçay bağımsız aday Emin (Sazak) Bey'in seçiliş öyküsünü anlatır. Kadirbeyoğlu'nun seçilişinin öyküsü için karş. Ahmet Demirel, ''Birinci Meclis'te Muhalefet,'' İletişim Yay. 1995, s. 575-582.</ref> 1923'te Cumhuriyet Halk Fırkası/Partisi'nin kurulmasından sonra, 1927, 1931, 1935, 1939 ve 1943 genel seçimlerine sadece CHP listesi katıldı.<ref>1924 Aralığında yapılan ara seçimlerde de, Bursa'dan bağımsız aday olan (Sakallı) Nurettin Paşa milletvekili seçilmiştir. (Mete Tunçay, a.g.e., s. 117-120) Atatürk döneminde, CHP'ne muhalif olarak seçilen başka bağımsız milletvekili yoktur.</ref> CHP'nin 1927 Tüzüğü uyarınca aday listeleri partinin "değişmez genel başkanı" sıfatıyla Cumhurbaşkanı [[Mustafa Kemal Atatürk|Atatürk]]—1938'den sonra "Milli Şef" [[İsmet İnönü]]—tarafından belirlendi ve ilan edildi.<ref>Tüzüğün tam metni için Tunçay, a.g.e. sf. 382. Tartışma için bak. İsmail Beşikçi, Cumhuriyet Halk Fırkası'nın 1927 Tüzüğü, Yurt Yay. 1991, sf 73-80</ref>

 

 

=== Çok partili düzene geçiş ===